مبنای مختار:

گفتیــم وجوب مفهومی است که از «بعث شدید اعتباری در جایی که اعتبار کننده مستعلی باشد» انتزاع می شود.

گفتیم هیأت امر وضع شده است تا برای «بعث اعتباری» موضوع شود به عبارت دیگر هیأت امر علت اعتباری است برای بعث اعتباری عقلایی.

به همین جهت گفتیم که هیأت امر موضوع له ندارد بلکه وسیله ای است که اعتبار را ایجاد می کند.

حال: اگر گفتیم هیأت امر موضوع است برای «بعث شدید اعتباری»، در این صورت اگر این هیأت را مستعلی به کار ببرد، در این صورت استعمال هیأت امر، علت اعتباری است برای بعث شدیدی که منشا انتزاع وجوب است.

ولی اگر گفتیم هیأت امر وضع شده است برای «بعث ضعیف اعتباری»، در جایی که استعمال کننده مستعلی است، هیأت امر منشأ انتزاع استحباب است.

اگر گفتیم هیأت امر وضع شده است برای بعث اعتباری (و شدت و ضعف در آن راه ندارد)، در این صورت هیأت برای قدر مشترک وضع شده است.

و اگر استعمال کننده مستعلی نیست، در این صورت هیأت امر برای هر معنایی که وضع شده باشد باز منشأ انتزاع وجوب یا استحباب نیست.

استعمال کننده مستعلی باشداستعمال کننده مستعلی نباشد: هیچ کدام انتزاع نمی شوداگر هیأت امر وضع شده است برای بعث شدید: وجوب انتزاع می شوداگر هیأت امر وضع شده است برای بعث ضعیف: استحباب انتزاع می شوداگر هیأت امر وضع شده است برای بعث مطلق: هیچکدام انتزاع نمی شوداستعمال کننده مستعلی باشداستعمال کننده مستعلی نباشد: هیچ کدام انتزاع نمی شوداگر هیأت امر وضع شده است برای بعث شدید: وجوب انتزاع می شوداگر هیأت امر وضع شده است برای بعث ضعیف: استحباب انتزاع می شوداگر هیأت امر وضع شده است برای بعث مطلق: هیچکدام انتزاع نمی شود

به نظر می رسد متبادر از هیأت امر آن است که این هیأت وضع شده است برای اینکه موضوع شود برای «بعث شدید اعتباری»

پس می توان گفت هیأت امر در صورتی که مستعلی آن را به کار برد، منشأ انتزاع وجوب است و دلالت بر آن دارد.

در سؤال و التماس، اگرچه بعث شدید توسط هیأت امر ایجاد می شود (و لذا استعمال مذکور حقیقی است) ولی چون مستعلی آن را به کار نبرده است، وجوب از آن انتزاع نمی شود.

توجه شود که اگر هیأت امر استعمال شد تا «بعث ضعیف اعتباری» را ایجاد کند، در «غیر ما وضع لاجله» استعمال شده است.

اما چون هیأت ها معنی ندارند بلکه ایجادی هستند و «موضوع لاجله» دارند لذا استعمال برای ایجاد بعث ضعیف اعتباری، استعمال در غیر ما وضع لاجله است که می تواند معنای مجاز در معانی انشایی باشد.