1403/11/03
بسم الله الرحمن الرحیم
کتاب الطهارة/نجاسات/اهل کتاب/رجوع به روایات/طائفه اوّل
موضوع: کتاب الطهارة/نجاسات/اهل کتاب/رجوع به روایات/طائفه اوّل
روایت پنجم: روایت علیّ بن جعفر از مولا موسی بن جعفر علیهما السّلام.
بحث اوّل: دربارهی نسخههای روایت.
۱) نسخهی تهذیب: محمّد بن احمد بن یحیی عن العمرکیّ عن علیّ بن جعفر عن اخیه موسی بن جعفر علیهما السّلام قال: سألته عن فراش الیهودی و النصرانی ینام علیه قال لا بأس و لا یصلّی فی ثیابهما و قال لا یأکل المسلم مع المجوسی فی قصعة واحدة و لا یقعده علی فراشه و لا مسجده و لا یصافحه قال و سألته عن رجل اشتری ثوبا من السّوق للّبس لا یدری لمن کان هل یصلح الصّلوة فیه قال ان اشتراه من مسلم فلیصلّ فیه و ان اشتراه من نصرانیّ فلا یصلّی فیه حتّی یغسله (تهذیب، تحقیق خرسان، ج۱ ص۲۶۳).
توجّه:
این روایت در بخش مستدرکات مسائل علیّ بن جعفر ص۲۱۷ از تهذیب با همین سند نقل شده است و سؤال دوّم در روایت در کتاب قرب الاسناد ص۲۱۰ با اختلافی قلیل آمده است.
۲) نسخهی وافی: سند و متن روایت در وافی مثل تهذیب است. ولی در وافی به جای و لا مسجده، و لا یمسّه آمده است (وافی ج۶ ص۲۱۲).
۳) نسخهی وسائل الشیعة: سند و متن روایت در وسائل مثل تهذیب است (وسائل، طبع آل البیت، ج۱ ص۴۲۱).
توجّه:
سؤال دوّم در روایت در وسائل ج۳ ص۴۹۰ با سند تهذیب آمده است و در ذیل آن اشاره به نقل قرب الاسناد شده است.
۴) نسخهی الفصول المهمّة: سؤال دوّم در روایت در الفصول ج۲ ص۵۶ بدون سند آمده است.
۵) نسخهی هدایة الامّة: سؤال دوّم در روایت در هدایه ج۱ ص۳۹۳ بدون سند و با اختلافی در متن آمده است.
۶) نسخهی بحار الانوار: سؤال دوّم در روایت در بحار ج۷۷ ص۴۶ از قرب الاسناد و در ج۷۷ ص۸۲ از مستطرفات سرائر و در ج۸۰ ص۲۵۸ از قرب الاسناد و از مستطرفات سرائر نقل شده است.
بحث دوّم: دربارهی سند روایت.
نکته الف: مرحوم شیخ در تهذیب روایت را از محمّد بن احمد بن یحیی نقل فرموده. سند مرحوم شیخ به این راوی، در مشیخهی تهذیب ص۷۱ آمده است. سند، متعدّد است که بعضی، صحیح است و صحّت بعض کفایت میکند.
نکته ب: این روایت، صحیحه است چون هر سه راوی در سند روایت، امامی و ثقه هستند (ملاذ الاخیار ج۲ ص۳۷۵، روضة المتّقین ج۲ ص۱۲۸).
نکته ج: گفته شد که سؤال دوّم در روایت در کتاب قرب الاسناد آمده است. سند قرب الاسناد به این صورت است: حدّثنا عبد الله بن الحسن العلویّ عن جدّه علیّ بن جعفر (قرب الاسناد ص۱۷۶). این سند، ضعیف است چون عبد الله بن الحسن، مجهول است.
بحث سوّم: دربارهی دلالت روایت.
از طرفی جملهی یغسله جملهی خبریّه در مقام طلب است و جملهی خبریّه در مقام طلب، ظهور در وجود دارد و فهم متشرّعه از وجوب غسل، نجاست ثوبی است که نصرانی با آن برخورد کرده و فهم متشرّعه در مرحلهی دوّم، نجاست نصرانی است. از طرفی دیگر ظاهر این است که نجاست نصرانی، نجاست ذاتی است. بنابراین، روایت دلالت بر نجاست ذاتی نصرانی و به ضمیمهی عدم القول بالفصل دلالت بر نجاست جمیع اهل کتاب و جمیع کفّار میکند (مناهج الاخیار ج۱ ص۲۳۷). البتّه این روایت به خاطر مباحث گذشته باید حمل بر رطوبت شود.
روایت ششم: روایت زراره از ابی عبد الله علیه السّلام.
بحث اوّل: دربارهی نسخههای روایت.
۱) نسخهی محاسن: عنه (احمد بن محمّد بن خالد البرقی) عن محمّد بن عیسی الیقطینی عن صفوان بن یحیی عن موسی بن بکر عن زرارة عن ابی عبد الله علیه السّلام فی آنیة المجوس قال اذا اضطررتم الیها فاغسلوها بالماء (محاسن، ج۲ ص۵۸۴).