موضوع: فی احکام الحائض - حکم نماز آیات نسبت به حائض و مساله 31

آیا نمازهایی که حائض نذر کرده را باید قضا کند یا نه ؟

مرحوم سید ره فرمودند قضای نماز های منذور بر حائض واجب نیست مثلا نذر کند در فلان زمان معین نماز بخواند و اتفاقا در آن زمان حیض شد همانطوری که نمازهای آن روز قضا ندارد این نماز نذر شده هم قضا ندارد به دو دلیل :

دلیل اول : ادله وجوب وفا به نذر مثل اوفوا بالعقود اگر چه‌ وفای به نذر را واجب می کند اما شامل زمان خاص می شود آن زمانی که زن حائض نباشد یا آن زمانی که منذور تحت تکلیف است لذا آن روزی که حائض است اوفوا بالعقود ندارد چون نمی تواند وفای به نذر نماز کند چون نماز برای حائض مشروعیت ندارد

دلیل دوم : نذر منعقد نشده است چون حیض کاشف از فساد نذر است

نعم : اگر نذر موسع بود مثلا گفته یکی از این ایام نماز بخواند و حیض شد در این جا دو قول است اما احتیاط واجب این است که نماز را قضا کند چون وقت وسیع است و صدق فوت بر او می کند و علت احتیاط واجب (که چرا فتوا به وجوب داده نشد ؟ ) این است که ادله نفی صلاة حاکم بر عمومات فائت است و عمومات فائت اقض ما فات است و این محکوم به دلیل لا قضاء للحائض است و ( نظر استاد ) ما به همین خاطر قائل به احتیاط مستحب هستیم

اما نماز آیات : اگر زن در وقت کسوف و خسوف حیض شد آیا قضای نماز آیات دارد یا نه ؟ خیر چون روایت الحائض لا تقضی الصلاة مطلق است و حتی نماز آیات را شامل می شود

نعم : مشکل ما در نماز آیات برای زلزله است چون در زلزله یک لحظه ای اتفاق می افتد و لذا هر وقت توانست باید بخواند اما مثل محقق کرکی اتفاق دارند که نماز آیات برای زلزله در زمان حیض قضا ندارد چون موقته است و در صلاة موقته وفاق علما بر عدم قضای ان است مثلا زمان نماز عصر حیض شود این موقت به عصر است و قضا ندارد و اینجا هم موقت به وقت زمان زلزله است

اللهم الا أن یقال : که نماز زلزله موقت نیست چون در زمان لززش زمین نمی شود نماز خواند و بعد از اینکه از بین رفت نماز بر گردن او واجب است دائما ، در اینحا حائض هم باید قضا کند اما مشکل این است که زلزله در وقت حیض هیچ مشروعیتی و اشتغال ذمه ای برای زن نمی آورد مثلا ساعت ده زلزله آمد و این زن تا غروب نمی‌تواند نماز بخواند دیگر مشروعیتی برای او نمی آورد و چیزی بر ذمه زن نیامده و اقض ما فات صدق نمی کند

مساله سی و یکم : اگر زنی در اثنای وقت حیض شود مثلا ساعت ۱۲:۳۰ حیض شد اموری در اینجا بیان می شود امر اول : زنی پاک بود و بعد از دخول وقت حیض شد و امر دوم : زنی حیض بود و قبل از خروج وقت پاک شد که در مساله بعدی مطرح می شود

اما امر اول : که آیا نماز او قضا دارد یا نه ؟ مرحوم سید ره می فرماید حتما باید حالات او بررسی شود که از ساعت ۱۲ تا ۱۲:۳۰ شرایط تحصیل نماز مثل وضو گرفتن یا غسل کردن یا تیمم را داشت و به مقدار آن واجب فرصت داشت هر کسی به تناسب حال خودش مثل حاضر و مسافر یا بیمار و ... که اگر به مقدار ادای یک واجب وقت داشت و نخواند واجب است قضا کند

توضیح ذلک :

اولا : ترک صلاة واجب مثل ظهر یا عصر اختیارا حرام است

ثانیا : به‌ مقداری که یک نماز را بخواند وقت داشت در هر دو قسم صوری می باشد .

صورت اول : زن پاک و متمکن به وضو فرصت تطهیر لباس نجس را ندارد و لباس پاک دیگری ندارد که دو‌ مبنا است برخی می گویند با همان لباس نجس نماز بخواند و برخی می گویند برهنه بخواند اما در هر دو مبنا اجازه ترک نماز را ندارد چون الصلاة لا تسقط بحال

صورت دوم : گاهی مواقع می تواند تیمم کند چون یا آب نیست یا ضرر دارد یا برخی از اعضای وضو نجس است در تمامی این صور فرقی بین حائض و غیر آن نیست

صورت سوم : زن می داند که اگر قبل از وقت مقدمات نماز را فراهم نکند در داخل وقت نمی تواند مقدمات نماز را تحصیل کند در اینجا واجب است قبل از وقت مقدمات را تحصیل کند و اکر این کار را نکند و حیض شد باید آن روز را به مقدار واجب قضا کند

صورت چهارم : اگر زن نمی داند که بعد از وقت ، تحصیل مقدمات نماز ممکن نیست و طاهر بود و ساعت ۱۲:۳۰ حیض شد اینجا قضای نماز آیا مطلقا واجب است یا مطلقا واجب نیست یا باید تفصیل داد ؟ منظور ایشان از مطلقا این است که خواه ظهر را درک کرد و حیض شد یا ظهر و عصر را درک کرد و بعد حیض شد اما اینکه بگوییم مطلقا بر او واجب نیست قائلی ندارد چون اجماع و هم روایات بر وجوب قضا است