درس خارج اصول استاد رضازاده

موضوع: خلاصه مطالب

    1. این کلام فاضل تونی که فرمودند (برائت در جزء مشکوک عبادت جاری نمی شود ) داخل در شرط اول خودشان است (که اجراء برائت موجب اثبات حکمی نباشد) چه اینکه در وقت شک کردن در جزء عبادتی اگر برائت از جزء جاری شود موجب می شود حکم برای بقیه اجزاء ثابت بشود و این همان شرط اول فاضل تونی است.09/10/98.

    2. مرحوم میلانی فرمودند: دلیل دال بر جزئیت جزء اگر کاشف از این باشد که جزئیت واقعیه باشد برائت جاری نیست و اگر کاشف از این باشد که جزئیت ظاهریه باشد برائت جاری است.10/10/98.

    3. اشکال آخوند بر شرط دوم فاضل تونی:درجایی که برائت با قاعده لا ضرر درگیر شود اصل برائت موضوع ندارد تا جاری شود چه اینکه قاعده لا ضرر دلیل اجتهادی است با دلیل اجتهادی موضوعی برای دلیل فقاهتی نیست.

و در ما نحن فیه اگر اجراء برائت موجب ضرر به غیر بشود برائت جاری نیست چون قاعده لا ضرر موضوع برائت را از بین می برد.(نه بخاطر این که چون شرط برائت نیست برائت جاری نیست که فاضل تونی فرمود).11/10/98.

    4. اگر مقصود فاضل تونی از مناط در شرط دوم او این باشد که قاعده لا ضرر دلیل اجتهادی است و بر اصل عملی مقدم است ایراد آخوند وارد است ( ایراد آخوند: با بودن قاعده لا ضرر موضوعی برای اصل برائت نیست نه این موضوع دارد و شرطش نیست.).

و اما اگر مقصود فاضل تونی از مناط در شرط دوم او امتنانی بودن اصل برائت باشد ایراد آخوند وارد نیست چه اینکه قاعده لا ضرر در صورتی که درگیر با اصل برائت شود اصل برائت جاری نیست زیرا خلاف منت است بخاطر اینکه امتنان اعم است یعنی هم منت بر شخصی مجری برائت باید باشد و هم منت بر نوع مردم باشد و در فرض بحث ما اجراء برائت موجب ضرر به دیگران است و امتنان نوعی نیست.11/10/98

    5. نبودن قاعده لاضرر شرط جریان برائت است نه شرط عمل بر طبق برائت:

یعنی :شرط جریان برائت نبودن قاعده لا ضرر است یعنی اگر قاعده لاضرر بود اصل برائت موضوع ندارد نه اینکه قاعده لا ضرر شروط عمل بر طبق برائت باشد (یعنی برائت جاری است ولی چون شرط برائت نیست که نبود قاعده لا ضرر است نمی توانیم به برائت عمل کنیم) همانطوری که فاضل تونی فرمود.11/10/98

    6. شیخ در رسائل فرمودند: بقاء موضوع و عدم معارض و وجوب فحص از دلیل شروط جریان استصحاب است نه شروط عمل بر طبق استصحاب یعنی استصحاب موضوع ندارد نه اینکه استصحاب است و شرط عمل او نیست.11/10/98