موضوع: فرع ششم و هفتم // مساله 18

فرع ششم : در ایام عادت وقتیه و عددیه دو بار خون دید اما برخی از ایام این دو بار در قسمتی از عادت واقع شود مثلا دهم هر ماه به مدت پنج روز عادت شد این دفعه پنج روز خون دید و سه روز پاک شد و بعد پنج روز خون دید یعنی دو روز در غیر عادت و سه روز در ایام عادت واقع شد ، فتوای فقها این است که خون دوم حیض است اما خون اول حیض نیست چون عادت بر صفات مقدم است و ترجیح با عادت است گرچه هم عادت و صفات اماریت و طریقیت برای حیض دارند اما بر حسب روایات[1] عادت مقدم بر صفات است

فرع هفتم : که بعضی از این دو خون در عادت واقع شده و یک پاکی بین این دو خون حاصل شده مثل صورت قبل اما سه روز یا بیش از آن خون از زمان حیض جلو افتاد و مقدم شد مثلا به جای اینکه دهم ببیند هفتم دید و دوباره پاک شد و بعد خون دید اینجا آن خونی که مقدم بر زمان عادت شد حیض است آما آن خونی که بعد از پاکی آمده استحاضه است

مرحوم سید ره در متن تفصیل دادند که اگر قبل از ایام عادت سه روز یا بیشتر خون ببیند و بعد پاک شود بیشتر آن حیض است اما اگر دو روز خون دید حیض نیست و اینجا جمع بین احکام طاهر و حیض کند که مسجد نرود و در خانه نماز بخواند و سوره سجده دار نخواند ، در اینجا چند نکته در کلام سید ره وجود دارد

اول : سید ره فرمود تحتاط فی نقاء المختلط که در فاصله پاکی احتیاط کنید ولی ما گفتیم اگر زن دو روز خون ببیند و در ایام عادت خون ببیند حکم به حیض می شود و مجالی برای احتیاط نیست مگر اینکه پاکی او ده روز باشد

دوم : ایشان می گوید ما قبل الطرف الاول و ما بعد الطرف الثانی استحاضة یعنی روز دهم عادتش است و سه یا چهار روز دیده و‌دو باره قطع شده و دوباره دیده که آن که اول ماه و بعد عادت دیده استحاضه و آنکه در وسط دیده حیض است

نظر استاد : آن خونی را که قبل از عادت می بیند ممکن است حیض باشد چون در موثقه سماعه بود که وقتی خون دید نماز را کنار بگدارد چون گاهی خون حیض زودتر می آيد و عجله می کند و اینجا هم خون عجله کرده و زودتر آمده و صدق تعجیل می کند لذا می گوییم حیض است بله اگر عادت کمتر از ده روز بود سه روز از اول ماه خون دید و دو روز هم قبل از اول ماه خون دید و دوباره سه روز پاک شد و بعدا پنج روز خون دید اینجا باید همان هشت روز اول حیض حساب شود و آن دو روز قبل از ایام عادت و سه روز بعد از ایام عادت را استحاضه حساب کنید چون مجموع خون زیاد شده است

سوم : مرحوم سید ره در آخر عبارت فرمود که هم دوران پاکی و هم دوران خون را جمع بین وظیفه حائض و استحاضه کند اما ما این را مطلقا قبول نداریم و می گوییم بشرط اینکه مجموعا تجاوز از ده روز بشود و اگر چنین نبود حکم به حیض می شود بله اگر از ده روز متجاوز شد قاعده استحاضه را می آوریم و یا می گوییم در دوران پاکی جمع بین وظیفتین می کنیم