کتاب الطهارة/نجاسات/کلب/رجوع به روایات

موضوع: کتاب الطهارة/نجاسات/کلب/رجوع به روایات

نکته د: بعضی از رجالیّین معتقدند که سه نفر از اصحاب اجماع، از محمّد بن سنان نقل روایت می‌کنند (الرسائل الرجالیّة مرحوم کلباسی ج۳ ص۶۴۵، بهجة الآمال مرحوم علیاری تبریزی ج۱ ص۱۷۳، قاموس الرّجال مرحوم شوشتری ج۹ ص۳۱۵، رجال کشّی ج۲ ص۸۳۰)

الف: یونس بن عبد الرّحمن.

کافی طبع اسلامیّه ج۲ ص۲۶۰ و ج۷ ص۱۹۸ و ج۷ ص۲۸۰ و ج۷ ص۲۸۲ و ج۷ ص۳۱۲ و ج۷ ص۳۵۱

ب: صفوان بن یحیی.

کافی طبع اسلامیّه ج۴ ص۱۲۲

ج: ابن ابی عمیر.

در کافی طبع اسلامیّه ج۵ ص۲۳۱ آمده است: علیّ بن ابراهیم عن ابیه عن ابن ابی نجران عن محمّد بن سنان عن معاویة بن سعد عن الرّضا علیه السّلام. در بعضی از نسخ کافی به جای ابن ابی نجران، ابن ابی عمیر آمده است و در مرآة العقول ج۱۹ ص۲۷۴ به صورت نسخه‌ی اوّل کافی آمده است.

در وافی ج۱۷ ص۲۵۱ از کافی به این صورت نقل کرده است: الثلاثة عن التمیمی عن محمّد بن سنان عن معاویة بن سعید عن الرّضا علیه السّلام.

در وسائل ج۱۷ ص۲۲۷ از کافی به این صورت نقل کرده است: عنه (علیّ بن ابراهیم) عن ابیه عن ابن نجران عن محمّد بن مسکان عن معاویة بن سعید عن الرّضا علیه السّلام. در بعضی از نسخ وسائل به جای ابن نجران، ابن ابی عمیر آمده است.

در معجم الرّجال ج۱۷ ص۱۵۸ آمده است: و الظّاهر انّ الصّحیح ابن ابی نجران عن محمّد بن سنان فانّ ابن ابی عمیر لم یرو لا عن ابن ابی نجران و لا عن محمّد بن سنان و ایضا الصّحیح معاویة بن سعید بدل معاویة بن سعد .....

بنابراین، نقل ابن ابی عمیر از محمّد بن سنان مقبول نیست.

نتیجه: طبق مبنای اتّخاذی که ثقه بودن مرویّ عنه اصحاب اجماع است، محمّد بن سنان ثقه است و در نتیجه، روایت سوّم صحیحه است.

بحث سوّم: درباره‌ی دلالت روایت.

از طرفی کلمه‌ی کلب در روایت انصراف قطعی به کلب برّی دارد. از طرفی دیگر روایت دلالت دارد بر اینکه وضوء و غسل با آبی که کلب در آن ولوغ کرده، جایز است. جواز وضوء و غسل لازمه‌اش طهارت آب و نتیجتاً طهارت کلب است. بنابراین، روایت دلالت می‌کند بر اینکه کلب برّی طاهر است.