موضوع: القول فی الرکوع

دیگر از قرائت گذشتیم و وارد رکوع شدیم.

... در نماز جماعت اگر انسان اشتباها از رکوع بلند شد در حالیکه امام هنوز در حال رکوع است، می تواند برگردد و این زیاد شدن رکوع، اشکال ندارد و موجب بطلان نماز نیست.

به قصد تبعیت برگردد نه به قصد یک رکوع زائد.

... انقدر خم شود که دستش به زانو اش برسد.

احوط این است که کف دست برسد به سر زانو ها.

0.1- ماهیت رکنیت رکوع

... آیا رکوع که رکن است، فی الجمله رکن است یا مطلقا رکن است؟

اگر بگوییم مطلقا رکن است، معنای آن این است که چه داخل در فعل غیر شده باشیم و چه داخل در فعل غیر نشده باشیم، یک رکن زیاد شده است؛ بنابراین نماز باطل می شود.

این به معنای این است که رکنیت آن مطلقا است و مشروط به دخول در فعل بعد نیست.

نظر دیگر این است که خیر، فی الجمله رکن است نه مطلقا؛ به این معنا که اگر شخصی رکوع را کم یا زیاد کرد و هنوز در فعل غیر داخل نشدی.

خب معلوم است که اگر زیاد شود که رکن زیاد شده و نماز باطل است؛ ولی اگر رکوع کم شود و هنوز هم در فعل غیر داخل نشده است، آیا الان هم رکن است؟

فی الجمله رکن است و الان رکن نیست؛ بنابراین اگر کم شود، ضرری ندارد.

این بحث را راجع رکنیت دارند.

0.2- مرحوم نراقی

مرحوم نراقی مطلق می گوید راجع رکنیت و می فرماید ... در نافله هم واجب است به این معنا که شرط آن است، یعنی اگر یک نافله ای بخواند بدون رکوع، انگار نخوانده است و نمازش باطل می شود.

هم واجب است شرعا و شرط برای نماز، وجوبش از ضروریات دین است و اخبار متواتر هم در این باره داریم.

در نماز های دیگر هر رکعت یک رکوع دارد ولی در نماز آیات، هر رکعتی 5 تا رکوع دارد.

... فی الجمله رکن بودن اجماعی است ولی رکنیت مطلقه بنابر اظهر و اشهر است و اجماعی نیست.

رکنیت فی الجمله اجماعی است و بحثی در آن نیست.

جلد 5 مستند ص 192

0.3- صاحب جواهر

... فی الجمله به ضرورت دین، واجب است.

هم سنت متواتره داریم هم در قران بار ها راجع رکوع، امر شده است.

به مریم و ابراهیم و اسماعیل امر به رکوع شده است.

سوره حج آیه 76

جلد 10 جواهر ص 99

پس راجع رکنیت آن فی الجمله اجماعی است اما مطلقا رکن باشد بنابر اظهر و اشهر است.