1404/09/17
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: شبهات محصوره و غیر محصوره /کتاب الطهاره /المختصر النافع
خلاصه مباحث گذشته:
بحث در کلام صاحب عروه رسید به عبارت «إذا اشتبه نجس أو مغصوب في محصور كإناء في عشرة يجب الاجتناب عن الجميع و إن اشتبه في غير المحصور كواحد في ألف مثلًا لا يجب الاجتناب عن شيء منه»
1- شبهات محصوره و غیر محصوره
ایشان فرموده است که اگر شی نجس یا مغصوب در محصور مشتبه شد مثل اینکه یک ظرف در ده ظرف مشتبه شود باید از همه آنها اجتناب کرد. ولی اگر شبهه غیر محصوره باشد، اجتناب واجب نیست.
در بحث شبهات محصوره یا غیر محصوره چند بحث داریم. یکی بحث علم اجمالی و اینکه که آیا منجز است یا نه؟ بحث دیگر این است که آیا محصوره یا غیر محصوره بودن در منجزیت علم اجمالی تأثیر دارد یا نه؟ از کلام صاحب عروه فهمیده می شود که علم اجمالی در شبهات محصوره منجز است. بحث دیگر این است که اگر بگوییم در مال غصبی نمی شود تصرف کرد مراد صاحب عروه اینجا چیست. توضیح اینکه بعضی از تصرفات متوقف بر ملک است مثل «لاوقف الا فی ملک» آیا تصرف متوقف بر ملک از تصرفی که متوقف بر ملک نیست باید جدا شود یا نه؟
سوال دیگر اینکه ملاک محصوره بودن و غیر محصوره بودن چیست؟ آیا مراد از غیر محصوره، بینهایت است یا غیر قابل شمارش یا مراد چیز دیگری است. محقق خوئی[1] بحثی دارند که می فرمایند ممکن است محصوره و غیر محصور به حسب موارد متفاوت باشد. مثلا در مورد یک چیزی بگوییم غیر محصوره است و چیز دیگری که از لحاظ تعداد با این یکی است را بگوییم محصوره است. صاحب عروه، یک ظرف بین هزار ظرف را غیر محصوره محسوب کرده است. آیا واقعا مراد ایشان هزار تاست، یا اینکه نشانه کثرت است صرفا.
محقق خویی فرموده اگر کسی یک خواهری دارد که مشتبه شده بین زنان یک طایفه یا یک شهری، آیا می تواند با یکی از آنها ازدواج کند. در شبهه غیر محصوره هم بعضی اشکال کرده اند و گفته اند در آنجا نیز علم اجمالی منجز است.
