< فهرست دروس

درس طب استاد ضیائی

88/09/03

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: بینی
می توان به کتاب های تحقیقی از جمله «تروماتولوژی فک و صورت» تألیف دکتر هوشنگ فرشید و کتاب و مقاله ی علمی دکتر امین آروین سازگار متخصص گوش و حلق و بینی و «دائرة المعارف پزشکی خانواده» تألیف دکتر فرهاد همت خواه، ص 55 مراجعه کرد.
بینی به عنوان حس بویایی به کار می رود. از روایات استفاده می شود که عطریات خوشبو از گل های معطر و غیر سمی را مستحب است به قسمت گودی گلو و بالای لب بمالند. البته اسانس و عطر گل باید طبیعی باشد و الا عطریات شیمیایی و ادکلون ها به تدریج حس بویایی را ضعیف کرده و حس بویایی را از بین می برند. همین گونه است گرد سیمان و گچ از این رو باید کارگران بینی خود را بپوشانند.
کار دیگر بینی این است که مجرایی برای وارد شدن هوا به ریه ها است. هوا قبل از اینکه وارد شش شود، گرم و پاک می شود زیرا موها و مخاط های بینی بخشی از گرد و خاک و دوده ی هوا را می گیرد. در اسلام برای تمیز نگه داشتن این فیلتر هوایی دستور داده شده است که از جمله این است که قبل از وضو استنشاق کنند. اگر افراد، دستورات اسلامی مانند خلال بعد از غذا، مسواک قبل از وضو، استنشاق و مضمضه قبل از وضو و غرغره کردن را رعایت کنند از یک سری مشکلات مصون می مانند.
اگر کسی از راه دهان نفس بکشد هوای او مانند نفس کشیدن از بینی تصفیه نمی شود از این رو توصیه شده است که در هوای خارج از منزل سعی شود که با بینی نفس کشیده شود.
منافذ بینی قسمت خارجی بینی هستند که توسط تیغه ای از استخوان و غضروف از هم جدا شده اند. این منافذ به سه مجرای عبور هوا تقسیم شده است که توسط سه برآمدگی استخوانی تشکیل شده اند. در عقب بینی این مجراها به حلق یعنی سوراخ گلو هدایت می شوند و به طرف دو طرف ابرو هم راه دارند که به سینوس فوقانی راه دارند. در استخوان های جمجمه هم مکان هایی برای ذخیره ی هوا قرار دارند که در نتیجه تعادل هوایی در بخش گوش میانی و داخلی برقرار می شود و گوش انسان نمی گیرد (همان گونه که گاه در مسافرت و یا سرماخوردگی چنین حالتی دست می دهد و گوش می گیرد.) عدم برقراری تعادل مزبور گاه به پاره شدن پرده ی گوش نیز می تواند منجر شود.
یکی از وظائف بینی خارج کردن مایعی است که از سینوس ها ترشح می شوند.
سوراخ های بینی به وسیله ی شیپوری به گوش میانی و به وسیله ی مجرای اشکی به ناحیه ای از چشم ارتباط دارد. دو لوله ی باریک وجود دارد که اشک و ترشحات چشم را به بینی منتقل می کند.
قسمت داخل بینی توسط غشاء مخاطی پوشیده شده است که بافتی دارد که هوای وارد شده را گرم می کند در اکثر سطح این مخاط مژک های کوچکی پوشانده شده است که حرکت هایی موجی شکل دارند که در نتیجه مخاط باقیمانده که حاوی باکتری های مضر، گرده ی گل ها و گرد و خاک است را پاک می کند.
این مخاط ها هوا را علاوه بر گرم کردن مرطوب می کنند این کار موجب می شود که مویرگ های بسیار ریز و حساس داخل بینی خشک نشوند و فرد به خونریزی بینی مبتلا نشود.
در بالای بینی این غشاء مخاطی مژک ندارد و در آن گیرنده های بویایی قرار دارند که بو را تقسیم می کنند و انواع مختلف آن را تشخیص می دهند. گیرنده های طعم غذایی فقط چهار مزه ی ترشی، شوری، شیرینی و تلخی را تشخیص می دهند ولی گیرنده های بویایی قادر به شناسایی بوهای بسیار مختلف دیگر هستند. تشخیص بو به مزه ی غذا نیز کمک می کند و ما بیشتر طعم هایی که درک می کنیم از طریق بو انجام می گیرد. اگر بینی انسان گرفته باشد لذیذ ترین غذاها هم طعم لازم را نخواهند داشت.
گاه برخی افراد به انحراف تیغه ی بینی مبتلا هستند که مثلا بر اثر ضربه و مانند آن رخ می دهد. این حالت گاه ژنتیکی در فرد وجود دارند. این انحراف گاه به گونه ای است که فرد متوجه نمی شود. اگر این انحراف زیاد شود، فرد به خُرخُر کردن در خواب و یا مشکل در تنفس مبتلا می شود. گاه فرد به جای انحراف، در بینی خود زائده ی گوشتی دارد که همان مشکلات انحراف را ایجاد می کند. چنین افرادی با مختصر سرماخوردگی دچار مشکل در تنفس می شوند.
علل انحراف تیغه ی بینی:
1.ضربات شدید (در بزگسالان) یا خفیف (در کودکان که گاه والدین به آن اهمیت نمی دهند).
2.گاه ضربات خفیف موجب انحراف می شود مثلا فرد که می خواهد آب بینی خود را بگیرد آن را با فشار و یا به یک سمت بیشتر می کشاند که به تدریج بینی اش کج و دچار انحراف می شود.
3.خونریزی های مکرر بینی که به سبب خشکی مخاط رخ می دهد. برای رفع این مشکل می توان از آب تره یا جعفری و یا سپند که در آب جوش جوشیده باشد استفاده کرد. همچنین می توان با دست زیر تیغه ی استخوانی بینی و بالای غضروف بینی را گرفت تا مشکل خونریزی حل شود و لازم نیست که سر را به عقب برگرداند تا خون وارد بدن شود و ایجاد عفونت و مشکلات دیگر کند. ویتامین کا نیز موجب بند آمدن خون می شود که گاه از آمپول و یا قرص آن استفاده می کنند.
گاه انحراف بینی موجب درد فک و صورت می شود. این درد گاه به سبب التهاب سینوس های فوقانی رخ می دهد. علل اصلی التهاب سینوس های یک طرف صورت غالبا به سبب انحراف بینی است.
گاه ظاهر بینی صاف است ولی از داخل منحرف می باشد بنا بر این باید متخصص گوش و حلق و بینی داخل آن را معاینه کند.
موارد قابل توجه در مورد انحراف بینی:
1.هنگام برخورد شیء به بینی حتما با متخصص گوش و حلق و بینی مشورت شود.
2.جمع شدن خون در تیغه ی میانی بینی که غالبا در کودکانی که بینی اشان ضربه خورده است رخ می دهد.
3.گاه به پیوند استخوانی و غضروفی در بینی و یا جراحی نیاز است.

فقر، بیکاری و اعتیاد از عوامل مهم آسیب های اجتماعی است. برای درمان آن باید کل جامعه به جرم، توجه داشته باشد و درصدد مداوای آن برآیند. بسیاری از جرم های اجتماعی با ازدواج شرعی و قانونی حل می شود.
از فوائد ازدواج شرعی و قانونی یکی این است که چشم های افراد پاک می شود و ضریب چشم چرانی در جوانان کاهش می یابد. دیگر اینکه افراد پاکدامن می شوند و به بیماری های جنسی روی نمی آورند (کسی که ازدواج کرده است رو به انحرافات جنسی نمی آورند مگر اینکه خبیث باشند.)
دیگر اینکه صمیمیت و مهربانی در فرد و جامعه زیاد می شود. روحیه ی مدیریت و مسئولیت پذیری در افراد زیاد می شود. بحث ایثار و ایثارگری در خانه و خانواده شروع می شود و به جامعه ی خارج گسترش می یابد. حاصل ازدواج فرزندانی است که در سن پیری انسان را کمک می کنند (به این نکته در روایت امام رضا علیه السلام اشاره شده است.)
ازدواج هرچند مستحب مؤکد است ولی هنگام نیاز شرعی واجب می گردد. از نظر روانشناسی اگر زن و شوهر در شکل جوانی ازدواج کنند چون شخصیت آنها هنوز شکل نگرفته است رفتارهای آنها با هم طبیعی می شود و گاه زود با هم قهر کرده و زود با هم آشتی می کنند ولی در سنین بالاتر روحیه ی سازگاری در افراد به حد اقل می رسد.
ازدواج همانند امر به معروف و نهی از منکر یک وظیفه ی همگانی است و هر کس در احیاء این امر در جامعه به سهم خودش مسئول است دلیل آن هم آیه ی شریفه است که می فرماید: ﴿وَ أَنْكِحُوا الْأَيامى‌ مِنْكُمْ وَ الصَّالِحينَ مِنْ عِبادِكُمْ وَ إِمائِكُمْ[1] در این آیه ضمیرها همه به صورت جمع ذکر شده است.
اگر تعداد عزب ها در جامعه زیاد شود فسق و فجور و گاه حسادت در جامعه زیاد می شود.

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo