آثار محبت و مودت به اهل‌بیت (علیهم‌السلام)/محبت و مودت به اهل‌بیت (علیهم‌السلام) /اخلاق فردی

موضوع: اخلاق فردی/محبت و مودت به اهل‌بیت (علیهم‌السلام) /آثار محبت و مودت به اهل‌بیت (علیهم‌السلام)

1- بحث اخلاقی (مودت)

1.1- نسبت بین محبّت و مودّت

محبت، پیش‌نیاز مودت است. وقتی جدا باشند، یکی بر دیگری اطلاق می‌شوند؛ ولی اگر هر دو با هم بیایند، متفاوت است. مودّت، محبتی است که به تعبیر خودمانی هزینه‌بر است. هزینه‌ی فکری و عملی نیاز دارد.[1] ﴿قُل لَّا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى﴾؛[2] آقا رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) برای رسالت مزدی نمی‌خواهند؛ ولی در صورت مزد، مودّت ذوی القربی را طلب کرده‌اند.

1.2- بازگشت فقه و اصول به واجب تقربی

تمام فقه و اصول به واجب تقربی باز می‌گردد و تمام این‌ها به راه اقرب اقرب اقرب بر می‌گردند؛ یعنی میان‌بر و تقرب به خدا، راه اهل‌بیت (علیهم‌السلام) است. قُربَی، همان اقرب جمعی است. برای یک جمع، وصف که بیاید، به فرد، اقرب گویند و به جمع، قُربَی.

1.3- آثار محبت به اهل‌بیت (علیهم‌السلام) در روایات

در روایتی بودیم که رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) فرمودند: «حبنا أهل البيت يكفر الذنوب، ويضاعف الحسنات»؛[3] محبت ما گناهان را می‌ریزد و حسنات را اضافه می‌نماید.

در روایتی هم امام حسن (علیه‌السلام) می‌فرمایند: «والله لا يحبنا عبد أبدا ولو كان أسيرا في الديلم إلا نفعه حبنا، وإن حبنا ليساقط الذنوب من بني آدم كما يساقط الريح الورق من الشجر»؛[4] محبت ما گناهان بنی‌آدم را می‌ریزد؛ مانند اینکه باد، برگ‌های درخت را می‌ریزد. محبت اهل‌بیت (علیهم‌السلام) با گناه سازگاری ندارد. اولین کار شیطان این است که محبت تنیده‌ی در قلب مؤمن را در ‌هم می‌شکند.

1.4- برقراری اساس عالم بر محبت

تمام نظام وجود به محبت تنیده‌شده است. تفاوت آفرینش مؤمن با دیگران این است که مؤمن، آینه‌ی تمام‌نمای حضرت حق است؛ قال رسول الله (صلى‌الله‌عليه‌و‌آله): «المؤمن مرآة المؤمن»؛[5] یکی از آینه‌ها، حکایت‌گری محبت است. خوشا به حال آنان که وقتی در جمع قرار می‌گیرند، تنیده‌های محبت را جمع می‌کنند.

1.5- جایگاه محبت در ادعیه

قال رسول الله (صلى‌الله‌عليه‌و‌آله): «يدُ اللّه ِمعَ الجَماعةِ».[6] مناجات محبین در میان مناجات خمسة عشر را با دقت بخوانید. تا جایی این محبت بالا می‌آید که امام علی (علیه‌السلام) در دعای کمیل می‌گویند: «صَبَرْتُ عَلَى عَذَابِكَ فَكَيْفَ أَصْبِرُ عَلَى فِرَاقِكَ‌وَهَبْنِي صَبَرْتُ عَلَى حَرِّ نَارِكَ فَكَيْفَ أَصْبِرُعَنِ النَّظَرِ إِلَى كَرَامَتِكَ‌».[7] در مناجات شعبانیه می‌گویند: «وَإِنْ أَدْخَلْتَنِي النَّارَ أَعْلَمْتُ أَهْلَها أَنِّي اُحِبُّكَ»؛[8] اگر مرا در آتش بیندازی، همه‌ی دوزخیان را جمع می‌کنم و می‌گویم تو را دوست دارم.

1.6- سعادت، از نتایج قطعی ولایت

شاهراه محبت، شاهراهی است که از حق شروع شده است؛ در مخلوق جلوه‌گری می‌کند و در بهشت به بار می‌نشیند. ما اکنون در طریق محبت و ولایتیم. «الحمدلله الذی جعلنا من المتمسکین بولایة أمیرالمؤمنین و أولاده المعصومین». این محبت نتیجه داده و نتیجه خواهد داد. ان‌شاء‌الله در طریق محبت، همه‌ی ما پیروز و سرفراز و سعادتمند باشیم. سعادت، از نتایج لا یتخلف ولایت است. «عاش سعیداً و مات سعیداً»، یعنی در مسیر ولایت حرکت کرد و به نتیجه رسید.

1.7- مقام شأنیت حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها)

در محضر حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها) عرض می‌کنیم که وقتی در زیارت‌نامه‌ی ایشان می‌خوانیم: «فَإِنَّ لَكِ عِنْدَ الله شَأْنا مِنَ الشَّأْنِ»،[9] این شأنیت جز شأن ولایت، چیز دیگری نیست.