خصوصیات اهل رضا/محبت_ ماهیت و حقیقت رضا /اخلاق فردی

موضوع: اخلاق فردی/محبت_ ماهیت و حقیقت رضا /خصوصیات اهل رضا

بحث اخلاقی(محبت)

محبت در گرو مودّت

خدا را شاکریم که الحمدلله رب العالمین، در محضر آیات الهی و کلمات معصومین (علیهم‌السلام) بودیم و احادیث محبت را مطرح می‌نمودیم. طریق محبت تا به شاهراه مودّت منتهی نشود، نتیجه نمی‌دهد. دوستی‌ها همان‌طور که انسان را به کامیابی و موفقیت می‌رساند، رهزن هم می‌شود. محبت از موضوعاتی است که هم کمال است و هم نقص. قال رسولُ‌اللّه ِ(صلى‌الله‌عليه‌و‌آله): «حُبُّكَ للشَّيْء يُعْمي و يُصِمُّ»؛[1] قطعا اگر این دوستی به شدت برسد، رهزن انسان می‌شود و اگر این محبت و دوستی به مودّت منتهی شد، انسان موفق می‌شود. برای همین است که امام باقر (علیه‌السلام) فرمودند: «الدِّينُ هُوَ الْحُبُّ وَ الْحُبُّ هُوَ الدِّينُ»؛[2] دین، محبت است و محبت، دین است؛ این تساوی و صدق کلی موضوع (الدین) و محمول (هو الحب)، یا محمول (الحب) و موضوع (هو الدین)، صورت می‌گیرد. یکی از چیزهایی که در این قسمت ما را کمک می‌کند، این است که ما سیره‌مان، سیره‌ی حضرات معصومین (علیهم‌السلام) باشد.

تفاوت نگاه اهل‌بیت (علیهم‌السلام) با دیگران نسبت به سختی و آسانی

جابر بن عبدالله انصاری بیمار شده بود. امام باقر (علیه‌السلام) به عیادت ایشان رفتند و از ایشا احوال‌پرسی کردند و فرمودند: «کیف تجد حالک؟» قال: «أنا فی حال الفقر أحبّ إلیّ من الغنی، و المرض أحبّ الیّ من الصحة، و الموت أحبّ إلیّ من الحیاة. فقال الامام (ع): «أما نحن أهل البیت، فما یرد علینا من اللّه من الفقر و الغنی و المرض و الصحة و الموت و الحیاة، فهو أحب إلینا»؛ فقام جابر، و قبّل بین عینیه، و قال: صدق رسول اللّه (ص) حیث قال لی: «یا جابر! ستدرک واحدا من أولادی اسمه اسمی، یبقر العلوم بقرا»؛[3] جابر گفت: خوبم، در حالی هستم که فقر را بر دارایی و بیماری را بر سلامتی و مرگ را بر زندگی ترجیح می‌دهم. حضرت، سکوت معناداری کردند _ انسان، باید اعمالش را بر ولیّ عرضه کند _ بعد حضرت فرمودند: جناب جابر! اما ما این‌گونه حرف نمی‌زنیم. ما می‌پسندیم، آنچه را که خدا بپسندد. «نحن راضون بقضاء الله و قدره»؛ چه سلامتی و چه مریضی و چه فقر و چه دارایی و چه مرگ و چه حیات باشد. جابر گفت: رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) به من راست گفتند و فرمودند که تو عمر می‌کنی و کسی را درک می‌کنی که نامش، نام من است، ابوالخاتم است، پدر آخرین وصی است. سلام مرا به ایشان برسان؛ در این حالت جابر به امام باقر (علیه‌السلام)، ابلاغ سلام پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را به ایشان نمودند. این مودّت است.

خصوصیات اهل رضا

حکمت‌های نهج‌البلاغه را حداقل یک بار مرور کنید. در کلام و بیانات امام علی (علیه‌السلام)، صحبت از پیروزی و موفقیت شده است. امام علی (علیه‌السلام) فرمودند: «اَلظَّفَرُ بِالْحَزْمِ، وَالْحَزْمُ بِإِجَالَةِ الرَّأْيِ، وَالرَّأْيُ بِتَحْصِينِ الأَسْرَارِ»؛[4] پيروزى در گرو تدبير است، حزم و دورانديشى در گرو به كار گرفتن فكر، و تفكر صحيح در گرو نگه‌دارى اسرار است. کسی که در مقام رضا باشد، اهل سرّ می‌شود. کسی که در مقام رضا است، نه هر حرفی را می‌زند و نه هر کاری را انجام می‌دهد. کارش همیشه بر اساس اندیشه و برنامه است. در هر کاری که می‌خواهد وارد شود، نگاه می‌کند و می‌بیند راه خروجش چطور است؟

بیست و سوم ذی‌قعدة الحرام، روز خاص زیارتی امام رضا (علیه‌السلام)

ماه ذی‌قعدة الحرام، جزء اولین ماه‌های حرام است که متبرّک به وجود مبارک امام رضا (علیه‌السلام) می‌باشد. در روز بیست و سومِ این ماه، حتما به حضرت سلام بدهید. این روز، احتمال شهادت ایشان هم هست. آن زمانی که حضرت موسی (علیه‌السلام) به اربعین رفتند و به حضرت امام رضا (علیه‌السلام) خروار خروار عنایت فرمودند، حضرت امام رضا (علیه‌السلام) هم ‌به دیگران عنایت فرمودند.

خاطره‌ی استاد از والد معظم‌شان

خدا همه‌ی اموات را رحمت کند. یادم نمی‌آید که والد معظم ما، در روز 23 ذیقعده مشهد مشرف نبوده باشند، حتی گاهی قم بودند و بر‌ می‌گشتند مشهد. اولین مرحله‌ای که زیارت 23 ام را فهمیدیم، از کلام ایشان بود. یک شب زیارت می‌کردند و بر می‌گشتند. یکی از توصیه‌های مهم ایشان این بود که اگر نتوانستید به این زیارت برسید، حداقل از راه دور به حضرت سلام بدهید.

ماهیت و حقیقت رضا

در محضر حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها) هستیم؛ «السلام علیک یا فاطمة المعصومة». «السلام علیک یا علی بن موسی الرضا (علیهما‌السلام)». اگر اجازه‌ی سلام از طرف‌شان در اینجا به ما بدهند، ان‌شاء‌الله به مقام رضا می‌رسیم. رضا، مودت را و مودت، رضا را نهادینه می‌کند. رضا، یعنی به همه‌ی امور راضی باشیم. امام رضا (علیه‌السلام) را رضا گویند؛ چون ایشان به همه‌ی امور راضی بودند و رضای اعمال مخلوق به دست ایشان است.

کلام علامه حسن زاده (رحمه‌الله) در مورد عنایت امام رضا (علیه‌السلام) به ایشان

حضرت علامه حسن زاده جانم به قربانشان می‌فرمودند هرچه دارم از امام رضا (علیه‌السلام) دارم. ایشان رضوی مسلک و رضوی مشرب هستند. خدا به همه‌ی ما عزتی دهد که این‌گونه باشیم.