« فهرست دروس
درس خارج فقه استاد قادر حیدری فسائی

1403/08/20

بسم الله الرحمن الرحیم

کتاب الطهارة/نجاسات/کلب/رجوع به اجماع

موضوع: کتاب الطهارة/نجاسات/کلب/رجوع به اجماع

طائفه چهارم: بعضی از فقهاء در این مسأله دارای عملکرد مختلف هستند.

از فقهاء قرن چهارم:

مرحوم صدوق دوّم.

این فقیه در مقنع ص۳۷ مطلق کلب برّی (اعمّ از کلب صید و غیر کلب صید) را نجس می‌داند و در مقنع ص۸۰ کلب بحری را طاهر می‌داند و در من لا یحضر ج۱ ص۹ مطلق کلب برّی را نجس می‌داند و در من لا یحضر ج۱ ص۷۳ کلب صید را طاهر می‌داند.

عبارت مقنع ص۳۷: فان وقع کلب فی اناء او شرب منه، اهریق الماء و غسل الاناء ثلاث مرات: مرّة بالتراب و مرّتین بالماء ثمّ یجفّف.

عبارت مقنع ص۸۰: و لا بأس بالصلوة فی الخزّ اذا لم یکن مغشوشا بوبر الأرانب.

عبارت من لا یحضر ج۱ ص۹: ان ولغ فیه (فی اناءٍ) کلب او شرب منه اهریق الماء و غسل الاناء ثلاث مرّات مرّة بالتراب و مرّتین بالماء ثمّ یجفّف.

عبارت من لا یحضر ج۱ ص۷۳: من اصاب ثوبه کلب جافّ و لم یکن بکلب صید فعلیه ان یرشّه بالماء و ان کان رطبا فعلیه ان یغسله و ان کان کلب صید و کان جافّا فلیس علیه شیئ و ان کان رطبا فعلیه ان یرشّه بالماء.

از فقهاء قرن پنجم:

۱) مرحوم سیّد مرتضی.

این فقیه در ناصریّات ص۱۰۳ ادّعای اجماع کرده بر اینکه کلب (کلب برّی) نجس است و در جمل العلم و العمل ص۴۹ کلب (کلب برّی) را نجس می‌داند بدون ادّعای اجماع و در رسائل ج۱ ص۲۹۶ کلب بحری را طاهر می‌داند.

عبارت ناصریّات ص۱۰۳: فامّا الّذی یدلّ علی نجاسته (نجاسة الکلب) بعد الاجماع المتقدّم ذکره، فهو انّ الاخبار المتظاهرة عن النبی ص انّه امر بغسل الاناء اذا ولغ فیه الکلب و الامر یقتضی الوجوب و الغسل لا یکون الّا من نجاسة ......

عبارت جمل العلم و العمل ص۴۹: و یغسل الاناء من ولوغ الکلب بثلاث مرّات احداهنّ بالتراب.

عبارت رسائل ج۱ ص۲۹۶: امّا الخزّ فیجوز لبسه بعد الذکاة للذکور و الاناث علی کلّ حالٍ.

۲) مرحوم شیخ طوسی.

این فقیه در خلاف ج۱ ص۱۷۶ ادّعای اجماع کرده بر اینکه کلب (کلب برّی) نجس است و در مبسوط ج۱ ص۱۴ کلب (کلب برّی) را نجس می‌داند بدون ادّعای اجماع و در مبسوط ج۱ ص۸۲ و در نهایه ص۹۷ کلب بحری را طاهر می‌داند.

عبارت خلاف ج۱ ص۱۷۶: الکلب نجس العین، نجس اللّعاب، نجس السؤر ..... دلیلنا: اجماع الفرقة و قد صرّح بذلک ابو عبد الله علیه السّلام فی روایة ابی العبّاس عنه حین قال رجس .....

عبارت مبسوط ج۱ ص۱۴: و الکلب نجس العین نجس السؤر نجس اللّعاب .....

عبارت مبسوط ج۱ ص۸۲: امّا الخزّ اذا کان خالصا فلا بأس بالصلوة فیه .....

عبارت نهایه ص۹۷: لا بأس بالصّلوة فی الخزّ الخالص .....

از فقهاء قرن هفتم:

مرحوم محقّق.

این فقیه در معتبر ج۲ ص۸۰ ادّعای اجماع کرده بر اینکه کلب (کلب برّی) نجس است و در شرایع ج۱ ص۴۴ کلب (کلب برّی) را نجس می‌داند بدون ادّعای اجماع و در المختصر النافع ج۱ ص۲۴ کلب بحری را طاهر می‌داند.

عبارت معتبر ج۲ ص۸۰: امّا الکلب فاجمع علماؤنا انّه نجس العین لا یقع علیه الذکاة و لا یطهر بالدّباغ.

عبارت شرایع ج۱ ص۴۴: السادس و السابع الکلب و الخنزیر و هما نجسان عینا و لعابا.

عبارت المختصر النافع ج۱ ص۲۴: و یجوز الصلوة فی الخزّ الخالص .....

از فقهاء قرن هشتم:

۱) مرحوم علّامه.

این فقیه در منتهی ج۳ ص۲۱۰ ادّعای اجماع کرده بر اینکه کلب (کلب برّی) نجس است و کلب بحری را طاهر می‌داند و عملکرد این فقیه در تذکره ج۱ ص۶۶ مثل منتهی است. و در ارشاد ج۱ ص۲۳۹ کلب (کلب برّی) را نجس می‌داند بدون ادّعای اجماع و در تحریر ج۱ ص۱۵۷ کلب برّی را نجس و کلب بحری را طاهر می‌داند بدون ادّعای اجماع و عملکرد این فقیه در قواعد ج۱ ص۱۹۱ و در نهایه ج۱ ص۲۷۱ مثل تحریر است.

عبارت منتهی ج۳ ص۲۱۰: الکلب و الخنزیر نجسان عینا قاله علماؤنا اجمع ..... الاقرب انّ کلب الماء لا یتناوله هذا الحکم .....

عبارت تذکره ج۱ ص۶۶: الکلب و الخنزیر نجسان عینا و لعابا ذهب الیه علماؤنا اجمع ..... کلب الماء طاهر بالاصل خلافا لابن ادریس .....

عبارت ارشاد ج۱ ص۲۳۹: النجاسات عشرة: البول ..... و الکلب و الخنزیر و اجزاؤهما .....

عبارت تحریر ج۱ ص۱۵۷: السّادس: الکلب نجس العین و اللّعاب ..... امّا کلب الماء فالاصحّ فیه الطّهارة .....

عبارت قواعد ج۱ ص۱۹۱: و هی (النجاسات) عشرة: الاوّل و الثانی البول و الغائط ..... و الکلب و الخنزیر و اجزاؤهما و ان لم یحلّها الحیاة ..... و کلب الماء طاهر.

عبارت نهایه ج۱ ص۲۷۱: السّادس و السّابع: الکلب و الخنزیر و هما نجسان عینا و لعابا ..... و کلب الماء طاهر لانصراف الاطلاق الی المتعارف .....

logo