موضوع: مساله 24 از مسائل مضاربه (معامله به صورت نقد و کلی در ذمه)
تحریر: این مساله دو صورت دارد:
صورت اول: عقد اطلاق داشته باشد، که در این صورت عامل می تواند هم با عین مال به صورت نقدی تجارت کند هم به صورت کلّی در ذمّه.
مثال: مقداری از گندم را به پنج میلیون می خرد و بعد چک می کشد. در اینجا پول در ذمه ی خریدار است که به نیابت از طرف مالک چک می کشد تا از حساب مالک که به انسان وکالت داده است گرفته شود. یا بعد، مبلغ مزبور از کیسه گرفته شود و تحویل فروشنده داده شود
احکام صورت اوّل: در صورت تلف مال قبل از اداء، بر مالک واجب نیست که آن را از جای دیگر تامین نماید، بلکه معامله باطل می گردد.
دلیل: الف: إذن مالک مقیّد به معامله با این مال خاصّ بوده است. ب: تجارت با مال مقتضی همین حکم است.
صورت دوم: اینکه مضاربه مشروط به شرط خاصّی در معامله باشد، که باید طبق شرط عمل کرد.
عروة الوثقی: صاحب عروه در مساله 12تفصیلا متعرّض این فرع شده و شقوق مختلفی را برای آن بیان کرده است.