/وجوب موافقت التزامی5 /احکام قطع117

موضوع: احکام قطع117/وجوب موافقت التزامی5 /

○ نهایه الدرایه ج۳ص۸۱تعلیقه۳۶

- احکام قطع۱۱۷/ وجوب موافقت التزامی۵

الف. آخوند ره:

[ بنابر وجوب التزام به حکم با عنوان خاصِ آن ]، روشن می‌شود که از قبل وجوب التزام، مانعی از جریان اصل در اطراف دوران میانِ دو محذور (وجوب فعلی و حرمتِ آن) نخواهد بود اگر اصلی - با قطع نظر از وجوب موافقت التزامی - در آن اطراف مجرا داشته باشد.

ب. محقق اصفهانی ره:

۱. وجه عدم تحقق مانع از جریان اصل از سوی وجوب موافقت التزامی در دوران مزبور، آن است که بنابر لزوم التزام به حکم با عنوان خاصِ آن، لزوم التزام به طور مطلق و در هر صورت ثابت نمی‌شود بلکه این لزوم در خصوص موردی است که مکلّف قادر بر چنین التزامی باشد. با توجه به عدم تمکن مکلف از التزام تفصیلی در مثل دوران میان دو محذور، مجالی برای لزوم التزام نخواهد بود.

۲. بنابر لزوم التزام - هر چند به طور اجمالی - مانع از جریان اصل در اطراف دوران مزبور تحقق خواهد یافت.

۳. وجه تحقق مانع بنابر وجوب موافقت التزامی اجمالی:

• وجه اول (مذکور در کلام شیخ ره):

مقدمه اول. لازم جریان اصل، اذن در مخالفت عملی با تکلیف به التزام است.

مقدمه دوم. اذن در مخالفت عملی با تکلیف، قبیح است.

(ر.ک: فرائدالاصول ج۲ص۸۶)

• وجه دوم:

مقدمه اول.لازم جریان اصل، اذن در مخالفت التزامی است.

مقدمه دوم. مخالفت التزامی، معصیت التزامی با تکلیف است همان‌طور که مخالفت عملی، معصیت عملی با تکلیف است.

مقدمه سوم. اذن در معصیت - خواه عملی و خواه التزامی - قبیح است.

۴. نقد بر وجه اول:

تمام بودنِ وجه اول، مبتنی تکلیف مولوی به التزام است. این در حالی است که مانعیت وجوب التزام اختصاص به مبنای مزبور ندارد.

۵. تحقیق در مانعیت وجوب التزام اجمالی از جریان اصل:

بنابر عدم منافات میان حکم واقعی و حکم ظاهری، منافاتی میان التزام واقعی و التزام ظاهری نخواهد بود. بر این اساس،‌اجرای اصل، اذن در مخالفت التزامی [ با تکلیف واقعی ] را به دنبال نخواهد داشت.

و الحمد لله رب العالمین