1403/07/22
بسم الله الرحمن الرحیم
کتاب الطهارة/نجاسات/کلب/رجوع به روایات
موضوع: کتاب الطهارة/نجاسات/کلب/رجوع به روایات
نکته د: روایت طبق نسخه‌ی سوّم تهذیب نیز صحیحه و یا حسنه است و علّت اختلاف در صحّت و حُسن، علیّ بن اسماعیل است (رجال کشّی ج۲ ص۸۶۰، تنقیح المقال رحلی ج۲ ص۲۷۰ و ص۲۹۱).
در این نسخه، حریز از ابی عبد الله علیه السّلام بدون واسطه نقل می‌کند و نقل حریز از ابی عبد الله علیه السّلام زیاد است (منتهی المقال ج۲ ص۳۵۰، الرسائل الرجالیّة ج۲ ص۵۴، تنقیح المقال ج۱۸ ص۲۱۵، تعلیقه وحید بهبهانی بر منهج المقال ج۳ ص۳۴۴). از باب نمونه: کافی طبع اسلامیّه ج۱۴ ص۱۳ و ج۴ ص۴۹ و ج۴ ص۳۲۶ و ج۴ ص۳۳۹ و ج۴ ص۳۸۹ و من لا یحضر ج۱ ص۶۴ و ج۲ ص۳۱۰ و ج۲ ص۳۳۴ و ج۲ ص۳۴۲ و ج۲ ص۴۰۱ و ج۲ ص۵۰۴ و ج۲ ص۵۲۱ و ج۳ ص۳۱ و ج۳ ص۳۱۶ و تهذیب ج۱ ص۲۱۶ و ج۱ ص۳۴۸ و ج۹ ص۳۴۷ و استبصار ج۳ ص۲۵۹ و ج۴ ص۸۸ و ج۴ ص۱۴۴ و ج۴ ص۲۰۴ و ج۴ ص۲۱۳ و ج۴ ص۲۵۵. بنابراین، کلام یونس که در رجال نجاشی ص۱۴۴ نقل شده، صحیح نیست. قال یونس: لم یسمع حریز من ابی عبد الله علیه السّلام الّا حدیثین.
مرحوم مجلسی دوّم در ملاذ الاخیار ج۲ ص۳۷۳ روایت طبق نسخه‌ی سوّم تهذیب را حَسن کالصّحیح می‌داند (تنقیح المقال رحلی ج۱ ص۴۰).
نکته ه : مرحوم شیخ در استبصار روایت را از حسین بن سعید نقل فرموده است. سند شیخ به حسین بن سعید در پنج موضع از مشیخه‌ی استبصار آمده است که عبارتند از: ص۳۲۰ و ص۳۲۱ و ص۳۲۴ و ص۳۲۵ و ص۳۲۷. سند شیخ به حسین بن سعید در این روایت، سندی که در ص۳۲۱ آمده، نیست. سند شیخ به حسین بن سعید از هر کدام از مواضع اربعه‌ی باقیه باشد، سندی صحیح است و روایت طبق نسخه‌ی استبصار نیز صحیحه است (کشف الاسرار ج۳ ص۸۵).
بحث سوّم: درباره‌ی دلالت روایت.
از طرفی کلمه‌ی کلب انصراف قطعی به کلب برّی دارد. از طرفی دیگر جمله‌ی یغتسل، جمله‌ی خبریّه در مقام طلب است و جمله‌ی خبریّه در مقام طلب دلالت بر وجوب می‌کند و فهم متشرّعه از وجوب غسل، نجاست کلب است. بنابراین، روایت دلالت دارد بر اینکه کلب برّی، نجس است. این روایت به خاطر مباحث گذشته باید حمل بر حالت رطوبت شود (ملاذ الاخیار ج۱ ص۱۱۴).
روایت هفتم: روایت محمّد بن مسلم از ابی عبد الله علیه السّلام.
بحث اوّل: درباره‌ی نسخه‌های روایت.
۱) نسخه‌ی کافی: عنه (عن علیّ بن ابراهیم) عن ابیه عن ابن محبوب عن العلاء بن رزین عن محمّد بن مسلم قال: سألت ابا عبد الله علیه السّلام عن الکلب السّلوقی قال اذا مسسته فاغسل یدک (کافی طبع اسلامیّه ج۶ ص۵۵۳ و طبع دار الحدیث ج۱۳ ص۳۰۸).
۲) نسخه‌ی وافی: سند و متن روایت در وافی مثل کافی است (وافی ج۲۰ ص۸۷۱).
۳) نسخه‌ی وسائل الشیعة: سند و متن روایت در وسائل مثل کافی است (وسائل، طبع آل البیت، ج۱ ص۲۷۴ و ج۳ ص۴۱۶).
۴) نسخه‌ی هدایة الامّة: سئل (الصّادق) علیه السّلام عن الکلب السلوقی ...... تا آخر متن کافی. (هدایة ج۱ ص۳۶۱).
۵) نسخه‌ی بحار الانوار: سند و متن روایت در بحار مثل کافی است (بحار، طبع بیروت، ج۶۲ ص۵۵).
بحث دوّم: درباره‌ی سند روایت.
این روایت، صحیحه است چون تمامی رواة، امامی و ثقه هستند. ولی مرحوم مجلسی اوّل در روضة المتّقین ج۷ ص۵۰۰ این روایت را حَسن کالصّحیح و مرحوم مجلسی دوّم در مرآة العقول ج۲۲ ص۴۷۷ این روایت را حَسن می‌دانند. علّت اختلاف، ابراهیم بن هاشم قمی است (الوجیزه ص۱۶).
بحث سوّم: درباره‌ی دلالت روایت.
از طرفی مراد از الکلب السّلوقی بالضرورة کلب برّی سلوقی است. از طرفی دیگر اغسل صیغه‌ی امر است و صیغه‌ی امر ظهور در وجوب دارد و فهم متشرّعه از وجوب غسل، نجاست کلب است. بنابراین، روایت دلالت بر نجاست کلب برّی سلوقی می‌کند و بین کلب سلوقی و سایر کلاب عدم القول بالفصل وجود دارد. بنابراین، روایت به ضمیمه‌ی عدم القول بالفصل دلالت بر نجاست کلیّه کلاب برّیه می‌کند. این روایت به خاطر مباحث گذشته باید حمل بر رطوبت شود.
