موضوع: مستحبات رکوع

همچنان بحث درباره مستحبات رکوع بود؛ اولین مستحب، تکبیر زمانی که رکوع می رود بگوید؛ دومین مستحب وقتی که تکبیر رکوع را می گوید دستش را بالا ببرد.

0.1- مستحب سوم : قرار دادن کف دست ها بر زانو ها

سومین مستحب، در حال رکوع، باید دو کف دست را هم روی دو زانو قرار بدهد.

عبارت تحریر الوسیله این است ... ، باید کف دست ها را بر زانو ها بگذارد در حالیکه انگشت ها هم باید باز باشد و بسته نباشد.

عبارت مرحوم نراقی این است که ... دست راست را جلوتر بر زانو بگذارد و این دو کف دستش را با زانو پر کند.

دست ها چنان روی زانو قرار بگیرد که دست با زانو پر شود.

انگشت ها هم باید باز باشد و باید سر زانو ها را بگیرد با کف دستش و زانو ها را هم به عقب رد کند که جلو نیاید که خم شود و کمرش را باید راست نگه دارد.

طوری که اگر اگر یک قطره آب روی کمرش ریخته شود، به خاطر اینکه صاف است، آن قطره آن ریخته نشود پایین و گردنش را هم بکشد و خم نکند و ذکری را بگوید و حضور قلب پیدا کند.

خدایا به یگانگی تو ایمان دارم و گردنم را صاف گرفتم که اگر گردنم را هم بزنی پایین نمی آورم و خم نمی کنم.

قدم هایش را صاف قرار دهد کنار هم و فاصله میان قدم ها هم به اندازه یک وجب باشد.

موقعی هم که نگاه می کند بین دو تا قدم را نگاه کند و دستایش را هم بال دست بشود و فاصله بدهد بین شان.

پیش از تسبیح، آن ذکری که بعدا می گوییم بگوید.

همه اینها در روایات وارد شده است.

پس مفصل بیان کرده مرحوم نراقی.

جلد 5 مستند ص 219

عبارت جواهر این است ... دست ها را سر زانو قرار بدهد و انگشت ها باز باشد و اجماع علما به جز عبد الله بن مسعود و دو تا دوست وی که با وی همراه هستند و قائل به وجوب هستند نه استحباب.

زانو ها را به عقب ببرد و کمرش را هم راست نگه دارد و گردنش را هم بکشد طوری که گردنش و کمرش موازی باهم قرار بگیرد.

آدرس جواهر ج 10 ص 104 و 105

برخی روایات که در کتب فوق آمده را قرائت می کنیم ... .

روایت صحیحه زراره ... موقع رکوع، در حالیکه راست ایستادی و می خواهی رکوع بروی بگو الله اکبر سپس رکوع برو و بگو ... حالت تسلیم را باید در برابر حق اظهار کنیم ولی استحبابا ... .

سه بار این ذکر را ترتیل بگو ... .

در حال رکوع قدم ها باید به صف باشد و فاصله یک وجب باشد و کف دست ها روی دو زانو باشد.

اول دست راست بر زانوی راست و بعد دست چپ بر زانوی چپ؛ اطراف انگشت ها را به زانو برسان.

در نسخه بدل آمده سر زانو ها را مثل لقمه در سر انگشت ها قرار بده؛ این صحیح تر است.

انگشت ها را باز بگذار موقعی که روی زانو ها قرار می دهی؛ کمرت را راست نگه دار و گردنت را بکش و نگاهت هم بین دو تا قدمت باشد.

آدرس وسائل باب اول از ابواب رکوع حدیث اول

چند تا روایت هم در کتاب آمده است ... ؛ صحیحه حماد ... رکوع کند و دستاش را با سر زانو پر کند و انگشت ها باز باشد و زانو ها را به عقب ببرد و کمرش را راست نگه دارد و اگر یک قطره آب روی کمر ریخته شود پایین ریخته نشود چون کمر را راست نگه داشته است و گردن را بکشد و چشمانش را هم پایین بیاندازد و با ترتیل سه بار تسبیح بگوید.

آدرس وسائل باب 1 ابواب افعال صلاه حدیث دوم

روایت دیگری از رضوی ... سر زانو ها را مثل لقمه بگذار در کف دستت و بین انگشت ها را باز بگذار و کف دست ها را روی زانو ها قرار بده، زمانی که رکوع می کنی کمرت را بکش و سرت را پایین نکن و راست نگه دار و موقعی که قرائت حمد سوره می کنی باید نظرت به موضع سجده باشد و در موقع رکوع هم باید بین دو تا پا و قدم نگاه کنی.

مستدرک الوسائل باب اول از ابواب رکوع حدیث دوم

روایت دیگر صحیحه از محمد بن اسماعیل ... ایشان یک رکوعی کرد فروتر از رکوع هرکسی که من دیده بودم رکوع کند؛ یعنی از همه بیشتر کمر را خم کرد و موقع رکوع دست ها را مثل دو تا بال قرار می داد.

روایت مرسله فقیه ... یعنی چه در رکوع گردنت را بکش، امام جواب داد تاویل آن این است که وقتی گردنت را می کشی تعبیرش این است که من ایمان آورده ام هرچند گردنم زده بشود.