96/11/01
بسم الله الرحمن الرحیم
دلیل هفتم:
ذوق فقاهت اقتضا می کند که شبیه سازی حرام باشد چراکه باعث از بین رفتن اموری می شود که از منظر شارع دارای اهمیت است اموری مثل نهاد خانواده و ازدواج، رابطه و وراثت که باعث پیوند های عاطفی می شود.[1]
ما می گوئیم:
اولاً: روشن است که دلیلی مستقل مبنی بر وجوب ابقاء این امور وجود ندارد و اگر کسی اطمینان به نظر شارع مبنی بر لزوم حفظ این امور پیدا کرد، طبیعی است که می تواند به آن عمل کند.
ثانیاً: از بین رفتن مطلق این نهادها، ملازمه ای با انجام چند مورد خاص از شبیه سازی ندارد؛ مثلا چرا شبیه سازی به از بین رفتن نهاد خانواده خواهد انجامید؟ و یا چرا وارثت را تعطیل می کند؟ و بر فرض که در مواردی چنین تصویر شد که موجب حرمت می شود (مثلاً دختری، جنین شبیه سازی شده پدرش در رحم خود بگذارد) این امر همان فرض را تحریم می کند و نه اینکه مطلق عمل را حرام کند.
دلیل هشتم:
شبیه سازی باعث می شود که آدمی از انسانیت تهی شود، چراکه در این فرایند، آدمی همانند موجودات دیگر و توسط ماشین تولید می شود. [2] در تقویت این دلیل ممکن است بتوان اضافه کرد که «دست کاری در ژنتیک انسان، ناقض کرامت آدمی است»[3]
در پاسخ به این دلیل می توان گفت هیچ توضیح روشنی برای نقض کرامت انسانی در شبیه سازی مطرح نشده است.
دلیل نهم:
در میان اهل سنت، به چند دلیل از جمله «امکان شکل گیری روابط نامشروع» (مثل این که فرد شبیه سازی شده به مادرش علاقمند شود و بخواهد با مادرش ازدواج کند)، گسترش هم جنس گرایی (چراکه معمولاً رابطه با جنس مخالف به خاطر فرزند آوری است و اگر این نکته از طریق دیگر فراهم شود، هم جنس گرایی حاصل می شود)، سوء استفاده مجرمان نیز اشاره شده است[4] که روشن است تا چه پایه از منطق بی بهره است و بیشتر تاثیر رمان های تخیّلی است.
دلیل دهم:
برخی از اهل سنت[5] خواسته اند ثابت کنند که طبق نظر اسلام، تولد فرزند باید از طریق ازدواج باشد، این در حالی است که چنین امری هیچ پشتوانه استدلالی ندارد و اگر در آیات به «یخرج من بین الصلب و الترائب» اشاره شده، اولاً: به عنوان یک سنّت رایج است و ثانیاً: سلول های جنسی که در شبیه سازی استفاده می شود هم از بین «صلب و ترائب» خارج می شود.
دلیل یازدهم:
موجودات شبیه سازی شده، مورد استفاده ابزاری قرار می گیرند چراکه از آنها به عنوان ابزار برای کارهای دیگر استفاده می شود (موجودات درجه دوّم)[6]
در پاسخ می توان گفت صغرای این مدعا قابل نقض است، چراکه هیچ دلیلی بر استفاده ابزاری از چنین موجوداتی نداریم، امّا اگر مراد آن است که ما با دستکاری ژنتیکی، فرد را با خاصیت هایی که خودمان می خواهیم به دنیا می آوریم، در پاسخ می توان گفت اگر این خاصیت ها مطلوب باشد و به بهتر شدن او منجر شود این مانعی ندارد بلکه ادعیه فراوان و سفارش به خوردن چیزهایی در موقع حاملگی، همه شاهد آن است که آدمی برای مطلوب شدن فرزندش می تواند بکوشد.
دلیل دوازدهم:
در فرایند شبیه سازی (در ابتدای تحقیقات) انسان های بسیاری در مراحل اولیه می میرند.