« فهرست دروس
درس خارج فقه استاد قادر حیدری فسائی

1403/09/28

بسم الله الرحمن الرحیم

کتاب الطهارة/نجاسات/خنزیر/ مرحله سوّم: رجوع به روایات

موضوع: کتاب الطهارة/نجاسات/خنزیر/ مرحله سوّم: رجوع به روایات

جمع عرفی بین طائفه اوّل و روایت دوّم از طائفه دوّم:

مراد از استقاء ماء در روایت دوّم، استقاء ماء به واسطه‌ی جلد خنزیر برای امثال سقی دوابّ و اشجار و یا برای مطلق استعمال است (اعمّ از اینکه شرط استعمال، طهارت ماء باشد مثل استعمال برای شرب و وضوء و یا شرط استعمال، طهارت ماء نباشد). اگر مراد از استقاء، اوّلی باشد، روایت دوّم منافاتی با نجاست خنزیر ندارد. اگر مراد از استقاء، دوّمی باشد، دلوی که از جلد خنزیر ساخته شده یا کمتر از کرّ و یا به اندازه‌ی کرّ و بیشتر است. اگر دلو کمتر از کرّ باشد، روایت دوّم حمل بر عدم انفعال ماء بئر و عدم انفعال آب قلیل در دلو است. این حمل، بر خلاف اجماع است چون اجماع بر انفعال آب قلیل در دلو به مجرّد ملاقات با نجاست، قائم شده است. اگر دلو به اندازه‌ی کرّ و یا بیشتر باشد، روایت دوّم حمل بر عدم انفعال ماء بئر می‌شود ولی در هر سه صورت (دلو کمتر از کرّ، دلو به اندازه‌ی کرّ، دلو بیشتر از کرّ)، روایت دوّم منافاتی با نجاست خنزیر ندارد (وسائل الشیعة ج۱ ص۱۷۵، روضة المتّقین ج۱ ص۵۶، ملاذ الاخیار ج۳ ص۱۸۵).

عبارت تهذیب ج۱ ص۴۱۳:‌ الوجه فی هذا الخبر انّه لا بأس بان یستقی به غیر انّه لا یجوز استعمال ذلک الماء فی الوضوء و لا الشّرب بل یستعمل فی غیر ذلک من سقی الدوابّ و .....

عبارت مرحوم شیخ بهائی در حاشیه بر من لا یحضر ص۱۰۰: و لو حملناه علی مطلق الاستعمال لیدخل فیه الشرب و الطّهارة فلا بدّ من الحمل علی انّ ذلک الدّلو ممّا یسع کرّا الّا ان نقول بمقالة ابن ابی عقیل من عدم نجاسة القلیل بدون التغیّر بالنّجاسة.

جمع عرفی بین طائفه اوّل و روایت سوّم از طائفه دوّم:

روایت سوّم حمل بر صورت ظنّ به اصابت خمر و چربی خنزیر به ثوب می‌شود. بنابراین، روایت سوّم منافاتی با نجاست خنزیر (و خمر) ندارد. چون در نجاست، ظنّ اعتبار ندارد. بنابراین، در عین حال که خنزیر (و خمر) نجس هستند، صلوة در ثوب نیز جایز است ولی این حمل، بعید است.

عبارت بحار الانوار ج۷۷ ص۹۸: و یمکن حمل الخبر علی ما اذا ظنّ ملاقاة الحاکة لها بالخمر و ودک الخنزیر و ان لم یعلم ذلک فانّ تلک الظّنون غیر معتبرة فی النجاسة ..... و لا یخفی بعده.

logo