کتاب الطهارة/نجاسات/اهل کتاب/رجوع به آیات

موضوع: کتاب الطهارة/نجاسات/اهل کتاب/رجوع به آیات

احتمال دوّم: این کلمه، وصف است مرادف با نجس به کسر جیم (العین ج۶ ص۵۵، صحاح ج۳ ص۹۸۱، لسان العرب ج۶ ص۲۲۶، مجمع البحرین ج۴ ص۱۰۹).

کلمه‌ی نجس بنابر وصفیّت، اوّلاً: قابل تثنیه و جمع و تأنیث است و لذا گفته می‌شود: رجل نجس و رجلان نجسان و رجال انجاس و امرأة نجسة و امرأتان نجستان و نسوة نجسات. بنابراین، افراد این کلمه با وجود جمع بودن مبتدای آن، به خاطر تأویل است یعنی انّهم نوع او صنف نجس (کتاب طهارت شیخ انصاری ج۵ ص۱۰۰). ثانیاً: حمل آن بر المشرکون از باب مبالغه نخواهد بود چون این حمل نظیر حمل در زیدٌ عادل است.

مرحله‌ی دوّم: درباره‌ی معنای نجس در آیه‌ی مبارکه، دو نظر وجود دارد.

نظر اوّل: نظر مشهور: مراد از نجس، نجاست شرعی است.

(الانتصار ص۸۹، تهذیب ج۱ ص۲۲۳ و ص۲۶۲ و خلاف ج۱ ص۷۰، فقه القرآن ج۱ ص۶۴، غنیه ص۴۴، متشابه القرآن ج۲ ص۱۶۰، سرائر ج۲ ص۶۰۴، اجوبه مسائل سیّد بن طاووس ص۵۷، معتبر ج۱ ص۹۶، جامع الخلاف ص۲۸، تذکره ج۱ ص۶۷ و منتهی ج۱ ص۱۵۱ و ج۳ ص۲۲۲ و نهایه ج۱ ص۲۷۳، ذکری ج۱ ص۱۱۵، التنقیح الرائع ج۴ ص۵۳ و کنز العرفان ج۱ ص۴۶، تلخیص الخلاف ج۱ ص۱۷۲ و ج۳ ص۷۵ و کشف الالتباس ص۴۰۲، جامع المقاصد ج۲ ص۱۵۴، روض الجنان ج۱ ص۴۳۷ و مسالک ج۱۲ ص۶۵، تفسیر شاهی ج۱ ص۷۶، مسالک الافهام الی آیات الاحکام ج۱ ص۱۰۱، لوامع صاحبقرانی ج۷ ص۱۱، معتصم الشیعة ج۲ ص۲۷۲، مفاتیح الشرایع ج۱ ص۷۰، بحار الانوار ج۷۷ ص۴۴ و ملاذ الاخیار ج۲ ص۲۳۷، حدائق ج۵ ص۱۶۴، مصابیح الظّلام ج۴ ص۵۰۲، لوامع الاحکام ص۱۲۳، ریاض ج۲ ص۷۹، غنائم الایّام ج۱ ص۴۱۱، تبصرة الفقهاء ج۲ ص۴۱۸، جواهر ج۶ ص۴۲، طهارت شیخ انصاری ج۵ ص۹۹، ینابیع الاحکام ج۲ ص۱۲۵، مجمع البحرین ج۴ ص۱۰۹).

نظر دوّم: نظر شاذّ: مراد از نجس، معنای لغوی آن یعنی قذر است.

(مدارک ج۲ ص۲۹۴، معالم ج۲ ص۵۲۶، ذخیره ج۱ ص۱۵۰، تعلیقه محقّق خوانساری بر روضه ص۲۱۲، شرح طهارة قواعد ص۳۲۸، مستند الشیعة ج۱ ص۱۹۶، مصباح الفقیه ج۷ ص۲۳۶).