< فهرست دروس

درس خارج فقه استاد رضازاده

کتاب النکاح

90/10/20

بسم الله الرحمن الرحیم

 موضوع: قرن
 اما جهت چهارم
 از اختلافی که در جهت سوم بیان شد استفاده می شود این است که همه علماء اتفاق دارند که اگر قرن به شکلی باشد که مانع مقاربت باشد مرد خیار دارد.
 علاوه بر اجماع روایات زیادی هم این مطلب را تایید می کنند.
 صاحب جواهر هم می فرمایند:
 جواهر ص333: «فان منع من الوطئ، فسخ به اجماعا بقسمیه و نصوصا...»
 اقول:
 قبلا روایاتی که عیوب زن در آنها بیان شده بود بیان شد که بعضی مطلق بودند و بعضی خیار مرد را مقید به صورتی کرده بودند که این عیب مانع مقارتب شود.
 گفته شد جمع بین روایات این است که خیار در صورتی است که مقاربت ممکن نباشد زیرا مقتضای حمل مطلق بر مقید می باشد که این فرض قدر متیقن هم می باشد اما در صورتی که این عیب مانع مقاربت نشود ممکن است کسی قائل به عدم خیار شود.
 مختار ما این است که در صورتی که این عیب مانع مقاربت باشد مرد خیار دارد به دلیل اجماع و روایات، اما اگر مانع مقاربت نباشد مرد خیار ندارد زیرا کرارا گفته شد که عقد نکاح از عقود لازمه می باشد و خیار خلاف اصل می باشد وقتی می توان خیار را ثابت کرد که دلیلی بر وجود خیار داشته باشیم و الا اصالة اللزوم مقتضی عدم خیار می باشد.
 در این صورت نمی توان به لاضرر هم تمسک کرد زیرا با امکان استماع و مقاربت ضرری برای مرد نیست تا با لاضرر بگوییم برای مرد خیار ثابت است.
 خلاصه آنچه در قرن بیان شد:
  1. قرن از عیوب زن می باشد و فی الجمله موجب خیار می شود.
  2. در ارتباط با این عیب از چهار جهت بحث می شود 1- ضبط کلمه قرن، آیا کلمه راء مفتوح است یا ساکن 2- تعریف قرن آیا با عفل یکی است یا نه 3- آیا این عیب شرطی دارد یا نه 4- دلیل ثبوت خیار برای مرد.
  3. اگر این عیب مانع مقاربت باشد موجب خیار می باشد به دلیل اجماع و روایات و اگر مانع مقاربت نباشد در ثبوت خیار دو قول می باشد.
  4. مختار ما این است که اگر قرن مانع مقاربت نباشد برای مرد خیار ثابت نیست و اگر مانع مقاربت باشد خیار ثابت است.
 افضاء
 یکی از عیبهای زن افضاء می باشد.
 صاحب شرایع می فرمایند:
 «و أما الإفضاء فهو تصییر المسلکین واحداً»
 مرحوم صاحب شرایع در تفسیر افضاء می فرمایند افضاء این است که مخرج بول و حیض یا بول و غائط یکی شود.
 صاحب جامع المقاصد نیز در متن می فرمایند:
 جامع المقاصد، ج 13، ص 239 : « و أما الإفضاء: فهو ذهاب الحاجز بين مخرج البول و الحيض»
 می فرمایند افضاء یعنی اینکه آنچه که فاصل و مانع بین مخرج بول و حیض است از بین برود.
 جامع المقاصد: «و تفسیره الآخر انه ذهاب الحاجز بین مخرج البول و الغائط... و کونه عیبا لا یختلف علی کل منهما»
 ایشان می فرمایند علاوه بر تفسیر علامه تفسیر دیگری هم برای افضاء وجود دارد که فاصل بین مخرج بول و غائط از بین برود در ادامه می فرمایند بنا بر هر دو تفسیر افضاء عیب می باشد چه افضاء را اتحاد مخرج بول و حیض بدانیم یا اتحاد مخرج بول و غائط بدانیم.
 جامع المقاصد و جواهر تصریح می کنند که افضاء عیب است اولا بخاطر اجماع و ثانیا بخاطر روایات
 جواهر، ج30، ص 335 « و لا خلاف في كونه عيبا، بل الإجماع بقسميه عليه، مضافا إلى الصحيح السابق»
 می فرمایند هم اجماع محصل داریم و هم منقول بر اینکه افضاء عیب است و هم بخاطر روایت صحیح
 مراد صاحب جواهر از صحیح روایتی است که جامع المقاصد به آن تصریح کرده است
 وسائل الشيعة، ج‌21، ص: 211 باب 2 من ابواب العیوب ح 1«أَبِي عُبَيْدَةَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ فِي رَجُلٍ تَزَوَّجَ امْرَأَةً مِنْ وَلِيِّهَا فَوَجَدَ بِهَا عَيْباً بَعْدَ مَا دَخَلَ بِهَا قَالَ فَقَالَ إِذَا دُلِّسَتِ الْعَفْلَاءُ وَ الْبَرْصَاءُ وَ الْمَجْنُونَةُ وَ الْمُفْضَاةُ وَ مَنْ كَانَ بِهَا زَمَانَةٌ ظَاهِرَةٌ فَإِنَّهَا تُرَدُّ عَلَى أَهْلِهَا مِنْ غَيْرِ طَلَاق...‌»
 امام باقر علیه السلام در مورد مردی که زنی را از ولی آن زن تزویج کرده است و خودش آن زن را ندیده بوده است و بعد متوجه شده است که زن عیب دارد فرمودند اگر زن عفل یا برص یا جنون یا مفضاة یا زمینگیر بوده و تدلیس کرده است مرد می تواند بدون طلاق او را به اهلش برگرداند.
 در این روایت تصریح شده است که اگر زن مفضاة باشد مرد خیار دارد
 مختار ما هم این است که اگر زن افضاء شده باشد مرد خیار دارد بخاطر روایات و فتوای اصحاب

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo