< فهرست دروس

درس خارج اصول استاد رضازاده

96/11/08

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: مقام چهارم/ متباينين/ اصالت الاشتغال/ اصول عمليه

وجهی سومی که برای انحلال علم اجمالی بیان شده است.

منتقی در جواب می فرمایند: «وتمكن الخدشة في هذا الوجه كسوابقه : بأن دعوى ان المتنجز لا يتنجز صحيحة ، بمعنى ان المتنجز فعلا بوصف كونه منجزا لا معنى لتنجزه ، لأنه تحصيل الحاصل.

وأما اشتراك المنجز اللاحق مع المنجز السابق في التنجيز بقاء بحيث يكون التنجيز في مرحلة البقاء لهما ، فلا مانع منه ، لأنه ليس من تنجز المنجز بوصف كونه منجزا...».[1]

می فرمایند: این وجه هم مثل دو وجه قبل جواب دارد، به اینکه تارة علم تفصیلی یا اماره ای که با قیام آن علم اجمالی منحل می شود، قبل از حصول علم اجمالی است. یعنی اول علم تفصیلی پیدا می شود یا اماره بر یک طرف حاصل می شود، بعد علم اجمالی پیدا می شود و یا مقارن هستند و اخری اماره یا علم تفصیلی، بعد از علم اجمالی پیدا می شود.

اما اگر علم تفصیلی قبل از علم اجمالی پیدا شود یا مقارن باشد، اشکالش این است: اگر علم و اماره مقدم باشد، اینها منجز تکلیف خواهند بود و دیگر معنا ندارد علم اجمالی هم منجز همان تکلیف باشد، چون تحصیل حاصل است و به خاطر همین گفته می شود علم اجمالی منحل است تا تحصیل حاصل پیش نیاید، اما حرف ما این است که دو منجز اگر در عرض هم باشند، هر دو می توانند تنجیز کنند و تحصیل حاصل هم نمی باشد.

به بیان دیگر: تحصیل حاصل در زمانی است که دو منجز در طول هم باشند، اول یک منجز بیاید و حکم را تنجیز کند، بعد منجز دیگر بیای و همان حکم منجز را دوباره منجز کند. اما اگر دو منجز در عرض هم بیایند، این تحصیل حاصل نمی باشد. شاهد بر اینکه دو منجز در عرض هم می توانند تنجیز کند این است که ممکن است دو علم اجمالی در یک زمان داشته باشیم و هر دو در یک مورد مشترک هستند. حال در ما نحن فیه، اثر علم تفصیلی تدریجی و آنا فآنا است و در زمانی که علم اجمالی می آید، هم علم اجمالی منجز است و هم علم تفصیلی. چون علم تفصیلی قبلی با علم تفصیلی که بقاءا است، دو تنجیز است.


BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo