موضوع: وظیفه زنانی که عادتشان مستقر نشده

درباره زن هایی که عادت آنها مستقر نشده فرمودند وظیفه آنها این است که به صفات حیض مراجعه کنند دلیل فقهای امامیه هم اطلاق ادله و هم روایات خاصه در مورد خاص است که اطلاق روایت بیان شد که هم در مبتدئه و مضطربه و ناسیه فرمودند که حائض رجوع به صفات می کند نه عادت

اما روایات موارد خاصه :

منها : صححیه اسحاق بن جریر که درباره مضطربه فرمودند دم الحیض لیس به خفاء هو دم حار تجد له حرقة و دم استحاضه دم بارد ، که خون حیض از هر جهت روشن است و خفایی ندارد که داغ و گرمای آن را زن حس می کند اما خون استحاضه خون سردی است پس مضطربه طبق این نص خاص به صفات باید رجوع کند نه عادت.

اما مبتدئه : یعنی زنی که تاکنون خون ندیده و اولین بار دیده و بیش از ده روز است آیا به صفات یا به عدد که هفت روز و بقیه استحاضه هست مراجعه کند ؟ معروف بین اصحاب این است که حکم مبتدئه همان حکم مضطربه است که به صفات رجوع می کند و ادعای اجماع هم شده اما صاحب حدائق مخالفت کردند و فتوا به ارجاع زن مبتدئه به عدد دادند

روایات ما متعارض است مثلا در مرسله یونس که در باره ذات العادة و مبتدئه و مضطربه تفصیل داد که ذات العاده به عادت و مضطربه به صفات حیض و مبتدئه به عدد مراجعه می کند که شش یا هفت روز می باشد با وجود این روایت و امثال آن باید ادله مطلقه را تقیید زد که زنهای حائض به صفات خود مراجعه می کنند مگر مبتدئه که باید به عدد مراجعه کند که هفت روز حیض و بقیه استحاضه است مساعد این جمع اطلاق روایات است مثل موثقه سماعه و ابن بکیر که مراجعه به عدد می کند اما نفرمودند کدام زن که مطلق گذاشتند و از این اطلاق می فهمیم مرادشان مبتدئه است که در مرسله یونس آمده است

اشکال استاد : جمع عرفی ایجاب می کند که روایات صفات حیض را مقید کنیم به مرسله که مبتدئه به عدد ناسیه و مضطربه به تمییز و صفات رجوع کنند اما اشکال این است که اگر مرسله مبتدئه را به هفت روز ارجاع می دهد برای این است که این زن خونی دیده که قابل تمییز نیست چون حالات خون او مختلف است اما اگر زنی خون دید و مبتدئه هم هست و حالات او مختلف نباشد و قابل تمییز باشد وجهی ندارد هفت روز را خیض قرار بدهد بلکه مجموع ده روز را حیض باید قرار دهد

مؤید این اشکال صدر مرسله است چون پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله طبق بیان امیر المومنین علیه السلام احکام و سنن را در سه مورد منحصر کردند که اول آن این است که زنان باید رجوع به عادت کنند که ذات العاده هستند و سنت دوم زنانی که باید یه صفات و تمییز مراجعه کنند که مضطربه و مبتدئه هستند و سنت سوم باید به عدد مراجعه کنند که خون آنها از نظر اوصاف مختلف است گاهی زرد و سیاه پر رنگ و گاهی متوسط و گاهی کم رنگ است که این سنت سوم بین مبتدئه و مضطربه فرقی نگذاشت و حدیث ادامه دارد و در ذیل حدیث می گوید مبتدئه به عدد مراجعه کند که صدر حدیث قسمت سنت سوم قرینه می شود که منظور از ذیل حدیث آن زنی است که اوصاف خونش مختلف است لذا امکان ندارد تمییز بدهد چون صفات آن عوض می شود پس ذیل حدیث نمی تواند مقید اطلاقات باشد و در صورتی می تواند مقید باشد که دارای صفات باشد و مختلف نباشد که اگر مختلف باشد باید به عدد مراجعه کند بخلاف آنجایی که مازاد ده روز خون می بیند اما حیض است لذا وجهی ندارد اطلاقات ادله صفات مقید بشود و این مطلب را هم شیخ انصاری ره در کتاب الطهارة ص ۲۳۲ دارند