موضوع: کتاب الحج // وجوب حج // حج بالغ

در فقه رسیدیم به قاعده معروف "لاطاعة لمخلوق فی معصیة الله" و برای آن آیه و روایت وارد شد و در نهایت به این نتیجه رسیدیم که قاعده در مرحله اول قاعدةٌ عقلیةٌ محضه که محل ویراش و پردایش اصلی آن در علم کلام است و بعنوان مبادی تصوریه و تصدیقیه در فقه از آن استفاده میشود .

فقها به این قاعده استدلال کرده اند از جمله در بحث فعلی ما یعنی عبارت مرحوم سید بود که فرمود اما البالغ فلایعتبر فی حجه المندوب إذن الأبوین در حج مندوب و مستحبی شخص بالغ اذن پدر و مادر شرط نیست.

ابتدا ورود پیداکردیم در حج واجب که آیا اذن والدین در صحت حج او شرط است یا خیر؟

به این مناسبت وارد شدیم بر این قاعده که طبق ادله آیات و روایت اگر حج بر ذمه فرزند بالغ واجب شد اذن ولی در این وجوب شرط نیست و مؤید این حرف را عبارت معروف "لاطاعة لمخلوق فی معصیة الله" قرار دادیم این بحث آنقدر مهم نیست که در اعتقادات پدر و مادر را طرفی و خداوند را طرفی دیگر قرار دهیم انما الخلاف در جایی است که هر دو حکم شرعی باشد یعنی شارع میفرماید ﴿اتموا الحج والعمرة لله﴾ و همچنین میفرماید "أطع اباک" فرزندی بالغ و مستطیع شده و وارد احرام گشته اما پدر اذن نمیدهد به ادامه حج در اینجا دو حکم شرعی با هم درگیر است

در اینجا قاعده عقلی "لا طاعه لمخلوق فی معصیة الخالق" گویشی ندارد و باید شارع آن را تفسیر کند لذا باید بگوئیم قاعده "لاطاعه"شرعی است مانند قاعده لاضرر و لاضرر تا خود این قاعده شرعی مسأله را حل میکند.