کتاب الطهارة/نجاسات/خمر/موضوع شناسی بدوی

موضوع: کتاب الطهارة/نجاسات/خمر/موضوع شناسی بدوی

روایت چهارم: روایت علیّ بن یقطین از مولا موسی بن جعفر علیهما السّلام.

نسخه‌ی کافی: عدّة من اصحابنا عن سهل بن زیاد عن الحسن بن علی بن یقطین عن یعقوب بن یقطین عن اخیه علیّ بن یقطین عن ابی ابراهیم علیه السّلام قال: انّ الله تبارک و تعالی لم یحرّم الخمر لاسمها و لکن حرّمها لعاقبتها فما فعل فعل الخمر فهو خمر. (کافی، طبع اسلامیّه، ج۶ ص۴۱۲ و طبع دار الحدیث ج۱۲ ص۷۱۸).

روایت پنجم: روایت عمّار بن موسی از مولا ابی عبد الله علیه السّلام.

نسخه‌ی کافی: عنه (سهل بن زیاد) عن عمرو بن سعید المدائنی عن مصدّق بن صدقة عن عمّار بن موسی قال: سألت ابا عبد الله علیه السّلام عن الفقّاع فقال هو خمر. (کافی، طبع اسلامیّه، ج۶ ص۴۲۲ و طبع دار الحدیث ج۱۲ ص۷۵۳)

روایت ششم: روایت محمّد بن سنان از مولا علی بن موسی الرضا علیهما السّلام.

نسخه‌ی کافی: محمّد بن یحیی عن احمد بن محمّد بن عیسی عن محمّد بن سنان قال: سألت ابا الحسن الرّضا علیه السّلام عن الفقّاع فقال هو الخمر بعینها. (کافی، طبع اسلامیّه، ج۶ ص۴۲۳ و طبع دار الحدیث ج۱۲ ص۷۵۴)

نتیجه نهایی بحث: ما فرض می‌گیریم که مراد از خمر که به دنبال استنباط حکم آن هستیم، شراب مأخوذ از عنب است.

مرحله‌ی دوّم: رجوع به آیات.

آیه‌ی یا ایّها الّذین آمنوا انّما الخمر و المیسر و الانصاب و الازلام رجس ..... (سوره‌ی مائده، آیه‌ی ۹۰).

بحث اوّل: درباره‌ی مفاد آیه.

مفاد اجمالی آیه‌ی مبارکه این است که خمر و میسر و انصاب و ازلام، رجس است (من لا یحضر ج۳ ص۳۴۴، عوالی اللئالی ج۲ ص۱۱۱، تفسیر قمی ج۱ ص۱۶۱، مسالک الافهام الی آیات الاحکام ج۱ ص۱۰۵، مجمع البحرین ج۶ ص۸۰، مشرق الشمسین ص۴۳۴).

روایات زیر مربوط به آیه‌ی مبارکه است.

الف: کافی: ابو علی الاشعری عن محمّد بن عبد الجبّار عن احمد بن النّضر عن عمرو بن شمر عن جابر عن ابی جعفر علیه السلام قال: لمّا انزل الله عزّ و جلّ علی رسول الله ص انّما الخمر و المیسر و الانصاب و الازلام رجس ..... قیل یا رسول الله ما المیسر فقال کلّ ما تقومر به حتّی الکعاب و الجوز قیل فما الانصاب قال ما ذبحوه لالهتهم قیل فما الازلام قال قداحهم الّتی یستقسمون بها (کافی، طبع اسلامیّه، ج۵ ص۱۲۲ و طبع دار الحدیث ج۹ ص۶۷۲).