« فهرست دروس
درس خارج فقه استاد مهدی احدی‌

1404/01/27

بسم الله الرحمن الرحیم

فی احکام الحائض - حکم وجوب کفاره بر واطی - مساله 20: حکم واطی نفساء ازنظركفارة

 

موضوع: فی احکام الحائض - حکم وجوب کفاره بر واطی - مساله 20: حکم واطی نفساء ازنظركفارة

مسئله بیستم : درباره این است که آیا مسئله وجوب کفاره وطی حائض ملحق به وطی به نفسا می‌شود یا نه ؟ سید ره و بعضی از فقها زنان در عده نفاس و ولادت را به حائض ملحق کردند و وطی نَفساء را هم مثل وطی حائض دانستند که باید کفاره بدهد و بعد فرمودند دلیلی بر این الحاق نیست و فرمودند بله در حرمت وطی نَفساء اشکالی نیست

سوال : چرا برخی از فقها نفاس را داخل حیض کرده اند ؟ چون بین اصحاب ما شهرت فتوایی دارد و هم روایت عام داریم که عمومیت آن نَفساء را شامل می شود

منها : صحیحه زراره ، عن النفساء متی تصلی فقال عليه السلام تقعد بقدر حیضها و تستظهر بیومین ... قلت و الحائض؟ قال علیه السلام مثل ذلک سواء فإن انقطع عنها الدم و الا فهی مستحاضه تصنع مثل النفساء سواء . وسائل ج ۲ ص ۷۳ ابواب استحاضه باب. ۷ ح ۵

زن در نفاس تا چه زمانی می تواند نماز بخواند ؟ حضرت فرمود به مقدار عده حیض می نشیند یعنی نماز را ترک می کند و دو روز خود را ایام استظهار قرار می دهد و حائض با نفساء مساوی هستند و اگر در ایام نفساء خون قطع شد نماز را شروع می کند و اگر بعد از استظهار خون باقی است مستحاضه است و زن حائض همانند نفساء رفتار می‌کند و از نظر احکام مساوی هستند و اختلافی ندارند ، ضمیر تصنع به حائض بر می گردد و روایت نص است که حائض مثل نفساء است یعنی آنچه بر نفساء مترتب می شود بر حائض هم مترتب می شود

اشکال استاد : که چرا امام حائض را به نفساء تشبیه کرد اما نفساء را به حائض تشبیه نکرد و آنچه مهم است نفساء است و وجوب کفاره در روایات حائض است

مضافا که مورد حدیث خاص است و استحاضه نیست و می‌خواهد بگوید که نفاس کی مستحاضه می شود لذا می‌گوید حائض مثل نفساء است یعنی مثل حائض می‌تواند ایام استظهار داشته باشد

منها : مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ اَلْحُسَيْنِ فِي اَلْعِلَلِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي اَلْقَاسِمِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ اَلْكُوفِيِّ عَنْ عَبْدِ اَللَّهِ بْنِ عَبْدِ اَلرَّحْمَنِ اَلْأَصَمِّ عَنِ اَلْهَيْثَمِ بْنِ وَاقِدٍ عَنْ مُقَرِّنٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: سَأَلَ سَلْمَانُ عَلِيّاً عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ عَنْ رِزْقِ اَلْوَلَدِ فِي بَطْنِ أُمِّهِ فَقَالَ إِنَّ اَللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى حَبَسَ عَلَيْهِ اَلْحَيْضَةَ فَجَعَلَهَا رِزْقَهُ فِي بَطْنِ أُمِّهِ . وسائل جلد ۲ ص ۳۳۳ ابواب حیض باب ۳۰ حدیث ۱۳ و ۱۴ ( این حدیث صحیح السند است)

امام صادق علیه السلام فرمودند سلمان از امیر المومنین علیه السلام سوال کرد از غذای بچه در رحم مادر حضرت فرمودند خداوند حبس می‌کند برای بچه خون حیض را و همان خون را غذای بچه در رحم مادر قرار داد

وجه دلالت : دم نفاس همان دم حیض و نفساء هم مثل حائض است علت اینکه خون نفساء همان خون حیض است این است که خون در رحم حبس شده بود برای اینکه بچه از این خون تغذیه کند و وقتی بچه متولد شد خون آزاد و جاری شد لذا خون نفاس همان خون حیض است و وطی نفاس هم مثل وطی حائض کفاره دارد

اشکال استاد :

اولا : ثابت نشده خون ولادت همان خون خیض است گرچه از بعضی از روایت استظهار می‌شود ولی ما دلیل معتبر نداریم که خون ولادت همان خون حیض است چون ممکن است این خون بر اثر جراحت باشد لذا امام علیه السلام این خون را خون ولادت می‌گویند چون وقتی بچه به دنیا می‌آیند کیسه پاره می‌شود و زخم‌هایی جاری می‌شود و ادامه دارد تا ترمیم بشود

ثانیا : احکام نفاس مغایر با احکام حیض است لذا نمی‌توانیم نفساء را مثل حائض بدانیم چون اقل حیض سه روز است اما اقل نفاس محدود به حدی نیست و ممکن است خون یک لحظه باشد و خون قطع شود و در باب نفاس احکام نفاس مطرح می شود و به باب حیض ربطی ندارد پس متن سید ره که فرمود ولا دلیل علیه یعنی الحاق نفساء به حائض حرف درستی است

تنها دلیل ما عموم فتوا است که قدما و متاخرین فتوا داده‌اند به اینکه نفساء مثل حائض است یعنی حتی شامل وجوب کفاره وطی هم می‌شود یعنی وطی نفساء مثل وطی حائض است

اشکال استاد : فتوای معروف بین اصحاب ما به حد اجماع نرسیده چون مخالف زیاد دارد که نفساء در حکم حائض نیست و ضمن اینکه اگر به حد اجماع برسد اجماع آن مدرکی است و مدرک آن دو روایت صحیحه و مقرن می باشد و در دلالت دو حدیث هم خدشه شد و دلالت بر الحاق نفساء به حائض نمی کنند

سید ره در آخر می فرماید نعم که همانطوری که وطی حائض حرام است وطی در دوران نفاس هم حرام است و خون باید قطع شود که روایات آن در بحث نفاس مطرح می شود

logo