درس خارج فقه با رویکرد مسائل مستحدثه - استاد مرتضی ترابی
سال تحصیلی 1401-1400
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: بانکداری اسلامی
موضوع بانکداری در فصول زیر مورد بررسی قرار میگیرد:
• مسائل فقهی مشترک بین بانکداری متعارف و بانکداری اسلامی:
◦ شخصیت حقوقی بانکها
◦ حکم فعالیتهای متداول بانکی
◦ خلق پول توسط نظام بانکی
◦ خریدوفروش سهام بانکها
◦ اشتغال به کار در بانکها
• مسائل فقهی بانکداری متعارف
◦ سپردهگذاری در بانکهای متعارف و اخذ سود از آنها
◦ معاملات ربوی با بانکهای متعارف با مالکیت غیرمسلمان
• مسائل فقهی مختص به بانکداری اسلامی
◦ حقیقت ودائع بانکی و نسبت بانک به اموال
◦ راههای تخلص از ربا:
⁃ أ. عقود مشارکتی و دیگر عقود با بازدهی متغیر
⁃ ب. عقود با بازدهی ثابت
⁃ ج. سرمایهگذاری مستقیم
◦ بیع العینة (حیل الربا)
◦ مشکل تأخیر در پرداخت بدهیها و حکم جریمه تأخیر یا وجه التزام
◦ مشکل ساختاری بانکها و صوری بودن معاملات
◦ مشکل هماهنگی سود با نرخهای بهره بینالمللی و عدم وجود معیار مستقل
◦ طراحی نظام اسلامی، تجهیز و تخصیص منابع و تأمین مالی اسلامی
◦ نحوه تأمین مالی دولت از طریق نظام بانکداری
◦ مدلهای مختلف بانکداری اسلامی در کشورهای اسلامی
◦ بررسی لایحه قانونی بانکداری اسلامی