موضوع: ادامه درمان بواسیر

صحبت راجع به بواسیر بود. بعدا معلوم خواهد شد که بواسیر گاهی بواسیر نر به شکل دونه و گوشت اضافه است و گاهی هم بواسیر به شکل ماده و زخم و شیار است.

مواردی که الان می‌خوانیم پیشگیری از هر دو نوع بواسیر است. شاید مهمترین و موثر ترین مورد «سعد» است. روایات در مورد سعد اطلاق دارد. خواه سعد کوفی باشد و خواه هندی یا یمانی باشد.

عرض شد از روایت سعد استفاده می‌شود که تطهیر محل استنجاء نیاز به شوینده دارد و خود سعد شوینده است و آب به تنهایی شاید کافی نباشد.

کلمه «اریاح» بیشتر برای بواسیر نر است زیرا چون دونه است فکر می‌کنند که باد دارد. البته شاید اریاح برای همه انواع بواسیر باشد. درمان بواسیر نر سخت تر از بواسیر ماده است بنابراین اگر گفتیم سعد بواسیر نر را درمان می‌کند به طریق اولی بواسیر ماده را درمان می‌کند.

شستن دهان با سعد جلوی بیماری های دهان و دندان را می‌گیرد.

مَنِ‌ اسْتَنْجَى‌ بِالسُّعْدِ بَعْدَ الْغَائِطِ وَ غَسَلَ بِهِ فَمَهُ بَعْدَ الطَّعَامِ لَمْ تُصِبْهُ عِلَّةٌ فِي فَمِهِ وَ لَمْ يَخَفْ شَيْئاً مِنْ أَرْيَاحِ الْبَوَاسِير[1]

یعنی کسی که با سعد تطهیر می‌کند بعد از آنکه قضاء حاجت کرد و دهان خود را بعد از غذا با سعد بشورد مبتلا به مشکلات دهان نمی‌شود و ترسی از دردهای بواسیر نخواهد داشت.

ظاهر این است که شستن دهان باعث می‌شود که مشکلی در دهان به وجود نیاید و شستن مقعد با سعد جلوی بواسیر را می‌گیرد. نه اینکه هر دو برای بیماری های دهان و یا بیماری مقعد باید باشند.

احتمال دارد که ناقل اینگونه نقل کرده باشد.

احتمال دارد بگوییم که شستن مقعد با سعد برای مشکلات دهان نیز مفید است که احتمال خیلی ضعیفی است.

تجربه این است افرادی که از سعد برای استنجا استفاده کرده اند بواسیر آن ها خوب شده است ولو اینکه از سعد برای دهان استفاده نمی‌کرده اند.

پیشگیری از بواسیر با هویج

مراد از هویج، زردک است. تجربه نشان داده است که هر آنچه فرنگی است مفید نیست و مشکلاتی دارد. غربی ها ژنتیک را دستکاری می‌کنند.

برخی می‌گویند که گوجه فرنگی باعث ترسو شدن می‌شود. زمانی که انگلیس و اروپا خواستند کشورهای شرقی را تصرف کنند، گوجه را برای آن ها فرستادند و مردم مصرف کردند و ترسو شدند و آن ها به راحتی کشورهای شرق را تصرف کردند.

نخود فرنگی و سویا باعث نازایی می‌شود.

گوجه در اصل یک گیاه سمی زینتی در فرانسه بوده است. آن را دستکاری کردند و به این روز در آمده است. خودشان از گوجه و رب مصرف نمی‌کنند یا بسیار کم مصرف می‌کنند.

شاید در قاموس غربی ها چیزی به نام «رُب» نباشد. چیزی مثل لواشک درست می‌کنند و خیلی کم مصرف می‌کنند. تبلیغات استفاده از رب عَمدی است.

قانون کلی این است که چیزی که در روایات وارد نشده است ما با احتیاط با آن برخورد می‌کنیم. به خصوص اینکه گوجه فرنگی برای ما می‌فرستند و خود مصرف نمی‌کنند. بهتر است از مواد ارگانیک استفاده بشود.

بنده تحقیق کردم یکی از معمرین در روستایی به نام «تَجره» نزدیک کاشان 172 سال عمر کرده است. بنده چندین بار به آن منطقه رفتم و پرسیدیم. او به چند چیز مقید بود یکی اینکه دو وعده غذا می‌خورد و دیگری اینکه فقط از محصولات همان روستا را می‌خورد حتی گندم کاشان را نمی‌خورد در حالیکه تا کاشان 20 کیلومتر فاصله داشت.

کسی در مشهد ماهی نمی‌خورد و می‌گفت اگر ماهی برای مشهدی ها خوب بود خداوند برای آن ها دریا قرار می‌داد و حرف او هم بی حساب نبود.

ما باید تابع دلیل باشیم و یک مقدار احتیاط هم داشته باشیم. روایت داریم که دارو از مکان های دیگر می‌آید. برنج را امام مصرف می‌کرد البته به عنوان دارو نه غذا.

می‌شود به جای رب گوجه از رب انار یا سرکه استفاده کرد.

روایتی می‌فرماید:

الْجَزَرُ أَمَانٌ‌ مِنَ‌ الْقُولَنْجِ‌ وَ الْبَوَاسِيرِ وَ يُعِينُ عَلَى الْجِمَاع‌[2]

یعنی هویج امان از قولنج یعنی التهاب روده است و امان از بواسیر است و بر عمل همبستری کمک می‌کند.

پیشگیری از بواسیر با آب آسمان

روایات متعددی داریم راجع به آب آسمان و دو روایت به طور مفصل درباره آب نیسان داریم.

وَ لَا يُصِيبُهُ الْبَاسُورُ، وَ لَا يُصِيبُهُ النَّاسُور‌[3]

یعنی همانا خداوند از کسی که از آب نیسان بنوشد هر بیماری که در بدن دارد را رفع می‌کند و مبتلا به بواسیر نمی‌شود و مبتلا به شقاق مقعد (پیستول) نمی‌شود.

بنابراین یکی از اموری که پیشگیری می‌کند از بواسیر آب باران یا آب نیسان است.

تفاوت بواسیر و پیستول

بواسیر زخمی است که در مقعد قرار دارد و نوعا به شکل شیارهای متعدد دور تا دور مقعد است ولی پیستول نوعا بیرون مقعد و یا داخل روده و یا در اطراف دهان یا در اطراف چشم به وجود بیاید. پیستول یک عدد است و عمقی و ورم و لبه دارد و سوزناک و دردناک است ولی بواسیر متعدد است و سطحی است و ورم و لبه ندارد و درد ندارد در عین اینکه خونریزی شدید دارد.

قطع کننده های بواسیر

شاید مراد از قطع کننده این است که بواسیر دانه ای را قطع می‌کند یا اینکه مراد این است که خونریزی بواسیر را قطع می‌کند و احتمال دارد که ریشه بواسیر چه نر و چه ماده را قطع می‌کند. ظاهر احتمال اول است که خود بواسیر را می‌کند چون این احتمال نیاز به تقدیر ندارد.

قطع بواسیر با استنجا با آب سرد

شستن مقعد با آب سرد بواسیر را قطع می‌کند. نتیجه می‌گیریم که استنجا با آب گرم ممکن است که باعث بواسیر بشود. مراد از آب سرد همان سرد بودن آب است بنابراین آب باید سرد تر از حد معمول باشد. مثلا آب چشمه یا آب یخچال امروزی و یا آب یخ باشد. امروزه می‌گویند بواسیر از سوداء است اما اعتقادم این نیست بلکه از صفراء است.

الِاسْتِنْجَاءُ بِالْمَاءِ الْبَارِدِ يَقْطَعُ‌ الْبَوَاسِير[4]

یعنی تطهیر با آب سرد بواسیر را قطع می‌کند.

سرد به عنوان وصف آمده است بنابراین سردی باعث ریشه کن کردن بواسیر می‌شود بنابراین آب هرچه سردتر باشد بهتر است. افرادی که بواسیر دارند خوب است که حتی در آب یخ بیاندازند و خود را با آن تطهیر کنند.

آب سرد خونریزی را قطع می‌کند چون باعث غلظت خون می‌شود و باعث لخته شدن خون می‌شود. افرادی که دچار خونریزی بینی می‌شوند روی سر خود یخ می‌گذارند.

قطع بواسیر با برنج

رَأَيْتَ رَابَّةَ [دَايَةَ] أَبِي الْحَسَنِ ع تُلْقِمُهُ الْأَرُزَّ وَ تَضْرِبُهُ‌ عَلَيْهِ‌ فَغَمَّنِي ذَلِكَ فَدَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَقَالَ إِنِّي أَحْسَبُكَ غَمَّكَ الَّذِي رَأَيْتَ مِنْ رَابَّةِ أَبِي الْحَسَنِ قُلْتُ نَعَمْ جُعِلْتُ فِدَاكَ فَقَالَ لِي نَعَمْ نِعْمَ الطَّعَامُ الْأَرُزُّ يُوَسِّعُ الْأَمْعَاءَ وَ يَقْطَعُ الْبَوَاسِيرَ وَ إِنَّا لَنَغْبِطُ أَهْلَ الْعِرَاقِ بِأَكْلِهِمُ الْأَرُزَّ وَ الْبُسْرَ فَإِنَّهُمَا يُوَسِّعَانِ الْأَمْعَاءَ وَ يَقْطَعَانِ الْبَوَاسِير[5]

یعنی دیدم مربی امام کاظم به او برنج می‌داد و او را می‌زد پس ناراحت شدم و داخل بر امام صادق (ع) شدم و به من فرمود گمان می‌کنم صحنه ای که دیده ای شما را ناراحت کرده است. عرض کردم بله امام فرمود برنج چه خوب غذایی است روده ها را گشاد می‌کند بواسیر را قطع می‌کند و ما به اهل عراق غبطه می‌خوریم چون برنج و خرمای خشک می‌خورند زیرا آن دو روده ها را بزرگ می‌کنند و بواسیر را قطع می‌کنند.

از این روایت استفاده می‌شود که خوردن محصول غیر سرزمینی مانعی ندارد و خوب است.

معروف است که برنج یبوست می‌آورد. بنابراین اینکه در اذهان است که یبوست باعث بواسیر می‌شود صحیح نیست. بلکه یبوست جلوی بواسیر را می‌گیرد. درست این است که اسهال باعث بواسیر می‌شود.

معلوم می‌شود که سوداء موجب بواسیر نمی‌شود بلکه باعث درمان بواسیر است زیرا سوداء یبوست می‌آورد و روده وسیع می‌شود و به این طریق جلوی بواسیر را می‌گیرد. شاید مصرف برنج با سبوس آن باعث یبوست نمی‌شود. چون مدفوع در حال یبوست حجم پیدا می‌کند باعث حجم دار شدن و توسعه روده ها می‌شود.

همچنین از این روایت استفاده می‌شود که برنج خوب است و ضرر ندارد.

بعضی با اینکه یبوست ندارند مشکل دفع دارند بنابراین ملازمه ای بین یبوست و مشکل دفع وجود ندارد.

بعید به نظر می‌رسد که برنج باعث اسهال بشود و باعث توسعه روده بشود.

قطع بواسیر با خوردن انجیر

در جلد دو آمده است که انجیر از داروهای عمومی است:

أُهْدِيَ إِلَى النَّبِيِّ ص طَبَقٌ‌ عَلَيْهِ‌ تِينٌ‌ فَقَالَ لِأَصْحَابِهِ كُلُوا فَلَوْ قُلْتُ فَاكِهَةٌ نَزَلَتْ مِنَ الْجَنَّةِ لَقُلْتُ هَذِهِ لِأَنَّهَا فَاكِهَةٌ بِلَا عَجَمٍ فَكُلُوهَا فَإِنَّهَا تَقْطَعُ الْبَوَاسِيرَ وَ تَنْفَعُ مِنَ النِّقْرِس‌[6]

یعنی برای پیامبر (ص) طبقی که بر روی آن انجیر بود هدیه آوردند حضرت به اصحاب فرمود بخورید اگر می‌خواستم بگویم که میوه ای از بهشت نازل شده است می‌گفتم آن میوه انجیر است زیرا میوه ای است که هسته ندارد. انجیر بخورید زیرا بواسیر را قطع می‌کند و برای بیماری نقرس هم مفید است.

ظاهر روایت این است که انجیر تازه است. انجیر خاصیتی دارد و آن اینکه به مدفوع حجم می‌دهد و حرکت آن را آسان می‌کند مگر اینکه با آب خیس شود که موجب اسهال می‌شود. مانند خرما که اگر با آب باشد اسهال می‌آورد.

روایت دیگر می‌فرماید:

كُلُوا التِّينَ‌ الرَّطْبَ وَ الْيَابِسَ فَإِنَّهُ يَزِيدُ فِي الْجِمَاعِ وَ يَقْطَعُ الْبَوَاسِيرَ وَ يَنْفَعُ مِنَ النِّقْرِسِ وَ الْإِبْرِدَة[7]

یعنی انجیر بخورید چه تازه و چه خشک زیرا عمل همبستر شدن را زیاد می‌کند و بواسیر را قطع می‌کند و برای نقرس و سردی مفاصل هم مفید است.

چون انجیر گرم است برای سردی هم مفید است.

نقرس دردی است که در مفاصل به همراه قرمز شدن و ورم کردن به وجود می‌آید و شروع آن از شصت پا به همراه اذان صبح است و بعد به باقی مفاصل سرایت می‌کند. امروزه می‌گویند که علت آن مصرف گوشت قرمز است که «اوره» خون زیاد می‌شود. در عربی به آن «داء الملوک» یعنی بیماری پادشاهان می‌گویند.

منشا رماتیسم رطوبت غالب است. رطوبت باعث التهاب مفصل است که درمان آن دو کف انجیر پخته شده با یک کف شنبلیله است که آب جوشیده شده آن را یک روز در میان بخورند.

روایاتی داریم که می‌فرمایند

أَكْلُ التِّينِ‌ يُلَيِّنُ‌ السُّدَد[8]

یعنی خوردن انجیر گرفتگی ها را نرم می‌کند.

بنابراین انجیر روده را نرم می‌کند و باعث باز شدن روده می‌شود. اگر در روده تنگی و مانعی و یا ورمی وجود دارد مانند التهاب کولون و بواسیر، انجیر باعث می‌شود که عبور مدفوع آسان بشود.

انجیر خوردن در روز محدودیتی ندارد ولی در شب خوردن انجیر باید اندک باشد.

قطع بواسیر با تره

تره جزو درمان های بواسیر است. تره برای همه خونریزی ها خوب است. از مجموع روایات استفاده می‌شود که تره پلاکت ساز است. پلاکت ها مانع خونریزی می‌شود. هر زمان خونریزی به وجود می‌آید پلاکت ها مانع از خروج خون می‌شوند. بواسیر به خصوص بواسیر ماده خونریزی دارند و تره برای بواسیر مناسب است.

داروی مرکب 6 که داروی اصلی آن تره است برای بواسیر مفید است. بیشتر روایات تره را برای خونریزی ها، خونریزی های زنانه و خونریزی بواسیر و خون دماغ توصیه کرده اند.

به همین جهت افرادی که پلاکت آن ها پایین است تره باید مصرف کنند. پلاکت باید بالای 150 هزار تا 400 هزار باشد. یکی از انواع سرطان خون پلاکت پایین در خون است و بعضی پلاکت آن ها زیر 150 هزار است ما به این افراد سفارش می‌کنیم که روزانه حداقل 200 یا 250 گرم تره بخورند.

روایت می‌فرماید:

سُئِلَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع عَنِ‌ الْكُرَّاثِ‌ فَقَالَ كُلْهُ فَإِنَّ فِيهِ أَرْبَعَ خِصَالٍ يُطَيِّبُ النَّكْهَةَ وَ يَطْرُدُ الرِّيَاحَ وَ يَقْمَعُ الْبَوَاسِيرَ وَ هُوَ أَمَانٌ مِنَ الْجُذَامِ لِمَنْ أَدْمَنَه‌[9]

یعنی از امام صادق (ع) درباره تره سوال شد فرمود تره بخور زیرا در آن چهار فائده دارد دهان را خوشبو می‌کند و باد را از شکم خارج می‌کند و بواسیر را قطع می‌کند و امان است از جذام برای کسی که مداوم مصرف کند.

احتمال دارد قید مصرف مداوم برای تمام فوائد چهارگانه باشد ولی ظاهر این است که فقط برای قید آخر است. بحثی در اصول فقه داریم که قید اگر بعد از چند جمله بیاید به همه جملات بر می‌گردد یا اینکه فقط به جمله آخر مربوط است؟

در روایت کافی لفظ «یقطع» دارد ولی در نقل المحاسن لفظ «یقمع» دارد. یقمع به معنای سرکوب است. و تصریح دارد در اینکه تره درمان بواسیر است. شاید لفظ یقطع به معنای قطع خون ریزی باشد ولی لفظ یقمع به معنای درمان بواسیر است.

کلینی اگر نقل می‌کند از برقی نقل می‌کند و برقی از اساتید کلینی می‌باشد.

تره اگر تازه باشد بهتر است و بهار فصل تره است.

روایت دیگر می‌فرماید:

رَأَى أَبَا الْحَسَنِ بِخُرَاسَانَ يَأْكُلُ‌ الْكُرَّاثَ‌ مِنَ الْبُسْتَانِ كَمَا هُوَ فَقِيلَ إِنَّ فِيهِ السَّمَادَ فَقَالَ لَا يَعْلَقُ بِهِ مِنْهُ شَيْ‌ءٌ وَ هُوَ جَيِّدٌ لِلْبَوَاسِير[10]

یعنی امام رضا (ع) در خراسان دیده شد که تره می‌خورد از باغ همانطور که بود و بدون شستن عرض شد به این تره کود داده شده است فرمود چیزی به تره نمی‌چسبد و برای بواسیر خوب است.

شاید از این روایت استفاده بشود که تره نشسته برای بواسیر خوب است و تجربه این را ثابت کرده است. اگر گل دارد باید آن را تمیز کرد.