الموضوع: كتاب الطهارة/غسل الجنابة /مسائل/ الدرس 95

(غسل جنابت - ادامه صور بلل مشتبه - حکم شک در استبراء به بول )

فرض سوم صور بلل مشتبه : کسی که بعد از غسل رطوبت مشتبه می بیند و حالت سابقه را نمی داند که قبل از خروج بلل مشتبه با وضو و غسل بوده یا اینکه بعد از غسل و قبل از خروج رطوبت محدث به حدث اصغر شده یا خواب بوده است فقها می فرمایند که باید بین وضو و غسل را جمع کند چون علم اجمالی است که یا محدث به حدث اصغر یا اکبر است لذا علم اجمالی منجز تکلیف و وظیفه او احتیاط است بله اگر محدث به حدث اصغر بود و این رطوبت مردد بین بول و مذی بود اینجا وضو بگیرد کافی است

مساله چهارم : اگر کسی در استبراء به بول شک کند باید بنای بر عدم بگذارد لذا غسل بر او واجب می‌شود اگر رطوبتی ببیند و این مساله اختلافی نیست چون موضوع روايت همین است که إذا اغتسل و لم یبول یعنی روایت دو جنبه را اشاره می کند اول اینکه شخص جنب بود و غسل کرد و رطوبت خارج شد و مردد بین منی و غیر منی است و دوم قبل از بول غسل نکرد که در این دو صورت واجب است غسل کند اینجا هم بنا را بر عدم استبراء می گذارد و مشمول موضوع روایت می شود یعنی جنب بوده و اما استبراء به بول نکرده و رطوبت مشتبه دیده بین منی و غیر منی پس واجب است غسل کند

مساله پنجم : آیا بین فحص و عدم آن فرق است یا نه ؟ یعنی رطوبتی که از او خارج شده تاره برای او امکان دارد که در این زمینه فحص کند مثل اینکه هوا روشن است و نگاه می کند و ببیند که این صفات منی را دارد یا نه ؟ و اخری که هوا تاریک است و فحص در اطراف این رطویت امکان ندارد اینجا هم فقها می گویند اطلاق روایات بین امکان فحص و عدم امکان فحص فرقی نگذاشته اند و بر او غسل واجب است مطلقا لذا به مجرد شبهه بر او غسل واجب است

مساله ششم : اگر زنی بعد از غسل رطوبت ببیند که مردد بین بول و منی بود اینجا در دو مقامم بحث می شود

مقام اول : فقها می گویند رطوبتی که از زن خارج می‌شود حکمی ندارد و نه ناقض است و نجس هم نیست چون روایات اختصاص به رجل دارد و مخرج بول زن با مرد فرق دارد ضمن اینکه اجزای منی در مخرج او باقی نمی ماند لذا اگر زن شک کند که آیا منی باقی مانده یا نه ؟ استصحاب عدم می کند یا استصحاب عدم خروج یا استصحاب عدم بقای منی

در صحیحه سلیمان و برخی دیگر مثل صحیحه منصور از امام صادق علیه السلام سوال شد که اگر کسی قبل از بول رطوبت ببیند وظیفه چیست ؟ فرمودند مرد غسل را اعاده می کند اما زن اعاده نمی کند راوی می گوید چه فرقی بین زن و مرد است ؟ فرمودند آن آبی که از زن خارج می‌شود همان آب مرد است که در رحم زن بوده است و از این تعلیل فهمیده می‌شود که نباید احکام مرد را برای زن در این زمینه جاری کرد

روایت : محمد بن الحسن بإسناده عن الحسين بن سعيد، عن عثمان، عن عبد الله ابن مسكان، عن سليمان بن خالد، عن أبي عبد الله عليه السلام قال: سألته عن رجل أجنب فاغتسل قبل أن يبول فخرج منه شئ، قال: يعيد الغسل. قلت: فالمرأة يخرج منها شئ بعد الغسل. قال: لا تعيد. قلت: فما الفرق بينهما؟ قال: لان ما يخرج من المرأة إنما هو من ماء الرجل. [1]

روایت : ورواه الكليني عن محمد بن يحيى، عن أحمد بن محمد مثله. وبإسناده، عن الحسين بن سعيد، عن عثمان بن عيسى مثله. وعنه، عن فضالة، عن حسين بن عثمان، عن ابن مسكان، عن منصور، عن أبي عبد الله عليه السلام مثل ذلك. [2]

اشکال آقای خویی[3] ره : که این حدیث اختصاص به جایی است که زن محتلم شود و ما ثابت کردیم که زن محتلم می شود و این رطوبتی که از زن خارج شده مردد بین منی و بول است

نظر استاد : در روایت آمده اجنب یعنی دخول کرده و جنب شده و ظاهر حدیث کاری به احتلام ندارد و برای انزال منی است و لذا باید مثل سید حکیم ره روایت را حفظ کنیم

مقام دوم : اگر زن قبل از رطوبت پاک بود مثلا وضو داشت و الان مردد بین بول و منی بود گفته اند وظیفه اش غسل و وضو است بخاطر قاعده اشتغال که علم اجمالی دارد که محتلم شده یا دستشویی رفته که مردد بین منی و بول شده است حال اگر فقط محدث به حدث اصغر شد و فقط بول کرد اینجا وضو واجب است