موضوع: فلج

مراد از فلج تمامی بیماری‌های مشمول تعریف فلج هستند مانند ام‌اس، سکته مغزی، فلج اطفال و همه بیماری‌هایی که در آن نیمی از بدن شَل یا سست می‌شود.

شاخص‌ترین و مهم‌ترین درمان فلج، قطره مرزنجوش جامع است. داروی جامع امام رضا (ع) در آب مرزنجوش حل شود و در بینی ریخته شود. این دارو در جلسه قبل معرفی شد.

هفتمین درمان داروی شافیه است، داروی شافیه ازنظر اهمیت بعد از قطره مرزنجوش جامع قرار دارد البته در مورد بیماری ام‌اس (MS) و ای‌ال‌اس (ALS) درمان اول داروی شافیه است و در سکته مغزی داروی جامع داروی اول است. درست کردن داروی شافیه کمی سخت است و بعد از درست کردن، آن را باید دفن کرد و هرماه که از دفن کردن آن می‌گذرد بر خواص آن افزوده می‌شود و بیماری‌های بیشتری را درمان می‌کند. برای بیماری فلج حداقل باید شش ماه دفن شود و بهترین حالت این است که دوازده ماه دفن شود. درباره داروی شافیه در روایت آمده: «فانه للفالج العتيق والحديث و...»[1] یعنی «برای فلج کهنه و تازه مفید است و...» در ادامه روایت آمده: «وإذا اتى عليه اثنا عشر شهرا ينفع من الفالج الحديث والعتيق بماء المرز نجوش ياخذ منه قدر حمصة ويدهن رجليه بالزيت والملح عند منامه ومن القابلة مثل ذلك ويحتمي من الخل واللبن والبقل والسمك ويطعم بذلك ما يشاء»[2] یعنی «هر وقت دوازده‌ماهه شود برای فلج تازه و کهنه مفید است، به‌اندازه یک نخود با آب مرزنجوش مصرف شود (در شب) و پاها را با روغن‌زیتون و نمک چرب کند (تا اثر دارو بیشتر شود)، شب این کار را بکند و فردای آن شب هم همین کار را بکند (دو شب متوالی) و باید از سرکه و شیر (لبنیات) و سبزی‌ها و ماهی و از غذاهای دیگر هرچه می‌خواهد بخورد.» طبق روایت دو روز باید این درمان را انجام داد ولی چون دارویی که ما می‌سازیم هنوز به بهترین کیفیت و دقت در ساخت نرسیده و شاید اثر آن کمتر باشد، بهتر است که مدت بیشتری درمان ادامه یابد (حداقل یک هفته یا بیشتر)، ازجمله جزئیاتی که در ساخت داروی شافیه وجود دارد و رعایت آن مشکل است استفاده از شیر گاو تازه زاییده است. تفاوت ندارد که فلج مادر زادی باشد یا غیرازآن در همه موارد این دارو مفید است. با توجه به اینکه هم داروی جامع و هم داروی شافیه برای فلج باید همراه با آب مرزنجوش استفاده شوند، شاید بتوان نتیجه گرفت که مرزنجوش برای مغز مفید است، شاید به‌خودی‌خود اثر درمانی نداشته باشد و تنها حمال دارو به مغز باشد و شاید اثر درمانی هم داشته باشد. اگر مرزنجوش تازه باشد و آب آن را با فشردن بگیرند بهتر است ولی اگر خشک باشد و بخواهند به روش جوشاندن در آب این کار را بکنند هرچه مقدار مرزنجوش در آب بیشتر باشد بهتر است ولی نباید زیاد غلیظ شود زیرا غلظت زیاد مانع حل شدن دارو و نیز حمل دارو به موضع بیماری می‌شود.

هشتمین درمان قرآن و عوذه است، امام باقر (ع) می‌فرمایند: «کسی که مبتلا به فلج یا قولنج و رماتیسم و سردی مفصل و باد (درد متحرک) است بر او بخوانید سوره حمد و سوره توحید و معوذتین سپس بنویسید أعوذ بوجه الله العظيم وعزته التي لا ترام وقدرته التي لا يمتنع منها شيء من شر هذا الوجع ومن شر ما فيه ومن شر ما أجد منه، این را بنویسد بر استخوان سردست گوسفند یا گاو و یا بر چوب (شاید برگ هم کافی باشد) و با آب باران بشوید و ناشتا و موقع خواب بنوشد، درمان می‌شود اگر خدا بخواهد.»[3] بهتر است که برای نوشتن از زعفران یا تربت امام حسین (ع) استفاده شود. در روایات معتبر هم آمده که برای درمان چیزی نوشته شود و با آب شسته شود و نوشیده شود. امروزه علم ثابت کرده که دعا یا کلماتی که بر آب خوانده می‌شود بر آن تأثیر می‌گذارند، ولی هنوز نمی‌دانیم که سازوکار نوشتن کلمات و شستن آن با آب چگونه است و چطور باعث درمان می‌شود.

نهمین درمان دعای علیل است، امام صادق (ع) می‌فرمایند: «نزد پدرم نشسته بودم و مردی نزد پدرم بود و دستش افتاده بود به خاطر بیماری فلجی که داشت او از پدرم می‌خواست که برایش دعا کند، او گفت پروستات هم دارد و به‌سختی ادرار می‌کند، پدرم این دعا را به او آموخت، آن شخص به پدرم گفت با دستان مبارکتان بدنم را مسح کنید و پدرم هم این کار را کرد و به او فرمود این دعا را بخوان هنگام نماز شب و در حال سجود اللهم إني أدعوك دعاء العليل الذليل الفقير، أدعوك دعاء من اشتدت فاقته، وقلت حيلته، وضعف عمله من الخطيئة والبلاء، دعاء مكروب إن لم تداركه هلك، وإن لم تستنقذه فلا حيلة له، فلا تحط به يا سيدي ومولاي وإلهي مكرك، ولا تثبت على غضبك، ولا تضطرني إلى اليأس من روحك، والقنوط من رحمتك، وطول الصبر على الأذى. اللهم لا طاقة لي على بلائك، ولا غنا بي عن رحمتك، وهذا ابن نبيك وحبيبك صلواتك عليه وآله، به أتوجه إليك، فإنك جعلته مفزعا للخائف واستودعته علم ما كان وما هو كائن، فاكشف ضري وخلصني من هذه البلية إلى ما قد عودتني من عافيتك ورحمتك، انقطع الرجاء إلا منك، يا الله يا الله يا الله، این شخص رفت و بعد از چند روز برگشت و هیچ مشکلی نداشت، من به پدرم خبر دادم که آن شخص خوب شد و پدرم فرمودند ای پسرم کسی که مبتلا به یک بلا (بیماری) است و آن را از مردم بپوشاند و به‌سوی خدا شکایت کند، درمان می‌شود با این دعا.»[4] در این روایت گفته شد که فرد مبتلا باید مشکلش را کتمان کند، دقیقاً نمی‌دانیم که حکمت این کار چیست ولی احتمالاتی وجود دارد. شخصی که مبتلا به بیماری سختی مانند سرطان است اگر بیماری خود را آشکار کند، در این صورت ممکن است درمان نشود، زیرا بعضی امور ناموس خلقت هستند و هرچند خداوند می‌تواند آن‌ها را تغییر دهد ولی این کار را نمی‌کند، بعضی بیماری‌ها صعب‌العلاج هستند و اگر به‌راحتی درمان شود مردم تحمل آن را ندارند، ولی اگر فرد مبتلا بیماری‌اش را بین خود و خدا نگه دارد و تنها از او طلب شفا کند آنگاه درمان خواهد شد، این یک احتمال است. همچنین باخبر کردن مردم از بیماری سخت و سپس درمان آن ممکن است باعث جلب‌توجه و چشم‌زخم شود و همین چشم‌زخم باعث عود بیماری شود.

دهمین درمان نیش عقرب است، نقل شده شخصی مبتلا به فلج بود تا حدی که خودش نمی‌توانست جابجا شود و دیگران او را جابجا می‌کردند، روزی او را در محلی گذاشتند و رفتند و وقتی برگشتند دیدند او درمان شده، طبیب او را معاینه کرد و متوجه شد که این فرد را عقرب گزیده است و در اثر آن بیماری فلج او درمان شده.[5] امروزه بعضی به‌وسیله نیش زنبور درمان می‌کنند ولی در طب اسلامی درمان با نیش زنبور نداریم بلکه با عقرب داریم. در روایت آمده یکی از زنادقه به امام اعتراض می‌کند و می‌گوید که خلقت نظم ندارد، اگر نظم می‌داشت عقرب و مار نباید وجود می‌داشت زیرا این‌ها فقط ضرر دارند، امام فرمودند شما خودت طبیب هستی، مگر این نیست که عقرب درمان پروستات است و نه این است که مار جزو ترکیبات تریاق است، پس آن شخص پذیرفت.[6] در این روایت اشاره نشده که چگونه از عقرب برای درمان پروستات استفاده شود، بعضی افراد عقرب جمع می‌کنند و روغن عقرب می‌گیرند، شاید مالیدن آن روی محل پروستات برای بیماری پروستات مفید باشد، شاید باید خود عقرب له شود و مالیده شود و شاید هم باید خورده شود؛ اما راجع به فلج این زهر عقرب است که مفید است و تهیه آن خیلی سخت نیست، البته باید بررسی شود که به چه شکل می‌توان آن را استفاده کرد، آیا می‌توان آن را به شکل خوراکی مصرف کرد یا اینکه باید تزریق شود.