الموضوع: كتاب الطهارة/غسل الجنابة /مسائل/ الدرس 109

سید ره فرمودند که اگر یکی از این اغسال غسل واجب بود و به نیت غسل جنابت غسل کرد بنابر قول اقوی کفایت از همه اغسال می کند در ادامه به صورت إن وصلیه می آورد که اگر چه واجب غسل جنابت نباشد اما از این مجموعه اغسال باشد مثل غسل حیض لذا اگر کسی به نیت غسل حیض ، غسل کند و جنب باشد و روز جمعه هم باشد برای همه کافی است فقها در جایی که نیت غسل جنابت بکند و از بقیه اغسال کفایت کند بحثی ندارند لذا بین همه اتفاق نظر است و ابن ادریس هم اجماع دارد و روایت زراه که گذشت دلالت بر همین فتوا دارد

روایت : محمد بن يعقوب، عن علي بن إبراهيم، عن أبيه، عن حماد بن عيسى، عن حرير، عن زرارة قال: إذا اغتسلت بعد طلوع الفجر أجزأك غسلك ذلك للجنابة و الحجامة وعرفة والنحر والحلق والذبح والزيارة، فإذا اجتمعت عليك حقوق (الله) أجزأها عنك غسل واحد. قال: ثم قال: وكذلك المرأة يجزيها غسل واحد لجنابتها وإحرامها وجمعتها وغسلها من حيضها وعيدها. [1]

چون در صدر دارد که اگر غسل کند بعد طلوع فجر مجزی است غسل جنابت و عرفه و ... که از این صدر قاعده تداخل بدست می‌آید که چند اسباب تداخل کنند اما حضرت فرمودند یک غسل انجام بدهد کافی است چنانچه در ذیل روایت هم این است که اگر زنی برای جنابت و احرام یک غسل کند کافی است اما یک اجمالی در اینجا هست آن هم در صدر حدیث که این للجنابة متعلق غسلک است یا اجزئک که اگر متعلق اجزئک باشد حق یا شماست که یک غسل جنابت برای بقیه اغسال کافی است اما اگر متعلق غسلک باشد حجامة و عرفه و نحر و ... عطف به جنابت است اینجا نباید یک غسل به نیت جنابت کند بلکه باید یک غسل کند به نیت همه اسباب ، لذا صدر حدیث مجمل است اما ذیل حدیث مجمل نیست که غسل جنابت کافی از بقیه اغسال است و در دوران بین صدری که مجمل است و ذیلی که مبین است یقینا مبین مقدم بر اجمال است و استدلال به حدیث برای این متن عروه کامل است و خبر مرسل جمیل بن دراج هم مؤید است

روایت :وعن محمد بن يحيى، عن أحمد بن محمد، عن علي بن حديد، عن جميل بن دراج، عن بعض أصحابنا، عن أحدهما عليه السلام أنه قال: إذا اغتسل الجنب بعد طلوع الفجر أجزأه عنه ذلك الغسل من كل غسل يلزمه في ذلك اليوم. [2] وسائل ج ۱ص ۵۲۶ ح ۲

که جنب بعد طلوع فجر غسل کند این غسل کافی است از هر غسلی که به عهده او است

اما بحث در این است که آیا نیت غسل غیر جنابت مثل حیض از سایر اغسال مجزی است یا نه ؟ سید ره فرمودند کفایت می کند اما در اینجا چهار بحث وجود دارد

اول : در صحت این غسل حیض است و دوم : آیا غسل حیض مجزی از سایر اغسال است ؟ و سوم : آیا غسل حیض مجزی از غسل جنابت است ؟و چهارم : آیا غسل حیض محتاج به وضو است یا نه ؟

اما بحث اول : با وجود جنابت آیا غسل حیض صحیح است یا نه ؟ مرحوم علامه در تذکره فرمودند در صحت غسل حیض اشکال است اما شهید در ذکری جزم به صحت دارد

اما اصل اشکال این است که جنابت حدث اکبر است و نسبت به غسل حیض مانعیت دارد و با وجود مانعیت غسل حیض نمی تواند رافع حدث اکبر باشد یا لااقل مساوی و در تراز با رفع حدث اکبر هم نیست چون غسل حیض فقط استباحه می آورد که سوره های سجده دار بخواند یا مس قرآن اما نماز واجب آيا می تواند با غسل حیض بخواند باید بحث شود بنابراین اشکال در این است که غسل حیض رافع حدث اکبر نیست بلکه جنابت مانعیت دارد نسبت به صحت غسل حیض لذا مثل علامه اشکال کرد اما در آخر ایشان فتوا به صحت غسل حیض داد

اما ادله کسانی که قائلند که غسل حیض با وجود جنابت صحیح است :

اولا : موثقه عمار است که فرمود فاذا اجتمعت علیک حقوق الله اجزئها عنک غسل واحد ، حقوق الله یعنی چند غسل بر گردن دارد ، کلمه غسل واحد مطلق است هم شامل غسل جنابت و هم حیض می شود و کلمه إجزاء رخصت است نه عزیمت یعنی شما حق دارید برای چند سبب غسل چند غسل بکنید و اجازه هم دارید یک غسل برای همه اغسال بکنید و مجزی است که اگر إجزاء عزیمت بود باید مراعات می شد اما به معنای رخصت می باشد

ثانیا : اطلاق ادله بیانیه است که روایات که غسل جنابت را بیان می کند که ترتیبی و ارتماسی دارد و موالات لازم نیست و ... اگر غسل حیض با وجود جنابت صحیح نبود باید بیان می شد چون ائمه علیهم السلام در صدد بیان احکام غسل اند و وقتی بیان نکردند کشف می شود که یک غسل ولو اینکه غسل حیض باشد مجزی است و جنابت مانعیت ندارد

نظر استاد : پس حق با سید ره است و اشکال فوق جاری نمی شود