درس خارج فقه استاد قادر حیدریفسائی
1403/02/19
بسم الله الرحمن الرحیم
کتاب الطهارة/نجاسات/خون حیوان دارای نفس سائله/ رجوع به اجماع
موضوع: کتاب الطهارة/نجاسات/خون حیوان دارای نفس سائله/ رجوع به اجماع
طائفه دوّم: بعضی از فقهاء در این مسأله فتویٰ دادهاند بدون اینکه اجماع و یا عدم خلاف نقل کرده باشند.
از فقهاء قرن چهارم:
۱) مرحوم علیّ بن بابویه (صدوق اوّل).
قال العلّامة فی المختلف ج۱ ص۲۴۲: قال (علیّ بن بابویه) عن الدّم فان کان دون الدّرهم الوافی فقد یجب علیک غسله و لا بأس بالصّلوة فیه و ان کان الدّم دون حمّصة فلا بأس بان لا تغسله الّا ان یکون دم حیض فاغسل ثوبک منه.
و قال فی المختلف ج۱ ص۴۶۷: قال (علیّ بن بابویه) ان وقعت فیه عقرب او شیئ من الخنافس و بنات وردان و الجراد و کلّ ما لیس له دم فلا بأس باستعماله و الوضوء منه مات فیه او لم یمت.
توجّه:
مراد از درهم وافی در عبارت مرحوم علیّ بن بابویه، همان درهم بغلی است.
قال الشهید فی الذکری ج۱ ص۱۳۶: عفی عن الدّم فی الثوب و البدن عمّا نقص عن سعة الدّرهم الوافی و هو البغلی باسکان الغین و هو منسوب الی رأس البغل ضربه للثانی .......... و مرحوم محقّق در معتبر ج۱ ص۴۲۹.
۲) مرحوم محمّد بن علیّ بن بابویه.
قال فی من لا یحضر ج۱ ص۷۲: و ما کان دون الدّرهم البغلی فقد یجب غسله و لا بأس بالصّلوة فیه و ان کان الدّم دون حمّصة فلا بأس بان لا یغسل الّا ان یکون دم الحیض فانّه یجب غسل الثوب منه.
و قال فی الهدایة ص۷۳: لا بأس بدم السمک فی الثوب ان یصلی فیه قلیلا کان او کثیرا. و در مقنع ص۳۴.
۳) مرحوم ابن جنید.
قال المحقّق فی المعتبر ج۱ ص۴۲۰: الدّم کلّه نجس عدا دم ما لا نفس له سائلة قلیله و کثیره و هو مذهب علمائنا عدا ابن الجنید فانّه قال اذا کانت سعته دون سعة الدّرهم الّذی سعته کعقد الابهام الاعلی لم ینجس الثوب.
توجّه:
فتوای ابن جنید در ذکری ج۱ ص۱۱۲ مخالف با فتوای ابن جنید در معتبر و در مختلف ج۱ ص۴۷۵ است.
قال الشهید فی الذکری: و قول ابن الجنید بعدم نجاسة الثوب بدم کعقد الابهام الاعلی ...... ضعیف.