درس خارج فقه استاد قادر حیدری‌فسائی

موضوع: کتاب الطهارة/نجاسات/ملاقات با میته‌ی انسان بدون رطوبت/ رجوع به اجماع

۴) مرحوم محمّد تقی اصفهانی.

قال فی تبصرة الفقهاء ج۲ ص۴۳۴: کلّ واحد من النّجاسات العینیّة تنجس ما یلاقیه مع الرّطوبة فیها او فی ملاقیها کما هو معلوم ....... و الظّاهر انّه ممّا لا خلاف فیه لاحد من اصحابنا ....... و قد وقع خلاف فی المقام فی امرین: احدهما: فیما یلاقی جسد المیّت الآدمی بعد برده .......

طائفه چهارم: بعضی از فقهاء در این مسأله دارای عملکرد مختلف هستند.

از فقهاء قرن هشتم:

۱) مرحوم علّامه.

این فقیه در تذکره ج۲ ص۱۳۵ در نجاست ملاقی با میّت، رطوبت را شرط نمی‌داند ولی در نجاست ملاقی با میته، رطوبت را شرط می‌داند. قال: ب: لو مسّه قبل برده لم یجب علیه غسل ...... و الاقرب وجوب غسل یده لانّه لاقی نجاسة اذ المیّت نجس عندنا. ج: لو مسّ میتا من غیر النّاس وجب علیه غسل ما مسّه به و حکم الثوب حکم البدن و الاقویٰ عندی هنا اشتراط الرّطوبة. (و در معالم ج۲ ص۵۶۹ همین فتویٰ به علّامه در تذکره نسبت داده شده است). ولی این فقیه در قواعد ج۱ ص۲۳۴ در نجاست ملاقی با میّت و میته، رطوبت را شرط نمی‌داند. قال: و لو خلت من العظم او کان المیّت من غیر النّاس او منهم قبل البرد وجب غسل الید خاصّة و لا یشترط الرّطوبة. (و در غایة المرام ج۱ ص۱۰۴ همین فتویٰ به علّامه در قواعد نسبت داده شده است).

۲) مرحوم شهید اوّل.

این فقیه در ذکری ج۱ ص۱۳۲ در دروس ج۱ ص۱۲۶ در نجاست ملاقی با میّت و میته رطوبت را شرط می‌داند. قال: لا تتعدّیٰ النّجاسة مع الیبوسة. (و در مفتاح الکرامة ج۲ ص۱۷۹ همین فتویٰ به شهید در ذکریٰ نسبت داده شده است) ولی این فقیه در بیان ص۸۲ در نجاست ملاقی با میّت، رطوبت را شرط نمی‌داند ولی در نجاست ملاقی با میته، رطوبت را شرط می‌داند. قال: الظّاهر انّ الرّطوبة هنا (فی المیّت) غیر شرط فیتعدّی مع الیبوسة ....... و لا غسل بمسّ غیر الآدمیّ میتا و ینجس الملامس مع الرّطوبة لا مع عدمها فی الاقرب.

نتیجه‌ی نهائی بحث در مرحله‌ی چهارم: نسبت به نجاست ملاقی با میّت و میته در صورت رطوبت و عدم نجاست ملاقی در صورت یبوست، شهرت محصّله و اجماع منقول وجود دارد.

نکته: نظریّات عامّه.

درباره‌ی نظریّات عامّه در این دو مسأله تحقیق بفرمائید.