درس خارج فقه استاد قادر حیدری‌فسائی

موضوع: کتاب الطهارة/نجاسات/غائط طیر غیر مأکول اللّحم/رجوع به روایات.

بحث سوّم: درباره‌ی دلالت روایت.

از طرفی کلمه‌ی الطّیر در سؤال اطلاق دارد و لذا بواسطه‌ی اطلاق شامل طیر مأکول و طیر غیر مأکول می‌شود. پس جواب امام علیه السّلام نیز درباره‌ی طیر مطلق ا ست و ترک استفصال از مأکولیّت و عدم مأکولیّت طیر نیز مؤیّد اطلاق جواب است. (مدارک ج۲ ص۲۶۰، مصباح الفقیه ج۷ ص۱۲، بحار الانوار ج۷۷ ص۱۱۱). از طرفی دیگر مقتضای عدم بأس، عدم بأس هم از حکّ به عنوان فعل کثیر و هم از وجود خرء طیر در لباس مصلّی است. (روضة المتّقین ج۱ ص۲۱۱، الحبل المتین ص۹۵) و با توجّه به اینکه وجود نجاست در لباس مصلّی مورد اشکال است، روایت بکمک قرینه خارجی دلالت بر عدم نجاست خرء طیر می‌کند. بنابراین، عذره‌ی طیر مطلقا طاهر است. و لقائلٍ ان یقول که نیاز به قرینه خارجی نیست.

توجّه باشد که روایت طبق نسخه‌ی خرء الحمام نیز دلالت بر طهارت خرء طیر به نحو مطلق می‌کند. اعمّ از اینکه کلمه‌ی غیره در روایت عطف بر الحمام یا عطف بر خرء باشد. چون کلمه‌ی غیره، شامل خرء کلیّه طیور می‌شود.

روایت دوّم: روایت ابو بصیر از ابی عبد الله علیه السّلام. (کلّ شیء یطیر فلا بأس بخرئه و بوله).

بحث از نسخه و سند و دلالت روایت، در مسائل سابق آمده است. فراج

طائفه سوّم: ‌روایاتی که مدلول آنها، طهارت خرء طیر مأکول اللّحم مطلقا (دارای نفس سائله و فاقد نفس سائله) و نجاست خرء طیر غیر مأکول اللّحم مطلقا است.

روایت اوّل: روایت عمّار ساباطی از ابی عبد اللّه علیه السّلام. (کلّ ما اکل لحمه فلا بأس بما یخرج منه).

بحث اوّل: درباره ی نسخه‌ی روایت.بحث دوّم: درباره‌ی سند روایت.

هر دو بحث در مسئله بول آمده است. فراج

بحث سوّم: درباره‌ی دلالت روایت.

از طرفی کلمه‌ی ما در ما یخرج منه بواسطه‌ی اطلاق شامل خرء نیز می‌شود. از طرفی دیگر کلمه ی کلّ در کلّ ما اکل لحمه از الفاظ موضوع برای عموم است و لذا فقره‌ی کلّ ما اکل لحمه شامل کلّیه حیوانات مأکول اللّحم (از طیر و غیر طیر) می‌شود. بنابراین، مقتضای منطوق روایت، عدم بأس نسبت به خرء طیر مأکول اللّحم است و عدم بأس دلالت بر طهارت می‌کند و مقتضای مفهوم وصف در روایت (اکل لحمه) وجود بأس در خرء طیر غیر مأکول اللّحم است. (مصباح الفقیه ج۷ ص۱۳).