1403/09/18
بسم الله الرحمن الرحیم
کتاب الطهارة/نجاسات/خنزیر/ مرحله سوّم: رجوع به روایات
موضوع: کتاب الطهارة/نجاسات/خنزیر/ مرحله سوّم: رجوع به روایات
توجّه:
مرحوم صدوق در من لا یحضر ج۱ ص۱۰ مفاد روایت را به عنوان فتویٰ ذکر فرموده است. عبارت من لا یحضر به این صورت است: و لا بأس بان یستقی الماء بحبل اتّخذ من شعر الخنزیر.
۲) نسخه‌ی تهذیب: احمد بن محمّد عن ابن محبوب ..... تا آخر سند و متن کافی با اختلافی قلیل (تهذیب، تحقیق خرسان، ج۱ ص۴۰۹).
۳) نسخه‌ی وافی: سند و متن روایت در وافی مثل کافی و تهذیب است (وافی ج۶ ص۴۰).
۴) نسخه‌ی وسائل الشیعة: (محمّد بن یعقوب) عن محمّد بن یحیی ..... تا آخر سند و متن کافی (وسائل، طبع آل البیت ج۱ ص۱۷۰)
توجه:
عبارت صاحب وسائل در ذیل روایت به این صورت است: و رواه الشیخ باسناده عن احمد بن محمّد.
بحث دوّم: درباره‌ی سند روایت.
نکته الف: روایت طبق نسخه‌ی کافی، صحیحه است چون تمامی رواة امامی و ثقه هستند (مرآة العقول ج۱۳ ص۲۹).
نکته ب: مرحوم شیخ در تهذیب روایت را از احمد بن محمّد نقل فرموده است. سند شیخ به احمد بن محمّد در دو موضع از مشیخه‌ی تهذیب آمده است که عبارتند از: ص۷۳ و ص۷۴. سند شیخ به این راوی در این روایت از هر کدام از دو موضع باشد، سندی صحیح است. بنابراین، روایت طبق نسخه‌ی تهذیب نیز صحیحه است (ملاذ الاخیار ج۳ ص۱۷۱).
بحث سوّم: درباره‌ی دلالت روایت.
کلمه‌ی خنزیر انصراف قطعی به خنزیر برّی دارد. بنابراین، جواز وضوء با آب در صورتی که آب ملاقات با موی خنزیر کرده، دلالت بر طهارت آب و نتیجتاً طهارت شعر و خنزیر برّی می‌کند. چون قرائن خارجیّه دلالت دارند بر اینکه آب وضوء باید طاهر باشد.
روایت دوّم: روایت زراره از ابی عبد الله علیه السّلام.
بحث اوّل: درباره‌ی نسخه‌های روایت.
۱) نسخه‌ی من لا یحضر: و سئل الصّادق علیه السّلام عن جلد الخنزیر یجعل دلوا یستقی به الماء فقال لا بأس به (من لا یحضر ج۱ ص۱۰).
۲) نسخه‌ی تهذیب: محمّد بن علیّ بن محبوب عن یعقوب بن یزید عن ابن ابی عمیر عن ابی زیاد النهدی عن زرارة قال: سألت ابا عبد الله علیه السلام عن جلد الخنزیر ..... تا آخر متن من لا یحضر با اختلافی قلیل (تهذیب، تحقیق خرسان، ج۱ ص۴۱۳).
۳) نسخه‌ی وافی: سند روایت در وافی مثل تهذیب است و متن روایت در وافی مثل من لا یحضر و تهذیب است (وافی ج۶ ص۴۰).
۴) نسخه‌ی وسائل الشیعة: سند و متن روایت در وسائل مثل تهذیب است (وسائل، طبع آل البیت، ج۱ ص۱۷۵).
توجّه:
عبارت صاحب وسائل در ذیل روایت به این صورت است: و رواه الصّدوق مرسلاً.
بحث دوّم: درباره‌ی سند روایت.
نکته الف: روایت طبق نسخه‌ی من لا یحضر، مرسله است و لذا در وسائل ج۱ ص۱۷۵ و در وافی ج۶ ص۴۱ این عبارت آمده است: و رواه الصّدوق مرسلاً.
نکته ب: مرحوم شیخ طوسی در تهذیب روایت را از محمّد بن علیّ بن محبوب نقل فرموده است. سند شیخ به این راوی، در مشیخه‌ی تهذیب ص۷۲ آمده است. سند شیخ به این راوی، صحیح و یا حسن است و علّت اختلاف در صحّت و حُسن سند، وجود احمد بن محمّد بن یحیی العطّار در سند است (الفوائد الرّجالیة ج۲ ص۲۰، تنقیح المقال ج۸ ص۱۱۷).
