آثار حب و بغض اهل‌بیت (علیهم السلام) در زمان مرگ و بعد از مرگ_ نسبت متقابل حب و دین/حب و بغض اهل‌بیت (علیهم‌السلام) /اخلاق ولایی

موضوع: اخلاق ولایی/حب و بغض اهل‌بیت (علیهم‌السلام) /آثار حب و بغض اهل‌بیت (علیهم السلام) در زمان مرگ و بعد از مرگ_ نسبت متقابل حب و دین

1- بحث اخلاقی (حب و بغض اهل‌بیت علیهم‌السلام)

آثار حب و بغض اهل‌بیت (علیهم‌السلام) در زمان مرگ و بعد از مرگ

1.0.1- بخش اول: آثار حب اهل‌بیت (علیهم‌السلام)

بحمدالله رب العالمین مهمان فرمایشات حضرت رسول مکرم اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) بودیم. این حدیث را مجامع اهل سنت هم نقل کرده‌اند. قال رسول الله (صلى‌الله‌عليه‌و‌سلم): «من مات على حب آل محمد مات شهيدا، ألا ومن مات على حب آل محمد مات مغفورا له، ألا ومن مات على حب آل محمد مات تائبا، ألا ومن مات على حب آل محمد مات مؤمنا مستكمل الإيمان، ألا ومن مات على حب آل محمد بشره ملك الموت بالجنة ثم منكر ونكير، ألا ومن مات على حب آل محمد يزف إلى الجنة كما تزف العروس إلى بيت زوجها، ألا ومن مات على حب آل محمد فتح له في قبره بابان إلى الجنة، ألا ومن مات على حب آل محمد جعل الله قبره مزار ملائكة الرحمة، ألا ومن مات على حب آل محمد مات على السنة والجماعة، ألا ومن مات على بغض آل محمد جاء يوم القيامة مكتوب بين عينيه: آيس من رحمة الله، ألا ومن مات على بغض آل محمد مات كافرا، ألا ومن مات على بغض آل محمد لم يشم رائحة الجنة»؛[1] زمخشری در کشاف نقل می‌کند که حضرت فرمودند: کسی که مرگش در محبت محمد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) و آل‌محمد (علیهم‌السلام) باشد و بمیرد، [این آثار را در هنگام مرگ و بعد از مرگ به دنبال دارد:]

1. مرگش همانند شهادت است.

2. مورد مغفرت است.

3. مانند کسی است که توبه کرده است.

4. ایمانش به کمال رسیده است.

5. فرشته‌ی مرگ و نکیر و منکر، او را به جنت مژده می‌دهد. فرشته‌ی مرگ متعدد است. بار‌ها عرض نمودیم که «موت کلّ انسان بحسبه و شخصیته». یکی را فرشتگان‌ خدمه‌ی عزرائیل قبض می‌کنند و برخی را خود عزرائیل قبض می‌کند. هر کسی مرگش به وفق خودش است. فرشته‌ی مرگ او را بشارت به بهشت می‌دهد.

6. چنان‌چه برای عروس و داماد حجله تزیین می‌شود، دنیا و آخرت برای محب اهل بیت (علیهم‌السلام) تزیین می‌شود.

7. در قبرش دو در به روی بهشت گشوده می شود.

8. قبرش مزار فرشته‌های رحمت است.

9. مرگش بر طبق سنت و جماعت است. اهل سنت را این گونه می‌گویند چون تابع سنت آقا رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) هستند و سنت ایشان را لا یتبدل می‌دانند. سنت‌الله که تبدیل و تحول ندارد. در نهج البلاغه امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) هست که می فرمایند: «يَدَ اللهِ مَعَ الْجَمَاعَةِ»؛[2] این فرد نیست، فردی است که جمع است.

1.0.2- بخش دوم: آثار بغض اهل‌بیت (علیهم‌السلام)

پس از این تعابیر، حضرت رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) فرمودند: «من مات علی بغض آل محمد»:

1. «جاء یوم القیامة مکتوب بین عینینه آیس من رحمة الله»؛ روز قیامت بر پیشانی مبغض آل محمد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) است که از رحمت الهی مأیوس است.

2. «ومن مات على بغض آل محمد مات كافرا»؛ این تعبیر بعدی سنگین است؛ «الا من مات علی بغض آل محمد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) لم یشم رائحة الجنة»؛ اصلا رایحه بهشت را استشمام نمی‌کند.

مسیر دنیایی ما دو مسیر بیشتر ندارد. یا «حب الله» است و یا «بغض الله»؛ یکی الی الجنّة است و دیگری الی النار. باید مراقبت کنیم در مسیر محبت اهل‌بیت (علیهم‌السلام) حرکت کنیم. اگر در مسیر محبت اهل‌بیت (علیه‌السلام) حرکت کردیم، موفق می‌شویم.

1.1- نسبت متقابل حب و دین

اینکه می‌گفتیم بین دین و محبت، رابطه‌ی متقابلی وجود دارد؛ لذا در روایات به این رابطه اشاره شده است؛ مثلا در روایتی از ابوعبیده زیاد الحذّاء از امام باقر (علیه‌السلام) آمده است که فرمودند: «يَا زِيَادُ وَيْحَكَ وَ هَلِ الدِّينُ إِلَّا الْحُبُّ أَ لَا تَرَى إِلَى قَوْلِ اللَّهِ‌ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ‌ أَ وَ لَا تَرَى قَوْلَ اللَّهِ لِمُحَمَّدٍ ص‌ حَبَّبَ إِلَيْكُمُ الْإِيمانَ وَ زَيَّنَهُ فِي قُلُوبِكُمْ‌ وَ قَالَ‌ يُحِبُّونَ مَنْ هاجَرَ إِلَيْهِمْ‌ فَقَالَ الدِّينُ هُوَ الْحُبُّ وَ الْحُبُّ هُوَ الدِّينُ‌»؛[3] یا زیاد، وای بر تو! آیا دین، جز محبت است؟ آیا ندیدی که خدای متعال فرمود: اگر خدا را دوست می‌دارید، از من پیروی کنید! تا خدا (نیز) شما را دوست بدارد؛ و گناهانتان را ببخشد؛ و خدا آمرزنده مهربان است؛ آیا ندیدی که خداوند به پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) در قرآن کریم می‌فرماید: خداوند ایمان را محبوب شما قرار داده و آن را در دلهایتان زینت بخشیده؛ خدای متعال می‌فرماید: و کسانی را که به سویشان هجرت کنند دوست می‌دارند؛ سپس حضرت فرمودند: دين همان محبّت است و محبّت همان دين است. همچنین در روایت دیگری فضیل بن یسار می‌گوید: «سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنِ الْحُبِّ وَ الْبُغْضِ أَ مِنَ الْإِيمَانِ هُوَ قَالَ وَ هَلِ الْإِيمَانُ إِلَّا الْحُبُّ»؛[4] از امام صادق (عليه‌السلام) درباره‌ی دوستى و دشمنى پرسيدم كه آيا از ايمان به شمار مى‌رود؟ حضرت پاسخ داد: «مگر ايمان ، جز دوستى و دشمنى است ؟. معنایش همین است که ما باید برای محبت برنامه ریزی نمائیم. ان‌شاء‌الله در آستانه‌ی ذی القعده و همچنین در آستانه‌ی اربعین کلیمی هستیم؛ ان‌شاء‌الله برای این جهت هم برنامه‌ریزی کنیم.