کتاب الطهارة/نجاسات/اهل کتاب/رجوع به روایات/اقول

موضوع: کتاب الطهارة/نجاسات/اهل کتاب/رجوع به روایات/اقول

جمع اوّل بین طائفه اوّل و روایت پنجم از طائفه دوّم از طرف مرحوم شیخ طوسی: روایت پنجم از طائفه دوّم حمل بر جواز وضوء با سؤر شخصی می‌شود که یهودیّت او مظنون است یعنی یقین به یهودیّت او نیست. طبق این بیان، نجاست ذاتیّه اهل کتاب که مفاد طائفه اوّل است، منافاتی با جواز وضوء با این سؤر ندارد چون جواز وضوء با این سؤر به استناد طهارت اهل کتاب نیست تا منافات پیدا شود بلکه به استناد قاعده‌ی طهارت است.

عبارت شیخ طوسی: فهذا محمول علی انّه اذا شرب منه من یظنّه یهودیّا و لم یتحقّقه فیجب ان لا یحکم علیه بالنّجاسة الّا مع الیقین (تهذیب، ج۱ ص۲۲۴، استبصار ج۱ ص۱۸).

جمع دوّم بین طائفه اوّل و روایت پنجم از طائفه دوّم از طرف مرحوم شیخ طوسی: روایت پنجم از طائفه دوّم حمل بر جواز وضوء با سؤر شخصی می‌شود که در حال یهودیّت شرب ماء کرده سپس مسلمان شده است. طبق این بیان نیز نجاست ذاتیّه اهل کتاب که مفاد طائفه اوّل است، منافاتی با جواز وضوء با این سؤر ندارد چون جواز وضوء با این سؤر به استناد طهارت اهل کتاب نیست تا منافات پیدا شود بلکه به استناد قاعده‌ی تبعیّت است یعنی یهودی بعد از مسلمان شدن طهارت پیدا می‌کند. سؤر او نیز در طهارت تابع او است.

عبارت شیخ طوسی: او اراد به من کان یهودیّا ثمّ اسلم فامّا فی حال کونه یهودیّا فلا یجوز التوضّؤ بسؤره (تهذیب، ج۱ ص۲۲۴، استبصار ج۱ ص۱۸).

نکته:

قرار دادن وجه دوّم در عداد جمع عرفی، محلّ تأمّل است چون تبعیّت، مفهوم برای عرف نیست.