موضوع: مساله پانزدهم

... مالک ارجح است بر ملک.

استاد می فرماید مالک تعین دارد برای اینکه اختلاف نباشد بین مردم و مسلمانان.

... اجرح به صاد است.

... در کفوا احد 4 وجه دارد ... ارجع ضم کاف و فاف است و بهتر است بگوییم تعین دارد.

امام ترجیح دادند یک طرف را.

صاحب عروه مخیر کرده است و هیچ ترجیح نداده است.

مساله 57 از مسائل احکام قرائت

محشین عروه با این بیان صاحب عروه چندان موافق نیستند؛ لذا برخی شان می گویند احوط و برخی شان می گویند اولی این است که مالک قرائت کنیم و صراط را با صاد قرائت کنیم.

برخی می گویند این تخییر، تخییر ابتدایی است استمراری نیست؛ یعنی اگر یکی از اینها را اختیار کردید باید همان را ادامه بدهید؛ نه اینکه یک روز یک مدل بخوانید و یک روز یک مدل دیگر بخوانید.

0.1- قرائت ملک و مالک

قرائت مالک، برای عاصم است و قرآن های جهان اسلام هم همین است و ملک برای سایر قرائات است.

... در مصاحف، مالک به حذف الف بوده است.

قرآن را به خط کوفی می نوشتند و خط کوفی هم که ظاهرا الف ندارد؛ یعنی مالک و ملک را مثل هم می نویسند.

خط کوفی اعراب هم ندارد و اعراب بعدا اختراع شد که برای حروف، فتحه و ضمه و کسره و تنوین می گذارند.

از اول این چنین نبوده و خط کوفی این خصوصیات و این ویژگی ها را نداشته؛ بنابراین خیلی از اختلافات به خاطر همین خط کوفی پیدا شده است.

لذا یکی مالک و یکی ملک خوانده است و از نظر اعراب هم اختلاف پیدا شده است.

ملک با سوره غافر آیه 16 مناسب است.

ملک اعم از مالک است؛ پس اگر بگوییم ملک، معنای مالک را هم می دهد اما اگر بگوییم مالک، معنای ملک را نمی دهد.

آیا واقعا ملک اعم از مالک است؟ ملک باشد مالک هم است؟ خیر

نسبت بین مالک و ملک، عموم و خصوص من وجه است نه اینکه هر ملکی مالک است و این نسبت به نحو عموم و خصوص مطلق به نظر استاد صحیح نیست.

شاهد دیگری برای قرائت ملک، سوره طه آیه 114 است.

سوره حشر آیه 23 ... اینها شواهد قرائت ملک است.

برای قرائت مالک هم شاهد داریم؛ سوره انفطار آیه 19 و در آخر سوره آیه دیگر داریم که شاهد می شود برای قرائت مالک.

این وضع قرائات است و مصاحفی که در اختیار مسلمانان است و بهتر است از این مصاحف تعدی نکنیم و بگذاریم از این مصاحف، یک وحدتی و اتحادی در بین امت اسلامی از لحاظ قرآن باشد.

قرآن قانون اساسی اسلام است و مبدا و اصل اسلام است و حیف است در قانون اساسی اسلام، اختلاف در قرائات باشد.

بهتر است یک قرائت بیشتر بین مسلمانان حاکم نباشد و تعین داشته باشد تا اختلاف ایجاد نشود.

این بحث بین اختلاف بین ملک و مالک بود.

0.2- قرائت صراط

زخمشری و طبرسی، فیروز آبادی و ... اینها می گویند اصل سین بوده و صاد فرع بر سین است.

سراط و صراط لغت عرب است.

افصح صاد است و افصح از سین است و بهتر از رواج داشته باشد و دارد.

0.3- قرائت کفوا احد

مرحوم صاحب عروه در مساله 58 می گوید احوط به سکون فاء و واو قرائت نکینم.

ولی سه تای دیگر را جایز می داند.

برخی می گویند آنی که مرسوم نیست تامل دارد و همانی که مرسوم است را بخوانید و این مرسوم است و طبق همین قرآن را قرائت کنیم.

پس ارجح ضم کاف و فاء است که استاد می فرماید تعین همین است ولی امام می فرماید ارجح همین است.

مصلحت اسلام همین است.

صاحب جواهر می فرماید ... این روایت مرسله مشهور است در کتب فروع، هم نقلا و هم عملا مشهور است که بنابراین سنتی که بین مسلمانان است را رعایت کنیم.

ج 9 جواهر ص 292

پس امروز بهتر است قرائت عاصم را رعایت کنیم.

اگر این نباشد اختلاف پدید می آید بین مسلمانان در قرائت قرآن که به صلاح امت اسلامی نیست.

صاحب جواهر می گوید ... قرائت ابی را ترجیح بدهید و رواج بدهید ولی حالا قرائت عاصم رواج پیدا کرده است ولی ترجیحی نیست بین قرائت ابی و عاصم.

البته ابی یک شخصیت برجسته ای است ... .

در هر صورت ائمه ما دستور دادند که قرآن را همانطور که مردم می خوانند قرائت کنید و ما هم باید تابع همین برنامه باشیم و از این برنامه تخلف نکنیم برای اینکه وحدت امت اسلامی را حفظ کنیم.

...

بهتر است یک نسخه باشد و اینکه 17 تا نسخه داشته باشیم فایده ای ندارد.