موضوع: فی احکام الحائض - مساله 41 چیزهایی که بر حائض مستحب است

در این جلسه فروعاتی را سید ره بیان می کنند برای مستحباتی که مربوط به حائض است

فرع اول : مستحب است حائض خودش را نظیف کند و پنبه را عوض کند از نظر روایات مستندی پیدا نشده و از نظر کلمات فقها فقیهی بیانی نداشته است لابد منظور سید ره همان کبری کلی نظافت است و این مورد از مصادیق آن کبری است چون از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله رسیده که النظافة من الایمان که نظافت محبوب شرعی است و چنین چیزی تقرب می‌آورد چون در محضر خدا ادب می کند بله اگر برای نماز باشد واجب است

برخی از بزرگان مثل آقای خویی ره و حکیم ره فرمودند سید ره این استحباب را از صحیحه حلبی استفاده کرده که عن ابی عبدالله علیه السلام کن نساء النبی صلی الله علیه و آله لا یقضین الصلاة اذا حضن ، و لکن یتحشین حتی یدخل وقت الصلاة و یتوضین ثم یجلسن فریبا من المسجد فیذکرن الله عزوجل ،[1]

امام صادق علیه السلام فرمودند که زنان پیامبر وقتی حیض می شدند نماز را قضا نمی کردند اما منظور از یتحشین چنانچه در نهایه ابن اثیر به معنای جلوگیری از خارج شدن خون است یعنی اوقات نماز پنبه را عوض می کردند و در آن جایی که نماز می خواندند می نشستند و ذکر خدا می گفتند که لازم اخص مشروعیت نظافت رجحان نظافت است که همان استحباب است و فرقی بین حدوث و بقاء حیض نیست

فرع دوم : مستحب است در اوقات نماز وضو بگیرد و ذکر بگوید به مقدار همان وقتی که نماز را می خواند و فرقی نمی کند نماز دائمی مثل یومیه باشد یا غیر دائمی و موقت مثل نوافل ( موقت یعنی نافله وقت خاصی دارد ) مرحوم شیخ طوسی ره فرمودند دلیل ما اجماع شیعه است و همچنین سیره مومنین و مسلمین در این مطلب مضافا روایات مثل صحیحه حلبی در مورد زنان پیامبر که گذشت که یتوضین و یجلسن فی المسجد و یذکرن الله عزوجل .... و دیگر صحیحه زراره از امام باقر علیه السلام که زن حیض بود نماز برای حلال نیست اما وضو می گیرد زمان هر نمازی و در مکان پاکی می نشیند و ذکر خدا می گوید تسبیح و حمد به مقدار نمازش و دیگر صحیحه معاویه بن عمار

برخی از قدما مثل علی بن بابویه حکم به وجوب وضو کردند مرحوم صدوق ره نقل می کنند که پدرشان یک رساله ای به من دادند و در آن رساله این مطلب بود و متن ایشان همان متن روایت فقه الرضا است ، صاحب حدائق شیخ یوسف بحرانی ره وجوب را ترجیح دادند و مرحوم کلینی ره در کافی بابی را به عنوان باب وجوب الوضوء للاوقات للصلاة للحائض اختصاص داده اند

جواب استاد : قول صحیح همان استحباب است و مستند والد صدوق ره قبول نیست چون اصحاب امامیه اعراض کردند و اجماع و سیره مومنین بر خلاف این مطلب است و روایت فقه الرضا مرسله است و معتبر نیست

یمکن أن یقال : روایت فقه الرضا از جهت متن فرقی با این روایات ندارد

قلنا : مشهور از این روایات اعراض کردند ، نعم برخی از روایات به حسب ظاهر دلالت بر وجوب وضو دارد گرچه از نظر ما مخدوش است

منها : همان صحیحه حلبی فوق که کن نساء النبی لا یقضین الصلاة اذا حضن و لکن یتحشین حتی یدخل الوقت و یتوضین که جمله فعلیه دال بر وجوب است الا اینکه قرینه بیاید

جواب : روایت دلالت بر مشروعیت وضو دارد که زن حائض در اوقات نماز می تواند وضو بگیرد حضرت فرمود بله می تواند وضو بگیرد و قرینه این است که امام صادق علیه السلام نام زنان پیامبر را آوردند

منها : صحیحه محمد بن مسلم از امام صادق علیه السلام در مورد حائض سوال کرد که آیا روز جمعه می تواند وضو بگیرد و ذکر بگوید حضرت فرمود غسل را نمی تواند اما در وقت نماز می تواند وضو بگیرد و ...

جواب : گرچه جمله فعلیه است و ظاهر در وجوب است اما قرینه داریم که حضرت فرمود اما الطهر فلا که اگر بخواهد غسل کند خیر اما اگر خواست وضو بگیرد مشکلی نیست