« فهرست دروس
درس خارج فقه استاد مهدی احدی‌

1403/11/10

بسم الله الرحمن الرحیم

/ حرمت مس اسماءالله بر حائض/دومین حکم از احکام حائض

موضوع: دومین حکم از احکام حائض / حرمت مس اسماءالله بر حائض/

دومین حکم از احکام حائض : حرمت مس اسم خدا است در تبیین این مطلب اموری بیان می شود

اول : بر حائض حرام است هم به اسم عام یا خاص خدا دست بزند در صورتی که مراد از اسم عام ذات اقدس خدا باشد مثلا کلمه رحمان که اگر منظور از آن خدا باشد نه اسم شخصی باشد یا کلمه ودود یا رئوف

اما ادله حرمت مس :

دلیل اول : آيه ﴿لا یمسه الا المطهرون﴾ بنابر اینکه لا ، ناهیه است و منظور از مس دست زدن به نوشته های قرآن باشد و اشاره دارد که بدون طهارت از خبث و حدث به نوشته های قرآن دست نزنید و کلمه مطهرون دو تشدید داشته باشد و هاء مکسور باشد به معنای متتطهر یعنی کسی که وضو یا غسل دارد جایز است به نوشته های قرآن دست بزند و اگر لا نافیه باشد جمله خبریه است اما چون در مقام انشاء است بازهم دلالت بر حرمت مس بدون طهارت دارد که اراده انشاء در جمله خبریه ابلغ از خود انشاء است

اشکال در دلالت آيه :

اولا : این تفسیر فوق خلاف ظاهر آیه لست که ظاهر آيه طهارت از خبث و حدث نیست بلکه طهارت دورنی از انواع معاصی و رذائل اخلاقی است و منظور از مس دست زدن نیست بلکه تعلم و ادراک است آنهایی که خدا دلها ی آنها را از بت پرستی و شرک پاک کرد آنها قرآن را درک می کنند

ثانیا : لایمسه صفت برای کتاب مکنون یا صفت سوم برای قرآن است و در هر صورت لا نافیه است و از مساله فقهی خارج می شود و یکی از اوصاف قرآن این است که در دفتر ثابتی ثبت شده که همان علم خدا است و صفت قرآن این است که افرادی که قلبا پاک هستند قرآن را عمیقا درک می کنند

دلیل دوم : دست زدن حائض به اسم خدا هتک حرمت است و هتک حرمت اسم خدا حرام است

اشکال : هتک حرمت قصدی است نه قهری و تکوینی اگر کسی در دوران حیض به قصد هتک حرمت به اسمای خدا دست برند کار حرامی کرده اما اگر به قصد تبرک باشد دیگر هتک حرمت صدق نمی کند

دلیل سوم : طهارت در مس اسم خدا شرط است چون بر ما واجب است به اسم خدا احترام بگذاریم لذا ترک مس حائض تعظیم اسم خدا است و تعظیم اسم خدا واحب است

اشکال :

اولا : ما قبول نداریم ترک مس دائما تعظیم است بلکه در برخی موارد تعظیم به همان مس است مثل اینکه در برگه ای که اسم خدا است در مکان نامناسبی افتاده را بر می دارد

ثانیا : کبری را قبول نداریم که ترک مس با وجوب تعظیم ملازمه داشته باشد چون موارد زیادی در فقه هست که تعظیم هست اما واجب نیست مثل خوابیدن رو به قبله یا در هر کاری بسم الله بگوید

دلیل چهارم : اشتراک حیض با جنابت در احکام است که جنب نمی تواند در مسجد توقف کند و یا حرام است مس اسم خدا و قران بکند همینطور بر حائض ، خبر سعید بن یسار دلیل بر این اشتراک است که به امام صادق علیه السلام گفت زن جنب بود و بعد حائض شد آیا بعد از پاکی دو تا غسل کند یا یکی ؟ حضرت فرمودند قد اتاها ما هو اعظم من ذلک یعنی به این زن رسید آن حدثی که این حدث بزرگتر از جنابت است پس جنب که در حدث جنابت کمتر است حق ندارد دست به اسم خدا بزند بهدطریق اولی در حدث حیض که بزگتر است حق ندارد مس بکند ، وسائل ج ۲ ابواب حیض باب ۲۲ ص ۵۶۵

اشکال : سند روایت ضعیف است چون در سند اسماعیل بن مرار است که توثیق ندارد و دلالت آن بر اشتراک هم مخدوش است چون سوال راوی از تداخل غسل است که آیا بعد از طهارت یک غسل کند یا دو تا ؟ حضرت فرمودند که حدث حیض اعظم از حدث جنابت است چون جنابت یک لحظه می آید اما حیض چند روز ادامه دارد لذا در جنابت باید فورا غسل کند چون نماز واجب و روزه دارد اما در حیض می تواند تاخیر بیندازد چون چند روز ادامه دارد پس در دوران حیض امام می خواهند بفرمایند حائض نمی خواهد در به فکر غسل باشد چون حدث حیض بزگتر از جنابت است که بخواهد فورا غسل جنابت کند بلکه او حدث بزرگتری دارد

logo