« فهرست دروس
درس خارج اصول استاد قادر حیدری فسائی

1403/12/05

بسم الله الرحمن الرحیم

ملازمات عقلیّه/ غیر مستقلّات عقلیّه/ مسئله سوّم: مسئله ضدّ / جهت چهارم: درباره‌ی ضدّ خاصّ

موضوع: ملازمات عقلیّه/ غیر مستقلّات عقلیّه/ مسئله سوّم: مسئله ضدّ / جهت چهارم: درباره‌ی ضدّ خاصّ

اشکال مقدّر بر دلیل اوّل:

صغریٰ: تحقّق طلب ضدّین در ترتّب، تحقّق طلب ضدّین به سوء اختیار است.

توضیح: بر فرض که در ترتّب، طلب ضدّین (طلب اهمّ و طلب مهمّ) تحقّق پیدا بکند، تحقّق طلب ضدّین ناشی از سوء اختیار مکلّف است یعنی خود مکلّف به واسطه‌ی سوء اختیار، سبب تحقّق طلب ضدّین شده است چون اگر عصیان بعدی مکلّف که شرط امر به مهمّ است، در بین نباشد، تنها امر به اهمّ فعلی می‌شود چون شرط فعلیت امر به مهمّ که عصیان بعدی مکلّف نسبت به امر به اهمّ است، در بین نیست و در نتیجه، طلب ضدّین لازم نمی‌آید و هکذا اگر عزم بر عصیان امر به اهمّ در بین نباشد و بدیهی است که عصیان بعدی و عزم بر عصیان، ناشی از سوء اختیار مکلّف است.

کبریٰ: تحقّق طلب ضدّین به سوء اختیار، محال نیست (اگر تحقّق طلب ضدّین ناشی از سوء اختیار مکلّف باشد، دلیل و برهانی بر امتناع این نوع از طلب ضدّین وجود ندارد).

نتیجه: تحقّق طلب ضدّین در ترتّب، محال نیست.

logo