درس خارج فقه آیت الله مکارم
چکیده درس
94/12/01
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: مسأله 30 از مسائل مضاربه (صور و احکام فسخ در اثناء مضاربه)
تحریر: فسخ در أثناء مضاربه دو صورت دارد:
صورت اوّل: فسخ قبل از حصول ربح، که چهار اثر بر آن مترتب است:
اول: تعلّق نگرفتن اجرة المثل به به دلیل قاعده اقدام؛
دوّم: پرداخت هزینه ها از رأس المال؛
سوّم: جایز نبودن تصرف عامل در رأس المال؛
چهارم: جایز نبودن الزام مالک عامل را برای تصرف؛
نظر استاد: اثر اول و دوم مقبول اما اثر سوم و چهارم پذیرفته نیست
دلیل: قبول اثر اول و دوم، به دلیل قاعده اقدام و دلیل عدم قبول اثر سوم و چهارم: اقتضای فسخ عرفا و عقلا فقط مانع از اقدام بر عمل جدید است اما مانع از اتمام عمل قبلی نیست.
صورت دوّم: فسخ قبل از حصول ربح، بر این فرع هم چهار اثر مترتب است،
اوّل: طرفین به صورت مشاع در سود شریکند
دوّم: توافق در تقسیم سود به رضایت طرفین است
سوّم: جایز نبودن تصرف عامل در راس المال
چهارم: جایز نبودن الزام مالک برای تصرف عامل
نظر استاد: اثر اول و دوم مقبول اما اثر سوم و چهارم به دلیل همانچکه در فرع قبل گفته شد پذیرفته نیست.