الموضوع: كتاب الطهارة/غسل الجنابة /مسائل/ الدرس 107

( غسل جنابت - ادامه ادله کفایت غسل واحد از اغسال متعدده - ادله استاد )

بحث در این بود که یک غسل به نیت همه اغسال مثل جنابت و جمعه و ... کافی می باشد اما اشکال این بود که چگونه غسل واحد می تواند جمع بین متضادین بشود ، وجوب یعنی ترخیص ندارد و استحباب یعنی ترخیص دارد و یک غسل بین ترخیص و عدم آن چطور امکان دارد ؟ که جوابهایی داده شد که یکی از آن ها گذشت

اما جواب دوم از آقای خویی [1] ره ؛ ایشان در تنقیح می فرمایند که در مستحبات و واجبات متعلق امر صرف الوجود طبیعت است و نقیض صرف الوجود طبیعت ، عدم است لذا هرگز طبیعت در تطبیق بین افراد جمع بین متضادین نیست که یک غسل بنام طبیعت غسل انجام می دهد که شستن سه غصو است و مامور به همین شستن سه عضو است لذا هم غسل جمعه و هم جنابت امتثال شد و این جواب مبنایی است .

جواب سوم از استاد : در اصول ثابت کردیم که بین احکام تضاد نیست چون احکام از ماهیات متحصله و اعیان خارجیه نیست بلکه مجعولات شرعیه است و دائر مدار جعل شارع است هم وجودا و عدما و حدوثا و بقائا لذا شارع می تواند یک غسل را برای همه اعتبار و جعل بکند و وجوب و استحباب مثل سفیدی و سیاهی نیست که بین این دو تضاد است به همین دلیل مرحوم شیخ طوسی ره قائل به وجود اجماع تعبدی بر کفایت یک غسل برای اغسال متعدد است و از این اجماع متوجه شدیم که در باب غسل فقها قائل به تعدد اند یعنی اغسال هر کدام سبب مستقلی دارند اما این اسباب می توانند فقط در باب اغسال تداخل بکنند ضمن اینکه در صحیحه زراره کلمه حقوق دارد ، اذا اجتمعت علیک حقوق الله اجزئک غسل واحد ، که اگر حقوق خدا بر گردن تو است یک غسل رفع این حقوق می شود و حق یعنی یک وجود ثابت وقتی بررسی می شود چه چیزی ثابت است ؟ که هر کدام از غسلها سبب ثابتی دارد و امام می فرماید یک غسل برای اسباب متعدده کافی است و در روایت یک مؤید است و آن اینکه اسم غسل واجب و مستحبی برده شده است مثل جنابت و عرفه و روز عید قربان و حلق و تقصیر و زیارت

نعم : اجتماع واجب و حرام بر فرد واجب ممکن نیست که هم مصداق محبوب و هم مبغوض نمی‌شود نه از باب تضاد احکام بلکه از باب اینکه واحب عبادت است و نهی در عبادت مفسد است و در جایی که یک فرد هم واجب و هم حرام ، که حرمت به واجب سرایت می کند و تقرب حاصل نمی شود مثل نماز خواندن در مکان غصبی

فتحصل : ما ملتزم می شویم که یک غسل مجمع عناوین متکثره است و برخی از این عناوین مثل جنابت واجب و برخی مستحب مثل غسل جمعه و این یک غسل منشأ اجتماع حکمیه متضادین در شیی واحد نیست اجماعا و علت دیگر این است که غسل جنبه مقدمیت دارد و این مقدمیت جهت تعلیلیه است نه تقییدیه یعنی به این خاطر غسل می کند که وارد مسجد شود و اجتماع متضادین بر فرد واحد جهت تقییدیه است چون در تعریف متضادین گفته‌اند امران وجودیان اما موضوع علت وجود و عدم نیست که تضاد بیاید و تضاد در جهت تقییدیه است