درس طب استاد ضیائی
94/02/19
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: العُنّاب (میوه
ی عناب)
الْمُسْتَغْفِرِيُّ فِي طِبِّ النَّبِيِّ، ص قَالَ قَالَ ص الْعُنَّابُ يَذْهَبُ بِالْحُمَّى[1]
یعنی عناب موجب برطرف شدن تب می شود.
تب گاه سوداوی است. میوه ی تب در درمان این نوع تب مفید است.
گاه تب ناشی از کمخونی است. میوه ی عناب با عسل این مشکل را برطرف می کند زیرا تولید خون سالم تمیز می کند.
گاه تب ناشی از غلظت خون است، میوه ی عناب خون را رقیق می کند.
و قال ص: الْعُنَّابُ يَذْهَبُ بِالْحُمَّى وَ و الحکة و يُجَلِّي الْقَلْبَ[2]
عناب همچنین حکّه یعنی خارش پوست و اگزما را خوب می کند و قلب را جلا می دهد. مثلا و در جلا دادن قلب مانند میوه ی گلابی است: قال ص: الْعُنَّابُ يَذْهَبُ بِالْحُمَّى وَ الْكُمَّثْرَى يُجَلِّي الْقَلْبَ[3]
عناب خون را نیز تصفیه می کند. بنا بر این اگر کسی بیماری ناخنک که یک نوع بیماری چشمی است داشته باشد می تواند از عناب برای پیشگیری و درمان آن استفاده کند.
برای پیشگیری از سرطان چشم روزی چهارده عدد میوه ی عناب رسیده مفید است. اگر هم عناب خشک شده است آن را سوراخ کند و در ظرف پیرکس با آب جوش دم کند.
عناب کسلی و افت هشیاری که ناشی از کثیفی خون و وجود سلول های بالای مرده ی خون است را خوب می کند.
قَالَ الصَّادِقُ ع فَضْلُ الْعُنَّابِ عَلَى الْفَاكِهَةِ كَفَضْلِنَا عَلَى سَائِرِ النَّاسِ[4]
عناب، تمشک، ریواس، آب ولرم و آب سالم از جمله رقیق کننده های خون هستند.
به جای وارفارین که سم مرگ موش در خارج است و موجب اگزما و ترک های عفونی پوست و یک سری بیماری های دیگر که تا چهارده عدد شمرده شده است می شود بهتر است از آن رقیق کننده های طبیعی استفاده کرد.
یا از عوارض سوء آسپرین هشتاد میلی گرم، زخم معده، آسم، آب مروارید چشم می شود.
عناب تب بر و ضد آسم می باشد و سیستم دفاعی بدن را تقویت می کند.
اگر کسی مزاجش گرم یا معتدل است عناب را با عسل بخورد زیرا عسل مصلح عناب است و نمی گذارد فرد به نارسایی کبد مبتلا شود.
اگر کسی سرد مزاج است یا افت متابوسیم بازالت دارد چهارده عدد عناب را با بیست و هشت عدد مویز بخورد.
باید توجه داشت که هسته ی عناب سمی است و مخدر است و به سبب سمی و مخدر بودن ایجاب خواب آلودگی می شود. همچنین هسته ی انگور و روغن هسته ی انگور موجب ناباروری می شود و اسپرم را کم می کند. به همین دلیل در روایات آمده است که مویز باید بدون هسته (نواة) تناول شود.
الطَّبْرِسِيُّ فِي الْمَكَارِمِ، عَنِ ابْنِ أَبِي الْخَضِيبِ قَالَ كَانَتْ عَيْنِي قَدِ ابْيَضَّتْ (چشمش کور شد) وَ لَمْ أَكُنْ أُبْصِرُ بِهَا شَيْئاً فَرَأَيْتُ علیا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع فِي الْمَنَامِ فَقُلْتُ يَا سَيِّدِي عَيْنِي قَدْ آلَتْ إِلَى مَا تَرَى فَقَالَ خُذِ الْعُنَّابَ فَدُقَّهُ (آن را خورد و پودر کن البته باید گوشت و پوست و هسته ی عناب همه با هم خورد و پودر شود) وَ اكْتَحِلْ بِهِ (و با آن سرمه بکش) فَأَخَذْتُ الْعُنَّابَ فَدَقَقْتُهُ بِنَوَاهُ وَ كَحَلْتُهَا [بِهِ] فَانْجَلَتْ عَنْ عَيْنِي الظُّلْمَةُ (تاریکی دیدم از بین رفت.) وَ نَظَرْتُ أَنَا إِلَيْهَا فَإِذَا هِيَ صَحِيحَةٌ[5]
سرمه ی پودر عناب نیز دید فرد را به او بر می گرداند.
محقق محسن عقیل در کتاب العلاج بالاعشاب، (درمان با داروهای گیاهی) در آخر ص 501 بحث عناب را مطرح کرده است. همچنین می گوید که بعضی به سبب ضعف اعصاب خیال می کنند که زیر پوستشان مورچه راه می رود که به آن بیماری نملة می گویند. عناب این مشکل را رفع می کند. همچنین عناب مانند تمره هندی بی نمک، انار، آب غوره و آلو بخارا صفرا بر می باشد.
عناب، غلبه ی خون، مشکلات مثانه، کبدی، کلیه، ورم معده، دردهای پائین تنه مانند درد مقعدی را خوب می کند. ملین نیز می باشد. سرفه های خشک و خشونت حلق را نیز درمان می کند.
دائرة المعارف گیاه درمانی تألیف فاطمه اکبری ص 226 در مورد عناب سخن گفته است.
عناب درختی است که ارتفاع آن گاه تا هشت متر می رسد. نوعی از آن مستقیم و باریک است و نوعی دیگر از آن کج و معوج می باشد. برگهای آن کوچک و سبز شفاف و داندانه دار است. میوه ی عناب به رنگ قرمز و تخم مرغی کوچک است. طعم عناب کمی شیرین می باشد.
ترکیبات شیمیایی عناب:
عناب دارای لعاب فراوان است، حدود پنج درصد مواد پروتئینی دارد، چهار درصد مواد قندی دارد، مقدار زیاد ویتامین سی و املاح دارد.
در عصاره ی چوب عناب دو اسید به نام، زیزیفیک و زیزیفوماتیک وجود دارد. اگر چوب عناب زیاد جوشانده شود الکل آن آزاد می شود و خوردن آن گاه موجب کوری می شود.
اگر کسی سبزی کاسنی را با چوب آن زیاد بجوشاند، الکل متانول آن وارد محلول شده موجب کوری می شود. اما اگر تعریق طبیعی باشد و چوب آن مخلوط با کاسنی نباشد هیچ مشکلی از نظر کوری پیش نمی آید. بنا بر این اینکه می گویند مصرف زیاد عرق کاسنی موجب کوری می شود صحیح نیست.
الْمُسْتَغْفِرِيُّ فِي طِبِّ النَّبِيِّ، ص قَالَ قَالَ ص الْعُنَّابُ يَذْهَبُ بِالْحُمَّى[1]
یعنی عناب موجب برطرف شدن تب می شود.
تب گاه سوداوی است. میوه ی تب در درمان این نوع تب مفید است.
گاه تب ناشی از کمخونی است. میوه ی عناب با عسل این مشکل را برطرف می کند زیرا تولید خون سالم تمیز می کند.
گاه تب ناشی از غلظت خون است، میوه ی عناب خون را رقیق می کند.
و قال ص: الْعُنَّابُ يَذْهَبُ بِالْحُمَّى وَ و الحکة و يُجَلِّي الْقَلْبَ[2]
عناب همچنین حکّه یعنی خارش پوست و اگزما را خوب می کند و قلب را جلا می دهد. مثلا و در جلا دادن قلب مانند میوه ی گلابی است: قال ص: الْعُنَّابُ يَذْهَبُ بِالْحُمَّى وَ الْكُمَّثْرَى يُجَلِّي الْقَلْبَ[3]
عناب خون را نیز تصفیه می کند. بنا بر این اگر کسی بیماری ناخنک که یک نوع بیماری چشمی است داشته باشد می تواند از عناب برای پیشگیری و درمان آن استفاده کند.
برای پیشگیری از سرطان چشم روزی چهارده عدد میوه ی عناب رسیده مفید است. اگر هم عناب خشک شده است آن را سوراخ کند و در ظرف پیرکس با آب جوش دم کند.
عناب کسلی و افت هشیاری که ناشی از کثیفی خون و وجود سلول های بالای مرده ی خون است را خوب می کند.
قَالَ الصَّادِقُ ع فَضْلُ الْعُنَّابِ عَلَى الْفَاكِهَةِ كَفَضْلِنَا عَلَى سَائِرِ النَّاسِ[4]
عناب، تمشک، ریواس، آب ولرم و آب سالم از جمله رقیق کننده های خون هستند.
به جای وارفارین که سم مرگ موش در خارج است و موجب اگزما و ترک های عفونی پوست و یک سری بیماری های دیگر که تا چهارده عدد شمرده شده است می شود بهتر است از آن رقیق کننده های طبیعی استفاده کرد.
یا از عوارض سوء آسپرین هشتاد میلی گرم، زخم معده، آسم، آب مروارید چشم می شود.
عناب تب بر و ضد آسم می باشد و سیستم دفاعی بدن را تقویت می کند.
اگر کسی مزاجش گرم یا معتدل است عناب را با عسل بخورد زیرا عسل مصلح عناب است و نمی گذارد فرد به نارسایی کبد مبتلا شود.
اگر کسی سرد مزاج است یا افت متابوسیم بازالت دارد چهارده عدد عناب را با بیست و هشت عدد مویز بخورد.
باید توجه داشت که هسته ی عناب سمی است و مخدر است و به سبب سمی و مخدر بودن ایجاب خواب آلودگی می شود. همچنین هسته ی انگور و روغن هسته ی انگور موجب ناباروری می شود و اسپرم را کم می کند. به همین دلیل در روایات آمده است که مویز باید بدون هسته (نواة) تناول شود.
الطَّبْرِسِيُّ فِي الْمَكَارِمِ، عَنِ ابْنِ أَبِي الْخَضِيبِ قَالَ كَانَتْ عَيْنِي قَدِ ابْيَضَّتْ (چشمش کور شد) وَ لَمْ أَكُنْ أُبْصِرُ بِهَا شَيْئاً فَرَأَيْتُ علیا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع فِي الْمَنَامِ فَقُلْتُ يَا سَيِّدِي عَيْنِي قَدْ آلَتْ إِلَى مَا تَرَى فَقَالَ خُذِ الْعُنَّابَ فَدُقَّهُ (آن را خورد و پودر کن البته باید گوشت و پوست و هسته ی عناب همه با هم خورد و پودر شود) وَ اكْتَحِلْ بِهِ (و با آن سرمه بکش) فَأَخَذْتُ الْعُنَّابَ فَدَقَقْتُهُ بِنَوَاهُ وَ كَحَلْتُهَا [بِهِ] فَانْجَلَتْ عَنْ عَيْنِي الظُّلْمَةُ (تاریکی دیدم از بین رفت.) وَ نَظَرْتُ أَنَا إِلَيْهَا فَإِذَا هِيَ صَحِيحَةٌ[5]
سرمه ی پودر عناب نیز دید فرد را به او بر می گرداند.
محقق محسن عقیل در کتاب العلاج بالاعشاب، (درمان با داروهای گیاهی) در آخر ص 501 بحث عناب را مطرح کرده است. همچنین می گوید که بعضی به سبب ضعف اعصاب خیال می کنند که زیر پوستشان مورچه راه می رود که به آن بیماری نملة می گویند. عناب این مشکل را رفع می کند. همچنین عناب مانند تمره هندی بی نمک، انار، آب غوره و آلو بخارا صفرا بر می باشد.
عناب، غلبه ی خون، مشکلات مثانه، کبدی، کلیه، ورم معده، دردهای پائین تنه مانند درد مقعدی را خوب می کند. ملین نیز می باشد. سرفه های خشک و خشونت حلق را نیز درمان می کند.
دائرة المعارف گیاه درمانی تألیف فاطمه اکبری ص 226 در مورد عناب سخن گفته است.
عناب درختی است که ارتفاع آن گاه تا هشت متر می رسد. نوعی از آن مستقیم و باریک است و نوعی دیگر از آن کج و معوج می باشد. برگهای آن کوچک و سبز شفاف و داندانه دار است. میوه ی عناب به رنگ قرمز و تخم مرغی کوچک است. طعم عناب کمی شیرین می باشد.
ترکیبات شیمیایی عناب:
عناب دارای لعاب فراوان است، حدود پنج درصد مواد پروتئینی دارد، چهار درصد مواد قندی دارد، مقدار زیاد ویتامین سی و املاح دارد.
در عصاره ی چوب عناب دو اسید به نام، زیزیفیک و زیزیفوماتیک وجود دارد. اگر چوب عناب زیاد جوشانده شود الکل آن آزاد می شود و خوردن آن گاه موجب کوری می شود.
اگر کسی سبزی کاسنی را با چوب آن زیاد بجوشاند، الکل متانول آن وارد محلول شده موجب کوری می شود. اما اگر تعریق طبیعی باشد و چوب آن مخلوط با کاسنی نباشد هیچ مشکلی از نظر کوری پیش نمی آید. بنا بر این اینکه می گویند مصرف زیاد عرق کاسنی موجب کوری می شود صحیح نیست.
