1- بررسی اجماع بر طاهریت و مطهریت آب مطلق

صاحب جواهر فرموده «الماء طاهر مزيل للحدث و الخبث كتابا و سنة كادت تكون متواترة، و إجماعا محصلا و منقولا نقلا مستفيضا بل متواترا»[1] صاحب جواهر ادعای اجماع محصل بر طاهریت و مطهریت آب مطلق می کند. آیا اجماع محصل می تواند دلیل مستقل بر حکم باشد یا اینکه این اجماع نمی تواند دلیل مستقل بر حکم باشد. با توجه به مدرکی بودن اجماع، آیا می توان به اجماع به عنوان دلیل مستقل تمسک کرد. اجماع مدرکی بماهو اجماع حجت نیست بلکه باید سراغ مدرک رفت.

اگر شما از آیه یا روایت برداشتی کردید ولی اجماع بر خلاف برداشت شما بود، آیا اینجا اجماع شکل می گیرد؟ گاهی ممکن است گفته شود گرچه چنین برداشتی می کنم ولی ممکن است نکته ای بوده که آنها همگی چنین برداشتی داشتند که برخلاف برداشت من است.

اگر قول مشهور را در مسأله می دانید و بعد استظهار خود را می بینید بر خلاف آن است، آیا می توانید بر خلاف مشهور فتوا دهید؟

2- مخالفین مطهریت آب مطلق

صاحب جواهر در ادامه می فرماید «فما عن سعيد بن المسيب من عدم جواز الوضوء بماء البحر و ما عن عبد الله بن عمر من أن التيمم أحب إليه- لا يلتفت اليه على ان الثاني غير متحقق الخلاف بل لا يبعد أن يكون الأول قد أنكر ضروريا من ضروريات الدين» سعید بن مسیب از علمای اهل سنت گفته وضو با آب دریا جایز نیست. شاید کلام او به خاطر این نبوده که آب مطلق را طاهر و مطهر نمی دانسته بلکه آب دریا را مصداق آب مطلق نمی دانسته و می گفته آب مضاف است به خاطر شوری یعنی در آب دریا شبهه داشته است. عبدالله بن عمر نیز گفته در جایی که فقط آب دریا باشد، تیمم کنم برایم دوست داشتنی تر است؛ از این جمله برداشت نمی شود که آب دریا مزیل حدث نیست چرا که فقط گفته در اینصورت تیمم را بیشتر دوست دارم و مخالف در مسأله محسوب نمی شود.