درس خارج فقه استاد عباسعلی زارعی سبزواری
98/11/12
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: حج/استطاعت /فرع چهارم از مساله 48
فرع چهارم: سقوط و عدم سقوط وجوب استنابه در صورت عدم تمکن از استنابه، وجوب و عدم وجوب قضا حج بعد از مرگ معذور
چنانچه فردی معذور از انجام حج بالمباشره است و تمکن استنابه ندارد آیا وجوب استنابه از او ساقط می‌شود؟ در فرضی که وجوب استنابه ساقط شود آیا قضا حج از جانب او بعد از مرگش بر وصی واجب است؟ در صورتی که قضا حج واجب باشد آیا قضا از جانب او مطلقا واجب است - چه حج بر عهده او مستقر شده و بعد معذور گشته است و چه حج بر عهده او مستقر نشده و معذور گشته - و یا باید بین این دو مورد تفصیل داد به اینکه اگر حج بر عهده او مستقر شده و سپس معذور گشته، قضا حج از جانب او واجب است و در غیر این صورت قضا واجب نیست؟
تحقیق مطلب نیازمند بحث در دو مقام است.
مقام اول: سقوط و عدم سقوط وجوب استنابه در صورت عدم تمکن از استنابهسید محقق یزدی تصریح به سقوط وجوب حج می‌نماید و می‌فرماید: «و إن لم يتمكن المعذور من الاستنابة و لو لعدم وجود النائب أو وجوده مع عدم رضاه إلا بأزيد من أجرة المثل و لم يتمكن من الزيادة أو كانت مجحفة سقط الوجوب.»[1]
حضرت امام به تبعیت از ایشان می‌فرماید: «و لو لم يتمكن من الاستنابة سقط الوجوب»
