کتاب الطهارة/نجاسات/خنزیر/ مرحله سوّم: رجوع به روایات

موضوع: کتاب الطهارة/نجاسات/خنزیر/ مرحله سوّم: رجوع به روایات

روایت ششم: روایت برد اسکاف از ابی عبد الله علیه السّلام.

بحث اوّل: درباره‌ی نسخه‌های روایت.

۱) نسخه‌ی من لا یحضر: فی روایة عبد الله بن المغیرة عن برد قال قلت لابی عبد الله علیه السّلام جعلت فداک انّا نعمل بشعر الخنزیر فربّما نسی الرّجل فصلّی و فی یده منه شیئ فقال لا ینبغی ان یصلّی و فی یده منه شیئ و قال خذوه فاغسلوه فما کان له دسم فلا تعملوا به و ما لم یکن له دسم فاعملوا به و اغسلوا ایدیکم منه (من لا یحضر ج۳ ص۳۴۹).

۲) نسخه‌ی تهذیب: الحسین بن سعید عن ایّوب بن نوح عن عبد الله بن المغیرة عن برد قال قلت لابی عبد الله علیه السّلام جعلت فداک ..... تا آخر متن من لا یحضر با اختلافی قلیل (تهذیب، تحقیق خرسان، ج۹ ص۸۵).

۳) نسخه‌ی عوالی اللئالی: روی برد الاسکاف عن الصّادق علیه السّلام قال قلت له جعلت فداک ..... تا آخر متن من لا یحضر با اختلافی قلیل (عوالی، ج۲ ص۳۳۰).

۴) نسخه‌ی وافی: سند و متن روایت در وافی مثل من لا یحضر و تهذیب است (وافی، ج۶ ص۲۰۵).

۵) نسخه‌ی وسائل الشیعة: و باسناده (محمّد بن علیّ بن الحسین) عن عبد الله بن المغیرة عن برد قال ..... تا آخر متن من لا یحضر. (وسائل، طبع آل البیت، ج۱۷ ص۲۲۸).

توجّه:

در وسائل ج۲۴ ص۲۳۷، نقل شیخ طوسی نیز آمده است.

۶) نسخه‌ی هدایة الامّة: قال (الصّادق) علیه السّلام فی شعر الخنزیر خذوه فاغسلوه ..... تا آخر متن من لا یحضر (هدایة، ج۶ ص۴۶).

بحث دوّم: درباره‌ی سند روایت.

نکته‌ی الف: مرحوم صدوق در من لا یحضر روایت را از عبد الله بن مغیرة نقل فرموده است. سند مرحوم صدوق به این راوی، در مشیخه‌ی من لا یحضر ج۴ ص۴۶۰ آمده است. سند صدوق به این راوی، صحیح است و با توجّه به اینکه عبد الله بن مغیرة و برد اسکاف نیز امامی و ثقه هستند، روایت طبق نسخه‌ی من لا یحضر، صحیحه است.

نکته‌ی ب: مرحوم شیخ در تهذیب روایت را از حسین بن سعید اهوازی نقل فرموده است. مطالب درباره‌ی سند شیخ به این راوی عینا همان است که در روایت دوّم مطرح شد. روایت طبق نسخه‌ی تهذیب نیز صحیحه است چون تمامی رواة امامی و ثقه هستند.

بحث سوّم: درباره‌ی دلالت روایت.

از طرفی کلمه‌ی خنزیر انصراف قطعی به خنزیر برّی دارد. از طرفی دیگر جمله‌ی «اغسلوا» صیغه‌ی امر است و صیغه‌ی امر ظهور در وجوب دارد. پس این جمله دلالت بر وجوب غسل ید می‌کند که تماس با شعر خنزیر پیدا کرده است و عرف متشرّعه از وجوب غسل ید، نجاست ید و نتیجتاً نجاست شعر و خنزیر می‌فهمد. بنابراین، روایت دلالت بر نجاست خنزیر برّی می‌کند.

روایت هفتم: روایت خیران الخادم از امام علیه السّلام.

بحث اوّل: درباره‌ی نسخه‌های روایت.

۱) نسخه‌ی کافی: علیّ بن محمّد عن سهل بن زیاد عن خیران الخادم قال: کتبت الی الرّجل ص أسأله عن الثوب یصیبه الخمر و لحم الخنزیر أ یصلّی فیه ام لا فانّ اصحابنا قد اختلفوا فیه فقال بعضهم صلّ فیه فانّ الله انّما حرّم شربها و قال بعضهم لا تصلّ فیه فکتب ع لا تصلّ فیه فانّه رجس قال و سألت ابا عبد الله ع عن الّذی یعیر ثوبه لمن یعلم انّه یأکل الجرّی او یشرب الخمر فیردّه أ یصلّی فیه قبل ان یغسله قال لا یصلّ فیه حتّی یغسله (کافی، طبع اسلامیّه، ج۳ ص۴۰۵).