< فهرست دروس

درس خارج فقه استاد رضازاده

کتاب النکاح

90/07/13

بسم الله الرحمن الرحیم

 موضوع: ازدواج زن بین عقد و اجل
 اگر مثل صاحب شرایع قائل به جواز انفصال اجل از عقد شدیم آیا زن در این بین می تواند شوهر دیگر انتخاب کند یا نه؟
 در این فرع دو قول است:
  1. عدم جواز
  2. جواز
 برای عدم جواز در جواهر، ج 30، ص 179 و جامع المقاصد، ج 13، ص 48 استدلال نموده اند به اینکه با اجرای صیغه عقد زوجیت محقق شد و آثار زوجیت از لحظه عقد ثابت می شود.
 یعنی مثلا مادر زن یا ربیبه بر مرد به مجرد عقد حرام می شود و اگر شرط ارث شده باشد و قبل از اجل استمتاع مرد مُرد زن ارث می برد. و مستحق مهر است.
 اثر اجل فقط اثر در جهت استمتاع می باشد که تا زمان فرا نرسد استمتاع جایز نیست.
 قول جواز ازدواج را جامع المقاصد، ج 13، ص 48 احتمال داده اند:
 ‹‹ و يحتمل جواز ذلك(النكاح في البين) حينئذ و خصوصا إذا وفت المدة المتخللة بين العقد و الأجل بالأجل المعقود عليه ثانيا و العدة، لأنها بالنسبة إلى تلك المدة خلية، إذ لا حق له عليها في ذلك الوقت. و الأصح الأول- عدم الجواز- لما قلناه من كونها زوجة فتندرج في إطلاقات النصوص››.
 می فرمایند احتمال دارد بگوییم که نکاح جایز است خصوصا اگر مدت زمان بین عقد و اجل وافی به مدت عقد دوم و عده آن باشد زیرا در این مدت فاصله بین عقد و اجل این زن خلیه و بدون شوهر می باشد چرا که زوج نسبت به این فاصله هیچ حقی بر این زن ندارد ولی ادامه می فرمایند اصح این است که نکاح جایز نیست زیرا بر این زن در این فاصله زوجه صادق است و اطلاقات حرمت ازدواج زنی که همسر دارد شامل این زن هم می شود.
 صاحب جواهر، ج30، ص 179 می فرمایند برای این احتمال محقق کرکی قائلی پیدا نکرده ایم.
 ‹‹ إلا من صرح بجواز تزويجها في البين، فإنه حينئذ يكون صريحا في تأخر وصف الزوجية بتأخر الأجل و فيه ما عرفت، بل لم نتحقق القائل به‌...ص180...ضرورة كونها حينئذ زوجة و لكن مات زوجها قبل حصول شرط الاستمتاع...‌››.
 مختار ما هم عدم جواز است علی تقدیر تنزل احتیاط واجب در ترک است.

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo