/ انکار شاهد اصل/شهادت بر شهادت

موضوع: شهادت بر شهادت/ انکار شاهد اصل/

موضوع بحث ما برای اینکه در فضای بحث قرار بگیرید این است که گفتیم یک شاهد اصل داریم و یک شاهد فرع، شاهد فرع تا جایی که شاهد اصل باشد، بر شهادتش اعتباری نیست و شاهد فرع زمانی اعتبار دارد که شاهد اصل لمرض یا لحبس یا لمشقة یا لغیبة نتواند شهادت بدهد و لو در دادگاه است و پشت ستون است و عذر دارد از شهادت دادن در دادگاه، اگر شاهد اصل عذر دارد یا غایب است و در شهر نیست و اگر در شهر است، بخاطر مشقت نمی تواند شهادت بدهد، اینجا نوبت به شاهد فرع می رسد که همان کسی است که می گوید از زید شنیدم که خالد، عمرو را کشت.

حال اگر شاهد اصل نبود، شاهد فرع در دادگاه شهادت داد، بعد از شهادت، شاهد اصل می آید و انکار می کند، شارع فرع می گوید شنیدم که زید گفت خالد، عمرو را کشت، زید می گوید من این را نگفتم، اینجا چه باید کرد؟ چهار قول بود که بیان شد.

نکته دومی که امروز می خواهم عرض کنم این است که در شاهد اصل، دعوت به شهادت، یکی از مسائلی است که باید توجه به آن شود، یعنی باید از شاهد اصل دعوت کنند که بیا ببین این را می زند، حال در شاهد فرع هم دعوت به شهادت معتبر است یا خیر؟ اگر در جواهر دیدید نوشته اشهاد، یعنی به شهادت طلبیدن، شاهد اصل را مدّعی و منکر می گویند بیا نگاه کن، حالا در رابطه با شاهد فرع، اشهاد لازم است یا خیر؟

در جلسه قبل به این نتیجه رسیدیم که در شاهد فرع، دلیلی بر اعتبار اشهاد و طلبیدن شهادت وجود ندارد و این فقط در شاهد اصل بود و فقط از کلام صاحب ریاض این توهم به نظر می آید که در شاهد فرع هم دعوت و اشهاد لازم است و الا بقیه می گویند اشهاد لازم نیست.

مرحوم صاحب جواهر یک خبری را آورده مبنی بر اینکه در شاهد فرع هم اشهاد لازم است، و آن خبر، این خبر است: «وَ بِإِسْنَادِهِ عَنْ عَمْرِو بْنِ جُمَيْعٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ ع قَالَ: أَشْهِدْ عَلَى شَهَادَتِكَ مَنْ يَنْصَحُكَ قَالُوا كَيْفَ يَزِيدُ وَ يَنْقُصُ قَالَ لَا وَ لَكِنْ مَنْ يَحْفَظُهَا عَلَيْكَ وَ لَا تَجُوزُ شَهَادَةٌ عَلَى شَهَادَةٍ عَلَى شَهَادَةٍ».[1]

عنایت بفرمائید دارد از امام باقر و امام صادق دارد که اشهد علی شهادة، یعنی کسی که می خواهد شهادت بر شهادت بدهد، شاهد بگیرد، یعنی اشهد.

این روایت بخاطر عمرو بن جمیل ضعیف است که توضیحش جلسه بعد خواهد آمد.