موضوع: کتاب الحج/حج صبی / مساله سوم

بعد از آنکه مساله دوم را در سال گذشته به پایان رساندیم و اثبات شد که مستحب است ولی، صبی غیرممیز را محرم نماید یعنی لباس احرام بر او پوشانده و تلبیه را به او تلقین نماید سپس هر مقدار از اعمال را توانست انجام دهد و آنچه نتوانست ولی برای او انجام دهد و این استحباب ثابتٌ للولی نهایتا آثار و برکاتی برای صبی نیز دارد

مساله سوم :

آنچه در عروه آمده اینست: لایلزم کون الولی محرما فی الاحرام بالصبی بل یجوز له ذلک [1]

سوال :

یک فرع فقهی که در خصوص ولی یجعل الصبی محرما و در عناوین احجاج یَحجُّ بهِ، واقع می شود اینست که آیا خود ولی نیز باید محرم شود ؟ با توجه به این مساله که مواقعی که طفل نمی تواند عملی را انجام دهد ولی او باید انجام دهد

پاسخ :

مرحوم سید واضح می فرماید لایلزم کون الولی محرما اولا این فرع فقهی بین فقها مورد اختلاف نیست و اتفاقی می باشد و دلیل آن اطلاق ادله احجاج است چرا که ادله احجاج در صبی مطلق است یکی از روایات این باب صحیحه زراره بود حضرت فرمود یَأمُرُهُ اَن یُلَبِّیَ وَ یَفرِضَ الحَجَّ [2] ولی امر به صبی می کند تا تلبیه بگوید و حج را قصد نماید و یا صحیحه معاویة بن عمار یُصنَع بِهم مَا یُصنَع بِالمحرمِ یُطافُ بهِم [3] و اطفال صبیان اعمال را انجام دهند همانطور که محرم اعمال را انجام می دهد این روایات مقید به مع کون الولی محرما نشده اند لذا آنچه از روایات استفاده می شود استحباب احجاج است نه بجا آوردن حج توسط ولی و با توجه به استحباب است تمام برنامه ای حج روی صبی پیاده می گردد.

ممکن است سوال شود بعضی موارد مانن طواف و سعی را که صبی نمی تواند انجام دهد چه تکلیفی دارد؟

در پاسخ باید گفت اعمالی مانند طواف یا سعی و صفا و مروه همانطور که در خود حج آمده است به احرام نیاز ندارد و بحث در وضو و طهارت می ماند بعنوان مثال اگر خواست طواف انجام دهد یا نماز طواف بخواند که مشخص است الطواف بالبیت صلوة و هر نمازی نیاز به وضو دارد

کلام ما در احرام است و بیان این مطلب که دلیلی نداریم بر محرم شدن ولی برای احجاج صبی در فرضی که شبهه آن نیز موجود است و می بینیم معصوم سخنی در اینباره ندارد و کلام مطلق است لذا مرحوم سید و فقهای عظام در این وادی مطلب زیادی ندارند تنها مورد روایات احجاج است که مطلق است و خود اطلاق دلیل بر عدم لزوم است

لو کان الاحرام للولی لازما کان واجبا علی المعصوم أن یُبیِّنه و أن یُقید کلامه بذالک و لم یُقید