1403/12/05
بسم الله الرحمن الرحیم
کتاب الطهارة/نجاسات/اهل کتاب/رجوع به روایات/طائفه دوّم
موضوع: کتاب الطهارة/نجاسات/اهل کتاب/رجوع به روایات/طائفه دوّم
روایت نهم: روایت یونس بن بهمن از مولا ابی الحسن علیه السّلام.
بحث اوّل: درباره‌ی نسخه‌های روایت.
۱) نسخه‌ی تهذیب: الصفّار عن احمد بن محمّد عن البرقیّ عن احمد بن محمّد بن ابی نصر عن یونس بن بهمن قال: قلت لابی الحسن علیه السّلام اهدی الیّ قرابة لی نصرانیّ دجاجا و فراخا قد شواها و عمل لی فالوذجة فآکله قال لا بأس به (تهذیب، تحقیق خرسان، ج۹ ص۶۹).
۲) نسخه‌ی استبصار: سند و متن روایت در استبصار مثل تهذیب است (استبصار، تحقیق خرسان، ج۴ ص۸۶).
۳) نسخه‌ی وافی: سند و متن روایت در وافی مثل تهذیب است. با اختلافی قلیل در متن (وافی، ج۱۹ ص۲۵۹).
۴) نسخه‌ی وسائل الشیعة: سند و متن روایت در وسائل مثل تهذیب است (وسائل، طبع آل البیت، ج۲۴ ص۶۴).
بحث دوّم: درباره‌ی سند روایت.
نکته‌ی الف: مرحوم شیخ در تهذیب روایت را از محمّد بن الحسن الصفّار نقل فرموده. سند شیخ به این راوی در مشیخه‌ی تهذیب ص۷۳ آمده است. سند، متعدّد است که بعضی، صحیح است و صحّت بعض کفایت می‌کند.
نکته‌ی ب: در سند روایت، یونس بن بهمن قرار دارد. ظاهر بعض روایات این است که این راوی، امامی است (تنقیح المقال رحلی، ج۳ ص۳۳۷) و نقل احمد بن محمّد بن ابی نصر بزنطی از این راوی، دلالت بر ثقه بودن این راوی دارد چون احمد بن محمّد از اصحاب اجماع است.
نکته‌ی ج: چهار راوی باقیمانده در سند، امامی و ثقه هستند و لذا روایت، صحیحه است (روضة المتّقین ج۷ ص۴۳۱) اگر چه این روایت در نظر بعضی مثل مجلسی دوّم به خاطر یونس بن بهمن ضعیف است (ملاذ الاخیار ج۱۴ ص۲۵۹).
بحث سوّم: درباره‌ی دلالت روایت.
از طرفی جواز اکل طعام نصرانی دلالت بر طهارت نصرانی دارد با توضیحی که در روایت سابق ارائه شد. از طرفی دیگر بین طهارت نصرانی و طهارت سایر اهل کتاب، عدم القول بالفصل وجود دارد. بنابراین، این روایت به ضمیمه‌ی عدم القول بالفصل دلالت بر طهارت جمیع اهل کتاب می‌کند.
روایت دهم: روایت اسماعیل بن عیسی از مولا امام رضا علیه السّلام.
بحث اوّل: درباره‌ی نسخه‌های روایت.
۱) نسخه‌ی تهذیب: احمد بن محمّد بن عیسی عن سعد بن اسماعیل عن ابیه اسماعیل بن عیسی قال: سألت الرّضا علیه السّلام عن ذبائح الیهود و النّصاری و طعامهم قال نعم (تهذیب، تحقیق خرسان، ج۹ ص۷۰).
۲) نسخه‌ی استبصار: سند و متن روایت در استبصار مثل تهذیب است (استبصار، تحقیق خرسان، ج۶ ص۸۶).
۳) نسخه‌ی وافی: سند و متن روایت در وافی مثل تهذیب است (وافی، ج۱۹ ص۲۶۰).
۴) نسخه‌ی وسائل الشیعة: سند و متن روایت در وسائل مثل تهذیب است (وسائل، طبع آل البیت، ج۲۴ ص۶۴).
بحث دوّم: درباره‌ی سند روایت.
نکته‌ی الف: مرحوم شیخ در تهذیب روایت را از احمد بن محمّد بن عیسی نقل فرموده. سند شیخ به این راوی، سندی صحیح است با توضیحی که در روایت ششم ارائه شد.
نکته‌ی ب: در سند روایت، سعد بن اسماعیل و اسماعیل بن عیسی قرار دارد. این دو راوی، مجهول هستند (تنقیح المقال ج۳۰ ص۲۵۶ و ج۱۰ ص۲۷۰) و لذا روایت، ضعیف است (ملاذ الاخیار ج۱۴ ص۲۵۹) اگر چه این روایت در نظر مجلسی اوّل، قویّ است (روضة المتّقین ج۷ ص۴۳۲).
بحث سوّم: درباره‌ی دلالت روایت.
دلالت این روایت بر طهارت اهل کتاب نظیر دلالت روایت سابق است.
